طراحی تفرجگاهها براساس شناخت ترجیحات گردشگران غیربومی( مطالعه موردی :تفرجگاه عون بن علی تبریز)
/لطیفه قریشی
: کشاورزی
، ۱۳۹۶
، میرزائی
چاپی
کارشناسی ارشد
مهندسی فضای سبز
۱۳۹۶/۱۱/۰۹
تبریز
تفریح و گردش دو مقولهای است که از گذشته تا به امروز همیشه مورد استقبال بوده و روز به روز با ماشینی شدن جوامع، گسترش روزافزون ساخت و سازهای شهری و به تبع آن از بین رفتن باغات و فضاهای سبز موجود، افزایش آلایندههای شیمیایی و صنعتی و در کنار آن افزایش سطح مطلوبیت افراد و احساس نیاز انسانها برای بازگشت به دامان طبیعت، این نیاز بیشتر از قبل به چشم میخورد .با توجه به تقاضای روزافزون مردم برای تفرجگاهها، عدم توجه به ترجیحات استفادهکنندگان از آن، نه تنها موجب کاهش کیفیت گردشگاهی شده بلکه موجب شده تا استفادهکنندگان، موجبات تخریب و فرسایش هر چه بیشتر مجموعههای طبیعی ارزشمند را فراهم آورند .تفرجگاه عون بن علی واقع در استان آذربایجان شرقی و شهر تبریز به دلیل دارا بودن جاذبههای زیاد، یکی از مناطق توریستی و گردشگری کشور میباشد اما تاکنون تحقیق مدونی در ارتباط با بررسی ترجیحات گردشگران غیربومی در این تفرجگاه صورت نگرفته است .در این مطالعه که از نوع پیمایشی است دادهها با استفاده از تکنیک پرسشنامه در بهار و تابستان سال ۱۳۹۶ جمعآوری شد .جمعیت آماری پژوهش را کلی گردشگران غیربومی که از تفرجگاه عون بن علی بازدید نمودهاند، تشکیل و حجم نمونه غیرتصادفی با استفاده از فرمول کوکران محاسبه شد و در نهایت دادههای جمعآوری شده با استفاده از نرمافزارهای Excel و SPSS۲۳ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت .این تحقیق شامل ۶ متغیر اصلی) انگیزه بازدید از تفرجگاه، فعالیت تفرجی، امنیت، دسترسی، امکانات تفریحی و امکانات ورزشی تفرجگاه (بوده و آزمونصهای آماری چون تحلیل عاملی، تی تست، آنالیز واریانس یک طرفه، رگرسیون و همبستگی پیرسون در تحقیق استفاده شدند .بر اساس تحلیل عاملی متغیرهای اصلی به ۱۱ فاکتور) گذران اوقات فراغت، ویژگیصهای محیطی تفرجگاه، فعالیتصهای آرام، فعالیتصهای ورزشی، نظارت اجتماعی، امنیت تفرجگاه، خوانایی مسیر، کیفیت دسترسیصها، امکانات پیک-نیک، کیفیت مبلمان و امکانات ورزشی تفرجگاه (تقسیم شدند .نتایج حاصل از آنالیز واریانس یک طرفه نشان داد که با توجه به گروهصهای سنی مختلف، سطح تحصیلات، شغل و محل سکونت، گردشگران انگیزهصها و فعالیتصهای تفرجی متفاوتی را ترجیح میصدهند .آزمون تی تست نیز نشان داد که ویژگیصهای فردی گردشگران در ترجیحات آنها تأثیر میصگذارد .زنان ویژگیصهای محیطی تفرجگاه و فعالیتصهای ورزشی و مردان فعالیتصهای آرام را ترجیح دادند .همچنین افراد مجرد نسبت به ویژگیصهای محیطی و کیفیت مبلمان تفرجگاه در مقایسه با افراد متأهل اهمیت بیشتری قائل شدند .بر اساس تحلیل رگرسیونی، فاکتورهایی چون ویژگیصهای محیطی تفرجگاه، امنیت و کیفیت دسترسیصها قادر به پیشصبینی ۴۰ درصد از میزان رضایتمندی گردشگران از تفرجگاه بودند که در این میان کیفیت دسترسیصها بیشترین تأثیر را در میزان رضایتمندی داشت .آزمون همبستگی پیرسون نیز وجود ارتباط معنادار بین فعالیت تفرجی- ترجیحی گردشگران با انگیزه، امنیت و دسترسی تفرجگاه را نشان داد .یعنی با افزایش امنیت و کیفیت دسترسیصها و همچنین افزایش انگیز حضور گردشگران در تفرجگاه، انجام فعالیتصهای تفرجی در تفرجگاه افزایش میصیابد .در پایان تحقیق با شناخت ویژگیها، انگیزهها و ترجیحات گردشگران، معیاری جهت طراحی بخش تفریحی- توریستی تفرجگاهها بدست آمد که به طراحان و مدیران تفرجگاه اطلاعات مفیدی جهت بازطراحی و یا برنامهریزی مکانهای تفرجی جدید ارائه میصدهد
Recreation and walking are two categories which have always been welcomed from the past to this day. And this necessity because of the machinization of societies, the growing expansion of urban construction, and consequently the destruction of existing gardens and green spaces, the increase of chemical and industrial pollutants, and, in addition, increasing the level of expectation of individuals and the need for humans to return to the lap of nature, is seen more than before day after day. Due to the increasing demand of the people for promenades, the lack of attention to the preferences of users, not only reduces their quality, but also causes further degradation and erosion of valuable natural places. The O-on-Ibne-Ali promenade in Tabriz city due to its unique attractioves is one of the tourist areas of the country, but so far, there has not been a conducted research in term of non-local preferences towards this resort. In this survey study, data was collected using questionnaire technique in Spring-summer 2017. The statistical population of the study was comprised of all non-local tourists visiting the O-on-Ibne-Ali promenade and the non-random sample size was calculated using the Cochran formula. Finally, the collected data were analyzed using Excel and SPSS23 software. The research included 6 main variables (motivation to visit the promenade, recreational activities, security, accessiblity, recreational facilities and sport facilities) and statistical tests such as factor analysis, t-test, one-way ANOVA, regression and Pearson correlation were used in the research. Based on factor analysis, the main variables were divided into 11 factors (free time, promenade's environmental features, relaxation activities, sport activities, social monitoring, promenade security, path clarity, quality of access, picnic facilities, quality of furniture and sport facilities). The results of one-way analysis of variance showed that, considering different age groups, education level, occupation and place of residence, tourists prefer different motivations and recreational activities. T-test also revealed that demographic characteristics of tourists influence their preferences. Women preferred promenade environmental features and sport activities and men preferred relaxation activities. Also, single people compared to married people were more paying attention to the environmental characteristics and quality of the promenade's furniture. Based on regression analysis, factors such as promenade's environmental characteristics, security and quality of access were able to predict 40 of the satisfaction of tourists from the promenade, which in this meantime the quality of access had the most impact on satisfaction. Pearson correlation test also showed a significant relationship between recreational-preferential activity of tourists with motivation, security and access to the promenade. By expanding the security and quality of access, as well as increase attendance motivation tourists in the promenade, recreational activities in the promenade will increase. At the end of the study, by identifying the characteristics, motivations and preferences of tourists, a standard was obtained for designing the recreational-tourist section of the promenade, which provide useful information to planners and managers for redevelopment or planning of new recreational places