جایگاه خلیج فارس ودریای عمان در سیاست خارجی دولت پهلوی دوم
/محمدجعفر چمنکار
تبریز: دانشگاه تبریز، علوم انسانی و اجتماعی، ایران دوره اسلامی
۳۳۷ ص.
: مصور، جدول۳۰*۲۹س.م.-+ یک لوح فشرده
چاپی
واژه نامه بصورت زیرنویس
کتابنامه ص: ۳۰۰-۳۲۱
فاقد اطلاعات کامل
دکتری
تاریخ
۱۳۸۶/۱۱/۱۰
تبریز: دانشگاه تبریز، علوم انسانی و اجتماعی، ایران دوره اسلامی
حوزه های آبی خلیج فارس و دریای عمان در دوره پهلوی به ویژه حکومت پهلوی دوم از جایگاه ممتازی برخورداری بوده است .در ابتدای تشکیل دولت پهلوی حاکمیت سیاسی، اقتصادی و نظامی ایران در نتیجه عدم توانمندی در منطقه به شدت نزول نموده بود .مجموعه اصلاحات دوران رضا شاه پهلوی در ابعاد اقتصادی، ارتش و سیاست خارجی موجب تحرک نسبی و اعاده حاکمیت ایران بر جزایر و بنادر خلیج فارس و دریای عمان گردید .با فروپاشی دولت پهلوی اول و بحران های ناشی از اشغال ایران بوسیله متفقین، این فرآیند رشد به صورت موقت دچار رکورد شد .پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و تحکیم پایه های حکومت محمد رضا شاه پهلوی، جایگاه این حوزه ابی در سیاست داخلی و خارجی ایران تدریجا افزایش یافت که اوج آن از ابتدای دهه۵۰ ش،۷۰ م بود .مسئله خلاء قدرت از خلیج فارس، دکترین مشارکت جمعی آمریکا، به عنوان عوامل مؤثر خارجی و توانمندی اقتصادی حاصل از افزایش قیمت نفت و توسعه ساختار نظامی دولت پهلوی دوم، در یک شبکه زنجیره ای این امکان را به ایران داد تا به توسعه تحرکات همه جانبه خود در تنگه هرمز بپردازد.از دیدگاه دولت پهلوی دوم، خلیج فارس و دریای عمان منطقه حیاتی و کانون مرگ و زندگی برای ایران بود.
.At the beginning of the government of Mohammad Reza pahlavi, the policy of Iran towards the Persian Gulf and Oman Sea, was followed by weak and inefficient approaches. With the gradual weakening of the Britain sovereignty and presence in the Middle East, and the strengthening of pahlaviCs power, the way for presence of Iran in the Persian Gulf was paved. In ۱۹۶۰Cs for some internal and external reasons, the role of Iran in the region was rapidly increased. One of the main causes was the military presence of shah in the Persian Gulf and the Oman Sea. At the outset of ۱۹۷۰Cs, with the return of Iranian sovereignty over the Iranian islands in Persian Gulf, which were before under the occupation of Britain, control of Iran on the strategic Hormoz strait was increased. From the other hand, the bilateral relations of Iran with Arab states of the region, excluding Iraq, was enhanced. The pick of power presentation of shah was the military dispatch to Oman to suppress the communist opponents of sultan Qaboos.In this period Iran was seeking a kind of defence pact and security co-operations with the littoral states of the Persian Gulf to assure more stability in the region eventhough this policy didn't have any result, but in practice Iran was the greatest power in the region. Persian Gulf and Oman Sea had the first priorities in the foreign policy of Shah, until the collapse of pahlavi dynasty in ۱۹۷۹