عنوان

تحلیلی بر رابطه بین تغییرات سبک زندگی و الگوی مسکن اسلامی مطالعه موردی :کلان‌شهر تبریز

‭۱۸۳۴۳پ‬

per

تحلیلی بر رابطه بین تغییرات سبک زندگی و الگوی مسکن اسلامی مطالعه موردی :کلان‌شهر تبریز

/علی میرزایی

: برنامه‌ریزی و علوم محیطی

، ‮‭۱۳۹۶‬

، راشدی

چاپی

کارشناسی ارشد

جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری گرایش :آمایش شهری

‮‭۱۳۹۶/۱۰/۰۲‬

تبریز

الگوی مسکن و سبک زندگی جزئی از فرهنگ جامعه را در برمی‌گیرد .در دوران اخیر، همچنان که جامعه و فرهنگ در مسیر دگرگونی قرار می‌گیرند، سبک سکونتی و الگوی آن نیز تغییر می‌یابد و یکی از مهم‌ترین این تغییرات، نبود سازگاری کامل بین شیوه زندگی و سکونتگاه است .بر همین اساس هدف پژوهش حاضر تحلیل رابطه بین تغییرات سبک زندگی و الگوی مسکن اسلامی در کلان‌شهر تبریز می‌باشد .روش تحقیق حاضر توصیفی، پیمایشی و استنباطی با مراجعه به متون اسلامی و منابع معرفتی انجام‌گرفته است و برای دستیابی به اهداف موردنظر از ابزار پرسشنامه گردید .جامعه آماری تحقیق را کلیه ساکنان و تمام سطح کلان‌شهر تبریز که از شیوه نمونه‌گیری تصادفی ساده استفاده شد .در این پژوهش سعی شد تا مؤلفه‌های سبک زندگی حال حاضر و الگوی مسکن اسلامی از دیدگاه اسلام با تکیه‌بر آیات قرانی و روایات استخراج شود و چگونگی ارتباط آن دو مشخص گردد .برای تأیید و یا رد فرضیه‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری‮‭SPSS‬ به تحلیل داده‌های پرسشنامه و برای آزمون رابطه بین متغیرها و رتبه‌بندی شاخص‌ها و مؤلفه‌های تحقیق از مدل رگرسیون چندگانه ‮‭(MLR)‬و آزمون ‮‭T‬تک نمونه استفاده گردید همچنین با استفاده از مدل تحلیل شبکه‌ای ‮‭(ANP)‬با استفاده از نرم‌افزار ‮‭Super Decisions‬ بر اساس نظرات کارشناسان با توزیع ‮‭۳۰‬ پرسشنامه نیز سنجیده شد و به رتبه‌بندی گویه‌های هر یک از مؤلفه‌ها و شاخص‌های تحقیق پرداخته شد .نتایج تحقیق حاکی از آن است که ضریب همبستگی چندگانه کل برای متغیرهای مستقل و وابسته=‮‭۰.۹۰۶ R‬ و ضریب تعیین برابر با ‮‭۰.۸۲۲‬ و ضریب تعیین تعدیل‌شده برابر با ‮‭۰.۸۱۸‬ به دست آمد که نشان از همبستگی بالای متغیر سبک زندگی و الگوی مسکن اسلامی می‌باشد .به‌طوری کلی از ‮‭۳۹‬ زیر شاخص‌های سبک زندگی ‮‭۱۲‬ گویه آن‌که تغییرات در ارزش‌های سبک زندگی را در تحقیق حاضر نشان می‌دهد به ترتیب متعلق به شاخص ارزش‌های منزلتی با ضریب‮‭(۰.۳۶۷)‬، ارزش‌های فرهنگی‮‭(۰.۲۴۳)‬، الگوهای رفتاری‮‭(۰.۲۱۵)‬، ارزش‌های اقتصادی ‮‭(۰.۱۳۲)‬که امتیازات بالایی را کسب کرده‌اند و همچنین شاخص اجتماعی با ضریب ‮‭(۰.۱۰۵)‬که هم دارای گویه های مبتنی بر اصول اسلامی و هم مطابق با سبک زندگی مدرن می‌باشد در رتبه‌ی متوسطی قرارگرفته و شاخص هویت دینی با ضریب ‮‭(۰.۰۸۷)‬و ارزش‌های مکانی و فضایی و زیست‌محیطی در رتبه پایینی قرارگرفته و کم‌رنگ شدن ارزش فرا مادی در برابر ارزش‌های مادی نشان از معنادار بودن بین تغییرات در ارزش‌های سبک زندگی بوده که الگوی مسکن اسلامی را به‌سوی مدرنیزه شدن سوق داده است .میانگین محاسبه میزان الگوی مسکن فعلی منطقه موردمطالعه بر اساس شاخص‌های الگوی اسلامی با میانگین فرضی ‮‭(۳)‬سنجش شده و ثابت می‌شود میانگین واقعی نظر کل پاسخگویان)سرپرست خانوارها (از ‮‭۳‬ کوچک‌تر و در حد متوسط به پایین است و نشان می‌دهد الگوی مسکن فعلی منطقه موردمطالعه بر اساس شاخص‌های الگوی اسلامی نمی‌باشد

Housing pattern and life style are a part of every nation's culture. In recent years and with the changes of society and culture, housing pattern and style have also changed. One of these main changes is the lack of complete compatibility between life style and residence. Therefore, the purpose of this research is analyzing the relationship between changes of life style and the pattern of Islamic housing in Tabriz metropolis. The method of the research is descriptive, survey and inferential and is based on referring to Islamic sources. In addition, questionnaire has been used to achieve the research purposes. The statistical population of the research consists of all the residents of Tabriz in the whole area of this metropolis and the subjects were selected using simple accidental method of sampling. In this research, it was tried to extract the components of the present life style and the pattern of Islamic housing from the point of view of Islam based on Quran verses and narratives and the relationship between these two be identified. For confirming or rejecting the hypotheses, SPSS software was used for analyzing the data obtained from the questionnaire. Analyzing the relationship between variables and ranking of the indices and components of the researchbecame possible by the dint of multiple regression model and single-sample t test. In addition, using network analysis model and super decisions software, the ideas of 30 experts were extracted by distributing questionnaires and the elements and components of each factor were ranked. The results of the research indicate that the total multiplier correlation coefficient for Independent and dependent variables were 0.906 R and the coefficient of determination was 0.822 and the adjusted coefficient of determination was 0.818. This fact indicates a high correlation between the variable of lifestyle and Islamic housing pattern. From39 sub-indicators, 12 of them which show changes in lifestyle values , belong respectively to the index of respect with coefficient (0.367), cultural values (0.243), behavioral patterns (0.215), economic values (0.132). . These values have gained high privileges. In addition, social index with a coefficient (0.105), which is based on both Islamic principles and modern lifestyle, is ranked modestly. However, religious Identity Index with coefficient (0.087) and spatial and environmental values have lower rank. Diminishing spiritual values against material ones are significant in the sense that the changes in lifestyle values have pushed the model of Islamic housing toward modernization. The average of the housing pattern of the area under study has been assumed as 3 and it has been proved that the real average of all the respondents (heads of the families) is less than 3 and has a low inclination. This fact shows that the housing pattern of the area under study is not based on the criteria of Islamic pattern

میرزایی، علی

پورمحمدی، محمدرضا، استاد راهنما

روستایی، شهریور، استاد مشاور

سیاه و سفید

نمایه‌سازی قبلی