۱۹۴۳پ
per
CAMبررسی فیزیولوژیک و بیوشیمیایی فتوسنتزدرچند گونه از تیره کراسولاسه و لامیاسه
/قادر حبیبی چهاربرج
تبریز :دانشگاه تبریز
۱۴۴ص.
:مصور،جدول،نمودار۳۰*۲۹س.م- +لوح فشرده
چاپی
واژه‌نامه بصورت زیرنویس
کتابنامه ص.:۱۲۹-۱۴۲
دکتری
زیست‌شناسی گیاهی
۱۳۸۹/۰۴/۱۴
تبریز :دانشگاه تبریز
در این تحقیق اثر تیمارهای خشکی، شوری، پرتو ماوراءبنفش و هورمونها بر خصوصیات فتوسنتزی سه گونه سدوم آلبوم، سدوم استولونیفروم و روزلاریا الیمایتیکا از تیره کراسولاسه و گونه فلومیس توبروزا از تیره لامیاسه مورد مطالعه قرار گرفتند .پس از اعمال تنش خشکی، تغییرات اسیدیته و مالات شبانه روزی در گونه های تیره کراسولاسه، معنی دار بود .هر چند میزان تغییرات اسیدیته و مالات در برگهای روزلاریا الیمایتیکا نسبت به مقادیر به دست آمده برای سدوم آلبوم کمتر بود .اگر چه خشکی باعث افزایش معنی دار فعالیت آنزیم فسفو انول پیروات کربوکسیلاز (PEPC) در هر سه گونه مورد بررسی شد ولی تفاوت بین فعالیت روزانه و شبانه آنزیم فقط در سدوم آلبوم معنی دار بود .با وجود اینکه در روزلاریا الیمایتیکا افزایش جذب خالص شبانه CO۲ وجود داشت ولی مقدار منفی آن هنوز نشانگر الگوی تبادل گاز شبه C۳ در این گیاه بود .مقایسه پاسخ های روزلاریا الیمایتیکا با گونه سدوم آلبوم نشان داد که خشکی باعث ظهور درجه پایینی از فعالیت متابولیسم اسید کراسولاسه ای (CAM) یعنی متابولیسمcycling -CAMدر گونه روزلاریا الیمایتیکا شده است .فعالیت آنزیم های سوپر اکسید دیسموتاز و کاتالاز در پایان تنش خشکی کاهش یافت، اما فعالیت پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز تغییرحاصل نکرد .افزایش فعالیت پراکسیداز در روزلاریا الیمایتیکا تحت تأثیر تنش خشکی نشان داد که این آنزیم در حفاظت این گیاه بر علیه مولکول های ROS (Reactive Oxygen Species) نقش مهمی ایفا می کند .تنش خشکی باعث کاهش معنی دار پارامترهای رشد و پتانسیل آب در روزلاریا الیمایتیکا گردید .در فلومیس توبروزا ۴۰ میلی مول سدیم کلرید باعث کاهش معنی دار پارامترهای رشد، پتانسیل آب و اسمزی، سرعت فتوسنتز، شاخص گشودگی روزنه ها و بیشینه عملکرد فتوشیمیایی فتوسیستم II (Fv/Fm) شد .بررسی اسیدیته، مالات، فعالیت PEPC در فلومیس توبروزا حاکی از وقوع متابولیسم شبه CAM در این گونه بود .بررسی الگوی زمانی تغییرات فعالیت آنزیم های آنتی اکسیداتیو در گیاه فلومیس توبروزا در طی تنش شوری حاکی از شروع افزایش فعالیت آنزیمها از روزهای ۱۲ و ۱۶ بود .افزایش فعالیت ایزوزیم‌های سوپراکسید دیسموتاز و کاتالاز در برگهای فلومیس‌توبروزا در پایان اعمال تیمار شوری نیز نشان داده شد .تنش پرتو ماوراءبنفش نتوانست تغییر معنی داری در پارامترهای رشد و پتانسیل آب و اسمزی در برگهای فلومیس توبروزا و روزلاریا الیمایتیکا ایجاد کند، ولی اسیدیته شبانه تحت تأثیر تنش UVA افزایش یافت .تیمارUVA + Bباعث کاهش معنی دار سرعت فتوسنتز، شاخص گشودگی روزنه ها و Fv/Fm در برگهای فلومیس توبروزا شد .تیمارUVA + Bباعث افزایش معنی دار فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیداتیو و افزایش پراکسیداسیون غشاها گردید .با اینحال تغییر در پارامترهای فوق تحت تأثیر پرتو ماوراءبنفش نتوانست رشد را متأثر کند که نشان دهنده وجود عوامل دیگر دخیل در افزایش مقاومت در این گیاه به تنش پرتو ماوراءبنفش بود .تیمارهای اسید آبسیزیک و جیبرلین تأثیر معنی داری بر پارامترهای رشد و پتانسیل آب و اسمزی نگذاشتند .اسید آبسیزیک باعث کاهش معنی دار سرعت فتوسنتز، شاخص گشودگی روزنه ها و Fv/Fm در برگهای فلومیس توبروزا شد، در حالیکه این پارامترها تحت تأثیر جیبرلین قرار نگرفتند .فعالیت هیچ یک از آنزیم های PEPC و آنتی اکسیداتیو، به استثنای افزایش فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز تحت اثر اسید آبسیزیک، با تیمارهای هورمونی متاثر نشدند.
Photosynthetic characteristics were investigated under drought, salt and UV stress in Sedum album, Sedum stoloniferum and Rosularia elymaitica from Crassulaceae and Phlomis tuberosa from Lamiaceae. Significant changes in dusk/dawn titratable acidity (?Acidity) and malate (?Malate) could be detected in studied species from Crassulaceae after drought stress. However, ?acidity and ?malate in leaves of R. elymaitica were less than values obtained for S. album. Although drought stress caused a significant increase in the activity of PEPC in studied species, difference between daytime and nighttime PEPC activity was significant only in S. album. In R. elymaitica, despite of an increase by drought stress, net nighttime CO2 assimilation was still negative resembling a C3-like pattern of gas exchange. Results implied that drought stressed R. elymaitica developed a low degree of CAM activity e.g. CAM-cycling metabolism. Alterations in the activity of POD, but not SOD, CAT or APX, in drought stressed R. elymaitica suggested an important role for this enzyme in the protection against ROS (Reactive Oxygen Species) in this species. Salinity at 40 mM reduced significantly shoot growth, leaf osmotic and water potential, the net photosynthesis rate, stomatal conductance and maximum quantum yield of PSII (Fv/Fm) in Phlomis tuberosa. Significant changes in dusk/dawn titratable acidity (?Acidity) and malate (?Malate) could be detected in Phlomis tuberosa after two weeks salt stress. Salt affected Phlomis tuberosa developed a low degree of CAM activity e.g. CAM-like metabolism. Activity of antioxidant enzymes and their isoenzymes increased under salinity stress. However, UV radiation did not affect plants dry matter production and leaf osmotic and water potential, but ?Acidity increased under UVA stress in leaves of Phlomis tuberosa and R. elymaitica. UVA+B radiation caused a significant reduction of Fv/Fm. The net photosynthetic rate was inhibited by UV stress following reduced stomatal conductance. Activity of antioxidant enzymes increased under UV radiation stress and membrane damage was occurred only under UV stress because of increasing MDA content. However, PSII photoinhibition, membrane damage and significant reduction of net assimilation rate were not able to affect negatively plants performance under UV stress implying involvement of other factors in high UV stress tolerance in Phlomis tuberosa. Abscisic acid (ABA) and gibberellic acid (GA) did not affect plants dry matter production and leaf osmotic and water potential. However, ABA, but not GA, caused a significant reduction of net assimilation rate, stomatal conductance and Fv/Fm. Activity of PEPC and antioxidant enzymes did not change under ABA and GA treatments, but that of ascorbate peroxidase increased by ABA treatment.
ABA
antioxidative enzymes
CAM
drought
GA
phosphoenolpyruvate carboxylase
salinity
titratable acidity
حبیبی چهاربرج،قادر
حاجی‌بلند،رقیه، استاد راهنما
دهقان،غلامرضا، استاد راهنمای همکار
معصومی،علی اصغر، استاد مشاور
سیاه و سفید
نمایه‌سازی قبلی
