۲۰۵۳۵پ
per
تحلیل نقش عوامل ژئومورفولوژیک در توسعه فیزیکی سکونتگاه‌های شهری مطالعه موردی :شهرستان‌های غرب استان کردستان
Analysis of geomorphologic factors role in physical development of urban Settlements.The case study:west townships of Kurdistan province
/نگین عالی
: برنامه‌ریزی و علوم محیطی
، ۱۳۹۷
، راشدی
۱۲۱ص
چاپی
دکتری
ژئومورفولوژی
۱۳۹۷/۰۹/۲۶
تبریز
محل استقرار هر سکونتگاه انسانی تحت‌تأثیر عوامل محیطی به‌ویژه توپوگرافی و مورفولوژی زمین است که سکونتگاه بر مبنای آن محیط و وضعیت شکل‌گرفته و باعث مکان‌گزینی کاربری اراضی شهری با مورفولوژی خاص شده است .شناخت وضع موجود و پیش‌بینی روند توسعه آتی نقاط شهری با توجه به ساختار مورفولوژی زمین در گرو شناخت این عوامل، نیروها و مکانیزم عمل آن‌ها است .تحقیق حاضر از نظر نوع و ماهیت در حوزه تحقیقات کاربردی جای می‌گیرد و از نظر روش‌شناسی نیز از آنجایی که به توصیف و تحلیل نقش عوامل ژئومورفولوژیکی مؤثر در مکان‌گزینی و توسعه نقاط شهری پرداخته است در حوزه تحقیقات توصیفی -تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی قرار می‌گیرد .معیارها و لایه‌های ژئومورفولوژی تأثیرگذار در توسعه کالبدی- فضایی نقاط شهری شامل لایه‌های لیتولوژی، گسل، فاصله از نقاط کانونی وقوع زلزله، زمین لغزش، ارتفاع، شیب، جهت شیب، فرسایش و آبراهه موجود در محدوده می‌باشند .پس از جمع‌آوری لایه‌های فوق و بهنگام‌سازی و تنظیم سیستم مختصات UTM با کمک نرم‌افزار Fuzzy AHP Solver وزن و میزان تأثیرگذاری آن‌ها به‌صورت مقایسه زوجی، محاسبه گردید .نتایج حاصل از مقایسه زوجی نشان داد فاصله از گسل با وزن ۰.۱۹۳ درصد بیشترین تأثیرگذاری را در بین عوامل ژئومورفولوژی مؤثر بر توسعه شهری دارد فاصله نسبت به نقاط کانونی وقوع زلزله، شیب و لغزش نیز به ترتیب با وزن‌های۰.۱۷۱ ، ۰.۱۱۷ و ۰.۱۱۱ درصد در رتبه‌های دوم تا چهارم اهمیت قرار دارند .جهت شیب نیز با احتساب ۰.۰۶۷ درصد پایین‌ترین اهمیت را در بین متغیرهای مورد بررسی به خود اختصاص داد .در مرحله بعدی هر یک از متغیرها ابتدا فازی‌سازی و سپس نرمال سازی گردیدند و به صورت پهنه درآمدند و در نهایت از طریق روی هم گذاری لایه‌ها و اعمال ضرب و جمع فازی، نقشه نهایی پهنه‌بندی اراضی محدوده براساس معیارهای ژئومورفولوژی تهیه گردید .نتایج بررسی نقاط شهری نشان داد بیشتر شهرهای مورد مطالعه در پهنه‌های با شبب کم‌تر از ۱۵ درصد قرار گرفته که از جمله‌پهنه‌های مناسب برای ساخت و ساز شهری می‌باشد، موقعیت نقاط شهری نسبت به پهنه‌های وقوع زلزله نیز نشان می‌دهد علی‌رغم گستردگی پهنه‌های با خطر نسبتا بالای لرزه‌خیزی در محدوده، نقاط شهری در پهنه‌های کم خطر از این نظر قرار گرفته‌اند موقعیت استقرار نقاط شهری نسبت به حریم گسل‌های موجود در منطقه نیز نشان از رعایت حداقل حریم موجود در مکان‌گزینی بیشتر نقاط شهری به غیر از کانی سور و بوئین سفلی می‌باشد .شهرهای بانه، کانی سور، آرمرده، بوئین سفلی، و صاحب نیز از جمله شهرهایی هستند که در لایه فازی‌سازی نقاط کانونی وقوع زلزله در پهنه‌های با خطر متوسط به بالا قرار دارند .انطباق نقاط شهری موجود بر روی نقشه نهایی نشان می‌دهد عوامل ژئومورفولوژی بر مکان‌گزینی و توسعه شهری تأثیرگذار بوده‌اند به‌گونه‌ای که بیشتر نقاط شهری موجود در پهنه‌های مستعد و نسبتا مستعد برای توسعه شهری قرار دارند .به عبارتی موقعیت قرارگیری نقاط شهری موجود تحت‌تأثیر عوامل ژئومورفولوژیک نشان از تأثیرگذاری مستقیم این عوامل در مکان‌گزینی و توسعه شهری این مناطق می‌باشد
Setting of human habitat is under influence of envoronmental factors specially topography and morphology of the Earth Habitat is based on that environment, formed condition and has caused urban lands use locating with specif morphology Recognition of available disposition and prediction of urban spot upcoming development flow according to structure of the Earth morphology depends on this factors,force and mechanism of their action. The present research with the aim of geomorphologic factor influence study in locating and development of the west urban spots of Kurdistan province has done.The present research in terms of kind and nature is an applied research and method of doing that,it is descriptive -analytic based on library studies and documanyries criteria and effective geomorphology layers.In development spatial-structural urban spot including gradient layers, litology, fault, slip earthquack occurrence spot, Land slide, slope. Aspect, erosion and main canal. available torrential arena are in range. In the present research after accumulation of above layers into update,equalizing scale according to coordinate system of UTM was done.Then,effective criteria was calculated in each index and by the use of AHP and Fuzzy software.weight and amount of effectiveness like duad comparison .In fact Fuzzy deductive system in geographic information system for the sake of determination of membership degree and Fuzzy overlapping of related layers to different geomorphologic factors for locating and urban development was used.For evaluation of used model assurance accuracy concerned layers by the use of weighted and according to given weight first making Fuzzy, then making normal and made like arena and finally by overlapping of layers via multiple and Fuzzy addition of range land arena final plan according to geomorphology criteria have been provided.The result of urban spot study showed that most of the case of study city is located in arena with lower gradient of 15 that is in the class of suitable arena for urban construction. urban spot location into arena of earthquack occurrence shows that despite of extensiveness of arena with pretty high risk of quack in the range of urban spot in low risk arena have located location of urban spot confirmation into available fault privacy are in the most urban spot except Kanissor and Booein sofla. Baneh,kanisoor,Armordeh,Booein sofla and Saheb are among cities that in the Fuzzy layer of earthquack occurrence focal point located in the arena with high average to risk. Adaptation of available urban spot on the final map of different geomorphologic factor shows that ,geomorphology factors on locating and urban development are effective. the most available urban spot in prone arena and pretty prone for urban development ,in other words location of available urban spot seating is under influence of geomorphologic factor symbol of direct effectiveness of this factor in locating and urban development in this arena
Analysis of geomorphologic factors role in physical development of urban Settlements.The case study:west townships of Kurdistan province
عالی، نگین
Aali, Negin
رجبی، معصومه، استاد راهنما
حجازی، اسدالله، استاد راهنما
روستایی، شهرام، استاد مشاور
سیاه و سفید
نمایه‌سازی قبلی
