عنوان

شناسایی پهنه‌های مستعد ذخیره سازی و شارژ آب های زیرزمینی با استفاده از مدل‌صهای تصمیم گیری چند معیاره منطقه موردمطالعه :دشت تسوج

‭۱۶۱۱۶پ‬

per

شناسایی پهنه‌های مستعد ذخیره سازی و شارژ آب های زیرزمینی با استفاده از مدل‌صهای تصمیم گیری چند معیاره منطقه موردمطالعه :دشت تسوج

/محمدرضا ممشلی

: جغرافیا و برنامه ریزی

، ‮‭۱۳۹۵‬

چاپی

کارشناسی ارشد

سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی گرایش مدیریت مخاطرات محیطی

‮‭۱۳۹۵/۱۱/۰۸‬

تبریز

کشور ایران با شرایط اقلیمی خشک و نیمه خشک و میانگین بارش سالانه ‮‭۲۵۰‬ میلیمتر یکی از کم صآب‌صترین کشورهای جهان محسوب می‌صشود .در چند دهه اخیر با افزایش رشد جمعیت و به دنبال آن افزایش نیاز آبی کشور، تعادل منابع آبی در معرض تهدید قرار گرفته است .برداشت بی رویه آب از سفره‌صهای آبدار در برخی مناطق موجب افت شدید سطح ایستابی و کاهش منابع آب زیرزمینی مشکلاتی همچون خشک شدن چاه‌صهای آب، کاهش دبی رودخانه‌صها و قنات‌صها و استحصال آب و نشست زمین را به دنبال دارد .شارژ آب‌صهای زیرزمینی یک فرآیند مهم در تعادل‌صبخشی آب‌صهای هیدرولوژیکی در جایی که حفاظت فعالانه از دارایی‌صهای آصب‌صهای زیرزمینی و سطحی ضروری است، می‌صباشد .در این پژوهش لایه‌صهای موثر در ارتباط با شناسایی پهنه‌صهای مستعد و شارژ آب‌صهالی زیرزمینی شامل :هدایت هیدرولیکی، قابلیت انتقال، ضخامت آبرفت، عمق آب‌صهای زیرزمینی، شیب‌صتوپوگرافی، سنگ-شناسی، تراکم‌صگسل، تراکم‌صآبراهه، کاربری‌صاراضی و واحدهای‌صژئومورفولوژی استفاده شده‌ص‍ است .بدین منظور از سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش‌صازصدور و مدل‌صهای سیستم تصمیم‌صگیری چندصمعیاره، پهنه‌صهای مستعد ذخیره‌صسازی و شارژ آب‌صهای زیرزمینی در محدوده دشت تسوج شناسایی گردید .نتایج بدست آمده قابلیت شارژ آب‌صهای زیرزمینی در ‮‭۵‬ کلاس شامل خیلی‌صخوب، خوب، متوسط، ضعیف و خیلی‌صضعیف می-باشد .نتایج بدست آمده با ضریب رواناب منطقه مورد ارزیابی قرار گرفت و مدل ‮‭ANP‬نسبت به ‮‭Ahp‬ نتایج بهتری را نشان داده‌صاست .پهنه‌صهای مستعد ذخیره‌صسازی آب‌صهای زیرزمینی نیز در ‮‭۴‬ کلاس شامل خوب، متوسط، ضعیف و خیلی‌صضعیف می‌صباشد که نتایج بدست آمده با تراکم چاه‌صهای بهره‌صبرداری مورد ارزیابی قرار گرفت که مدل ‮‭ANP‬ نسبت به مدل ‮‭AHP‬ نتایج بهتری را نشان داده است .با توجه به هر دو مدل، مناطق با قابلیت شارژ خیلی خوب و خوب بر مخروط افکنه‌صها و مناطقی که پوشش گیاهی خوبی دارند، منطبق می‌صباشند و مناطق کوهستانی که شیب زیاد و پوشش گیاهی ضعیف دارند، قابلیت شارژ ضعیف و خیلی ضعیقی دارند .و مناطق جنوبی دشت تسوج با داشتن عمق آب زیرزمینی و ضخامت آبرفت و هدایت هیدرولیکی و قابلیت انتقال کم، قابیت شارژ ضعیفی را دارد .با توجه به نتایج دو مدل ‮‭Ahp‬ و‮‭ANP‬ مناطق مخروط افکنه و مناطق باغی با دارا بودن ضخامت آبرفت و قابلیت انتقال و هدایت هیدرولیکی بالا و عمق آب زیرزمینی متوسط، بهترین مناطق جهت پتانسیل آب زیرزمینی بوده و تراکم بالای چاه‌صهای بهره برداری این نتایج را تایید می کند

According to the average annual rainfall of 250 mm of Iran, this country is specified as an arid area. Increasing population and consequently increase in water demand have threatened the water balance during recent decades. Withdrawal of water from the aquifer in some regions has led to a quick drop in groundwater levels. This matter results in several problems such as: drying of wells, reducing the flow of rivers and channels, and also land subsidence. Groundwater recharge is an important process in the hydrological balance of water. It is essential for regions where the proactively conservation of ground and surface water is strongly required. In this study the layers which are related to Identification potential of storage recharge zones the groundwater including: hydraulic conductivity, Transferability, thick sediments, groundwater depth, slope, topography, geology, fault density, drainage density, and land use and geomorphology units were used. GIS and remote sensing systems and multi-criteria decision models were applied for zoning susceptible areas for storing and recharging groundwater in Tasuj plain. Derived results of the groundwater recharge were classified in 5 classes following as very good, good, fair, poor and very poor. The results were evaluated with the runoff coefficient of the study area. ANP model has shown better results than AHP in this study. Susceptible zones of underground water storage places were classified in four classes of good, average, poor and very poor. The results were evaluated with the density of wells and the ANP model has shown more acceptable results than AHP model

ممشلی، محمدرضا

نیکجو، محمدرضا، استاد راهنما

حبیب زاده، احد، استاد مشاور

رستم زاده، هاشم، استاد مشاور

سیاه و سفید

نمایه‌سازی قبلی