۴۰۰۱پ
per
نقش قارچهای میکوریز آربوسکولار در برخی شاخص های رشد و نمو، عملکرد و روابط آبی پیازخوراکی(.Allium cepa L)
/صاحبعلی بلند نظر
تبریز: دانشگاه تبریز،دانشکدهکشاورزی- علوم باغبانی-سبزیکاری
۱۲۸ص
چاپی
دکتری تخصصی
کشاورزی- علوم باغبانی-سبزیکاری
۱۳۸۶/۰۴/۲۵
تبریز: دانشگاه تبریز،دانشکدهکشاورزی- علوم باغبانی-سبزیکاری
اکثر گیاهان از همزیستی با قارچهای میکوریزی از طریق بهبود وضعیت آب و جذب عناصر غذایی بهرهمند میشوند .به منظور ارزیابی تاثیر قارچهای میکوریز در تعدیل تنش کمبود آب در پیاز خوراکی (.(Allium cepa Lآزمایشی فاکتوریل با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در گلخانه گروه باغبانی دانشگاه تبریز واقع در خلعت پوشان در سال ۱۳۸۴ به اجرا در آمد .تیمارهای آزمایشی متشکل از۱ - سه دور آبیاری(۷ ، ۹ و ۱۱ روز( ،۲ - شرایط خاک) استریل و غیر استریل (و۳ - سه گونه قارچ میکوریز آربوسکولار (Glomus versiforme ، Glomus intraradices و ( Glomus etunicatum و پیازهای بدون میکوریز به عنوان شاهد بودند .بذر پیاز خوراکی رقم قرمز آذرشهر در یک خزانه استریل و تلقیح شده با مایه تلقیح قارچهای میکوریزی مورد آزمایش و در خزانه استریل دیگری بدون مایه تلقیح جهت تولید نشا کاشته شد .بعد از ۹ هفته نشاهای میکوریز و غیرمیکوریزی بطور جداگانه به تعداد سه بوته در هر گلدان منتقل شدند .بعد از حصول اطمینان از گیرایی نشاها (۱۲ روز ( تیمارهای آبیاری با تناوب۷ ، ۹ و ۱۱ روز برقرار گردید بدین ترتیب که بعد از توزین روزانه گلدانها مقدارکاهش وزن به عنوان تبخیر وتعرق روزانه (ET) در نظر گرفته شده و در پایان دور آبیاری مقدار آب کاهش یافته به هر گلدان اضافه شد .متوسط رطوبت خاک بلافاصله قبل از آبیاری به ترتیب۱/۶۷ ، ۶/۶۱ و ۶/۵۷ درصد ظرفیت مزرعهای در دورهای آبیاری۷ ، ۹ و ۱۱ روز بود .در مرحله پیازدهی، شاخص سطح برگ(LAI) ، وزن خشک برگ، شبه ساقه و کل گیاه) بدون ریشه(، طول بوته، شاخص نسبت پیازدهی(BR) ، شاخص نسبت برگ، مقدار کلروفیل و پرولین برگ، فسفر و پتاسیم اندازهگیری گردیدند .پتانسیل اسمزی (OP) و محتوای رطوبت نسبی برگ (RWC) در سه مرحله قبل، بعد و همزمان با پیازدهی، هدایت روزنهای در روز سوم بعد از آبیاری (K۱) و بلافاصله قبل از آبیاری دامه چیکده (K۲) .نیز اندازهگیری شد .بعد از رسیدن و برداشت سوخها، عملکرد تر و خشک، درصد ماده خشک و مواد جامد محلول، مقدار خاکستر آنها و درصد کلنیزاسیون میکوریزی ریشه تعیین شد .همچنین کارایی مصرف آب(WUE) ، شاخص برداشت(HI) ، فاکتور واکنش عملکرد(Ky) ، درصد وابستگی میکوریزی (MD) و مقدار آب مصرفی (ET) محاسبه گردید .نتایج نشان داد که بیشترین درصد کلنیزاسیون ریشه،LAI ، وزن شبه ساقه، مقدار فسفر و پتاسیم در پیازهای کلنیزه شده با G.versiforme در دور آبیاری ۹ روز و کمترین آنها در شاهد در دور آبیاری ۷ روز مشاهده شد .همچنین تیمار G. versiforme بیشترین وزن خشک کل، عملکرد تر و خشک، WUE ، ET و شاهد کمترین مقادیر آنها را داشتند .پیازهای کلنیزه شده با G.intraradices دارای بیشترین HI بود .پیازدهی در گیاهان میکوریزی ۱۴ روز زودتر شروع گردید و آنها وزن خشک برگ،BR ، ارتفاع بوته، قطر سوخ، مقادیر کلروفیلa ، b و کل بیشتری در مقایسه با شاهد بدون میکوریز داشتند .پیازهای میکوریزی OP بالاتر، K۱ و توانایی تنظیم اسمزی بیشتر ولی K۲ کمتری نسبت به شاهد نشان دادند .با افزایش دور آبیاری درصد کلنیزاسیون ریشه کاهش ولی MD افزایش یافت Ky .در پیازهای میکوریزی کاهش یافت که بیانگر کاهش حساسیت پیاز به کمبود آب در اثر همزیستی با قارچ میکوریز است .بیشترین مقدار پرولین در تیمار شاهد در دور آبیاری ۷ روز مشاهده شد .پیازهای بدون میکوریز در خاک غیر استریل کارایی بهتری داشتند ولی پیازهای میکوریزی در هر دو خاک تقریبا یکسان عمل نمودند به استثنای این که کارایی G.etunicatum در خاک غیر استریل کاهش یافت .از لحاظ صفات کیفی، گیاهان میکوریزی در دور آبیاری ۷ روز، درصد مواد جامد محلول و ماده خشک بیشتری در مقایسه با شاهد داشتند در حالیکه در دورهای ۹ و ۱۱ روز برتری با شاهد بود .وزن خاکستر در گیاهان میکوریزی در تمام دورهای آبیاری بیشتر بود و مقدار ویتامین ث در تمام تیمارها یکسان بود .بنابراین تیمار G.versiforme در دور آبیاری ۹ روز برای تولید عملکرد مناسب قابل توصیه است و در دور آبیاری ۱۱ روز همه قارچها تقریبا یکسان عمل نمودند
dry matter percent (DM), vitamin C and ash weight of bulb were measured. Water use efficiency (WUE), harvest index (HI), yield response factor (Ky), mycorrhizal dependency (MD) and seasonal water use (ET) were computed. Results indicated that plants colonized by G. versiforme at ۹ days-irrigation interval and NM ones in ۷ days showed highest and the lowest root colonization, LAI, pseudo-stem dry mater, P and K content respectively. Plants colonized by G. versiforme and NM also had the greatest and the lowest total dry mater, fresh and dry bulb yield, WUE and ET respectively; G. intraradices produced the highest HI. In mycorrhizal onions bulbing occurred ۱۴ days earlier, and these plants had greater leaf dry mater, BR, plant height, bulb diameter and chlorophyll content in comparison with NM. In mycorrhizal plants OP and K۲ were decreased but K۱ and osmotic adjustment were significantly increased. Mycorrhizal colonization led to lower Ky in onion plants, implying that onion response to water deficit were decreased by root colonization. NM leaves at ۷ days irrigation interval accumulated the highest free proline. NM plants were more effective in sterile soil than non-sterile ones, but mycorrhizal onions had the same effectiveness in both soils with an exception that G. etunicatum were become more effective in sterile soil. Considering onion bulb quality characters, at ۷ days irrigation interval mycorrhizal plants produced more TSS and DM than NM ones; at ۹ and ۱۱ day intervals NM becomes superior. Mycorrhizal onions had greater ash weigh but bulb vitamin C content were the same in all of treatments. Colonization with G.versiforme at ۹- day irrigation interval for suitable yield production is recommended and at ۱۱- day irrigation interval treatment all AM fungi had the same efficiency ۵Most plants benefit from mycorhizal symbiosis through improvement of water status and nutrient uptake. In order to investigate the effect of mycorrhizal fungi, to alleviate water stress of onion (Allium cepa L. cv. Azar-shahr) plants, a factorial experiment with complete randomized blocks design was carried out in greenhouse at Horticultural department of Tabriz University, during ۲۰۰۵ to ۲۰۰۶. Experimental treatments were a) irrigation interval (۷, ۹ and ۱۱ days), b) soil conditions (sterile and non-sterile) and c) arbuscular mycorrhizal fungi (AMF) species, (Glomus versiforme, G. intraradices, G. etunicatum) with non-mycorrhizal (NM) plants as control. Onion seeds were sown in sterile nursery and inoculated with fungi species. One nursery left uninoculated as control. Three nine-week old seedlings then were transplanted to the pots. After seedling establishment (۱۲ days) irrigation interval treatments were imposed. For this reason, pots were weighted daily and weight loses were considered as consumptive use water or evapotranspiration (ET) and then water was added at the aforementioned intervals to the pots in amount that to return the soil moisture content to the field capacity (FC). Average pre-irrigation soil water contents reached to about ۶۷, ۶۱.۶ and ۵۷.۵ percent of FC corresponding to ۷, ۹ and ۱۱ days irrigation intervals, respectively. At bulbing stage, leaf area index (LAI), leaf, pseudo-stem and total dry mass, plant height, bulbing ratio index (BR), leaf chlorophyll and proline, phosphorus and potassium content were measured. Leaf osmotic potential (OP) and relative water content (RWC) at three stages (pre-bulbing, bulbing and after bulbing), stomata conductance at ۳rd day after irrigation (K۱) and pre-irrigation (K۲) were also measured. At bulb maturity, fresh and dry yield, total soluble solid (TSS) and Abstract to be continued
بلندنظر، صاحبعلی
علیاصغرزاده، ناصر، استاد راهنما
نیشابوری، محمدرضا، استاد راهنما
چاپارزاده، نادر، استاد مشاور
نمایهسازی قبلی
