استفاده از تکنیک پراکندگی رایلی رزونانسی برای اندازه گیری روی در نمونهصهای مختلف
/حامد محمدپور زنجانی
دانشگاه تبریز: دانشکده شیمی، گروه شیمی تجزیه
۷۹ص
چاپی
کارشناسی ارشد
شیمی تجزیه
۱۳۸۷/۱۲/۲۵
دانشگاه تبریز: دانشکده شیمی، گروه شیمی تجزیه
در کار پژوهشی حاضر روشی جدید و ساده بر مبنای پراکندگی رایلی رزونانسی (RRS) برای اندازهصگیری یون روی در نمونههای مختلف ارائه شده است .در این تکنیک، طول موج تابش فرودی در محدوده و یا نزدیکی باند جذبی مولکول پراکنده کننده قرار دارد که باعث افزایش چشمگیر در شدت پراکندگی میصشود .اساس روش پیشنهادی تشکیل زوج یون میان کمپلکس باردارZn(SCN)۴۲ - و یک رنگینه کاتیونی مناسب است که این امر موجب افزایش شدت سیگنال RRS رنگینه میصشود .با توجه به اینکه زوج یون تشکیل شده در محلول ته نشین میصشود لذا برای جلوگیری از ایجاد رسوب ، از سورفکتانت استفاده شد.رنگینهصهای مختلفی بررسی شدند که از بین آنها سبز مالاشیت و رودامینB ، پاسخ مناسبی به روی نشان دادند .اثر متغیرهای تجربی موثر بر شدت پراکندگی مانندpH ، غلظت بافر، غلظت تیوسیانات، غلظت رنگینه، نوع و غلظت سورفکتانت و ترتیب افزایش معرفصها در هر دو سیستم مورد بررسی قرار گرفتند .با توجه به برتریصهای سیستم روی- تیوسیانات- سبز مالاشیت نسبت به سیستم روی- تیوسیانات- رودامین B ، از این سیستم برای اندازهصگیری یون روی در نمونهصهای حقیقی استفاده شد و بررسی مزاحمت عوامل مختلف نیز بر روی این سیستم انجام شد .گسترهصی خطی در این سیستم۰۵/۰-۱ ۲/۱- mgL ، و حد تشخیص آن برابر با۰۱۵/۰ - mgL ۱بدست آمد .روش پیشنهادی برای اندازهصگیری یون روی در نمونه های دارویی و آب آشامیدنی با موفقیت به کار رفت.
In the present work, a novel and simple method based on the resonance Rayleigh scattering (RRS) was developed for the determination of zinc in various samples. In this technique the wavelength of the incident beam is close to the absorption band of the scattering molecule, which leads to a significant enhancement in scattering signals. The proposed method is based on the formation of an ion-association complex between anionic complex Zn(SCN)42- and a cationic dye, which results in the enhancement of the RRS signals of the dye. In order to prevent the precipitation of ion-association complex, a suitable surfactant was added as the solubilizing agent.Various dyes were examined and among them, malachite green and rhodamine B were selected as suitable dyes for zinc.The influence factors such as pH, concentration of buffer, thiocyanate and dye, type of surfactant and its concentration were investigated in both systems. Because of better performance of Zn-SCN-MG system compared with Zn-SCN-RhB, this system was applied for determination of zinc in real samples. The effects of foreign substances were also tested in this system.Under the optimum conditions the calibration graph, was in the range of 0.05-1.2 mgL-1, with detection limit of 0.015 mgL-1.The proposed method was applied for the determination of Zn in several pharmaceuticals and water samples.