مكانیابی ایستگاههای پرندهنگری در تالاب بین المللی قوریگل استان آذربایجان شرقی با رویكرد گردشگری پایدا ر
سعید ابراهیم زاده
برنامه ریزی و علوم محیطی
۱۴۰۱
۱۱۴ص.
سی دی
کارشناسی ارشد
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
۱۴۰۱/۰۶/۱۳
در شرایط طبیعی، تالابها دارای منافع اقتصادی، زیستمحیطی و فرهنگی زیادی از جمله حفظ کیفیت آب، کنترل سیل و فرسایش،زیستگاه حیاتوحش و آبزیپروری هستند و همچنین فرصتهای منحصر بهفردی برای آموز ش و تفرج فراهم میکنند. استان آذربایجانشرقی دارای زیستگاه های مهم و با ارزشی میباشد که تالاب بینالمللی قوریگل و تالابهای حاشیه دریاچه ارومیه، جنگلها و زیستگاه-های حاشیه ارس و دریاچههای پشت سد و سایر موارد که م أمن پرندگان متنوع و حمایت شده، در حال انقراض و آسیب پذیر میباشد.تالاب بینالمللی قوریگل از دیر باز محلی برای گردشگران داخلی و خارجی به لحاظ داشتن مناظر طبیعی و قرارگیری در کنار جادهاصلی ایران - اروپا و نیز داشتن حیاتوحش طبیعی و مأمن پرندگان مهاجر میباشد. لذا برای جذب گردشگران در این محل بخصوصگردشگران پرندهنگر و توسعه گردشگری نیاز به مدیریت و نیز اختصاص امكانات زیربنایی و یا امكانات ابتدائی میباشد تا گردشگرانبتوانند در این محل بخوبی اوقات خود را سپری کنند. لذا این امر نیازمند مكانیابی و احداث محل مناسب و هدفدار بعنوان ایستگاهپرندهنگری برای توسعه گردشگری میباشد. هدف این پژوهش مكانیابی ایستگاههای پرندهنگری با استفاده از معیارهای مدل پرنده -مكانو معرفی تالاب بینالمللی قوریگل به عنوان محیطی مناسب برای گردشگران پرندهنگر با مدلسازی منطق فازی و اولویتبندی مناطقپتانسیل دار با روش تاپسیس میباشد. طی این تحقیق جمعآوری اطلاعات و داده ها طی 3 سال بصورت تخصصی و تحقیقاتی با حضوربرای ArcGIS pro میدانی، تجربی، مصاحبه و پرسشنامهای با متخصصان زیربط صورت گرفته که از نرم افزارهای گوگل ارث، اکسل وتجزیه تحلیل و تفسیر دادهها استفاده گردید. مدل پرنده مكان به مكانیابی با معیارهای اکولوژیكی، توپوگرافیكی، انسان ساخت وپرسشنامه برای اولین بار در این پژوهش با روش منطق فازی خطی به دلیل عدم قطعیت در طبیعت استفاده و نیز مكانهای دارایپتانسیل برای ایستگاههای پرنده نگری در تالاب استخراج شد، که این مناطق دارای پتانسیل با روش تاپسیس رتبهبندی شده و مكانهایدارای رتبه 1 تا 5 استخراج شد و محل های مكانیابی شده با حضور میدانی در تالاب مورد بررسی قرار گرفت. لذا برای تكمیل معیارهایمد نظر محقق و نیز مكانیابی نیاز به نقشه پراکنش پرندگان در تالاب بود که از طریق پرسشنامه مكانی این نقشه تهیه گردید که برایصحت سنجی معیار پراکنش پرندگان با حضور میدانی در تالاب نقشه پراکنش پرندگان صحت سنجی و استخراج شد و در نهایتهمبستگی مكانی بین نقشههای پراکنش پرندگان تالاب حاصله از پرسشنامه و صحت سنجی شده به دست آورده شد. در نتیجه منطقهحفاظت شده قوریگل با استفاده از منطق فازی برای مكان یابی به مناطق دارای پتانسیل و عدم پتانسیل تقسیم بندی شد که مناطقپتانسیل دار را با استفاده از روش تاپسیس و اولویت بندی گردید ) مناطق با استفاده از پرسشنامه تكمیل شده توسط متخصصان این امررتبه بندی شد( و محل های مورد نظر برای ایستگاه پرنده نگری در حاشیه تالاب معرفی گردید که با حضور میدانی نیز این محل هامورد ارزیابی بصری قرار گرفت.
In natural conditions, wetlands have many economic, environmental, and cultural benefits, includingwater quality preservation, flood and erosion control, wildlife habitat, and aquaculture, as well asproviding unique opportunities for education and entertainment. East Azarbaijan province hasimportant and valuable habitats such as the international Quorigol wetland and the wetlands on theedge of Lake Urmia, the forests and habitats on the edge of Aras and the lakes behind the dam, andother habitats that are safe for various and protected, endangered and vulnerable birds. InternationalQuorigol wetland has long been a habitat for domestic and foreign tourists in terms of its naturalscenery and location next to the main Iran-Europe road, as well as having natural wildlife and a safehabitat for migratory birds. Therefore, to attract tourists to this habitat, especially bird-watchingtourists, and to develop tourism, it is necessary to manage and allocate infrastructure facilities or basicfacilities so that tourists can spend their time well in this habitat. Therefore, this requires locating andbuilding a suitable and purposeful habitat as a bird-watching station for tourism development. Thepurpose of this study was to locate bird-watching stations using the criteria of the bird-habitat modeland to introduce the International Quorigol wetland as a suitable environment for bird-watchingtourists by modeling fuzzy logic and prioritizing potential areas using the TOPSIS method. During thisresearch, data were collected over three years in a specialized and research way with field,experimental, interviews studies, and questionnaires with the experts. Google Earth, Excel, andArcGISPro software were used for data analysis. The bird-habitat model with ecological,
Locating Bird-Watching Stations in International Quorigol Wetland of East Azarbaijan Province with a Sustainable Tourism Approach