همانگونه که انعقاد عقد واجد آثار مهمی می باشد ، انحلال آن نیز دارای اثرات مهمی در حقوق طرفین می باشد . اسباب انحلال قرارداد به اعتبار سهمی که اراده متعاقدین در آن دارد ، به دو گروه عمده انحلال ارادی و انحلال غیر ارادی( قهری) تقسیم می گردد . انحلال ارادی نیز یا ناشی از تراضی اراده دو طرف قرارداد می باشد که از آن با نام اقاله یا تفاسخ یاد می گردد یا بوسیله اراده یکی از طرفین عقد یا شخص ثالث صورت می پذیرد ، که به آن فسخ گفته می شود .منظور از انفساخ قهری قرارداد نیز این است که عقد خودبخود و بدون دخالت اراده طرفین منحل می گردد .با اینکه در دسته سوم منظور از انحلال قهری این است که اراده طرفین یا یکی از آنها در وقوع فسخ دخالت ندارد و این انحلال قهرا صورت می پذیرد ولی سبب این انحلال قهری می تواند اراده اشخاص باشد و آن در صورتی است که متعاقدین با اراده خود درباره انفساخ احتمالی عقد در آینده تراضی می کنند که به این تراضی در حقوق ایران ص شرط فاسخ یا ص انفساخ ناشی از تراضی گفته می شود .گاهی شرط فاسخ منوط به تحقق حادثه ای می باشد که در اختیار یکی از طرفین عقد است .به عبارت دیگر طرفین با قراردادن شرایطی یک طرف را حاکم بر انحلال عقد می کنند در این صورت با توجه به تاثیری که اراده متعاقدین در وقوع این نوع انحلال قهری دارند این انحلال ممکن است با یکی از اقسام انحلال ارادی یا همان شرط فسخ اشتباه یا خلط گردند .در این نوشتار سعی شده است در خصوص شرط فاسخ به عنوان یکی از اسباب انحلال قهری و شرط فسخ به عنوان یکی از طرق انحلال ارادی مقایسه تطبیقی انجام پذیرد ، و وجوه اشتراک و افتراق این دسته از شروط مورد بحث و بررسی قرار گیرد . همچنین جایگاه ، آثار و قلمرو این موضوعات در فقه و حقوق ایران نیز مورد بررسی تحلیلی قرار گیرد.
Ratification of contract has possess important effect , therefore dissolution has the important effect on both Parties Rights. The Causes of contract dissolution, because of the partition of both parties will, is divided into tow main groups: voluntary dissolution and involuntary dissolution. Voluntary dissolution will be due to parties agreement of contract that is said rescission or due to one side of contract will or the third on (other person) that is said termination. The meaning of involuntary dissolution of contract also is said to be contract that is dissolved without the parties voluntary.As mentioned above, third group ( involuntary dissolution ) means that parties voluntary don't important and has no effect on termination the contract but cause of this dissolution could be persons voluntary. This means that parties could have agreement about termination probability in future , in iran there is an expression for this agreement that is ''resolution condition'' or '' revocation due to agreement ''.Sometimes '' resolution condition'' occurs because of on accident that is in hands of one part of contract. in this situation , parties by a condition , part one side Provide in dissolution of contract, in this state because of the effect of parties will , this dissolution may be mistaked with resolution condition. in this investigation has been tired make contract between involuntary dissolution and resolution condition as a way to voluntary dissolotion Comparative Compare . then differentes and similarities discussed.At the end, position, effects and territories of these subject in jurisprudence and Iranian law have been analytically studied.