عنوان

بررسی جنبه های زبانی، ادبی و محتوایی کتب فارسی دورۀ ابتدایی

پ۲۷۴۹۹

per

بررسی جنبه های زبانی، ادبی و محتوایی کتب فارسی دورۀ ابتدایی

نسیم پارسایی

ادبیات و زبانهای خارجی

۱۴۰۱

۲۶۰ص.

سی دی

کارشناسی ارشد

زبان و ادبیات فارسی محض

۱۴۰۱/۰۶/۲۹

شاید بتوان دورۀ ابتدایی را موثرترین دوره تحصیلی- تربیتی سنوات تحصیل به شمار آورد. کتاب‌های موسوم به «فارسی» به جهت ارتباط با تفکر، عاطفه، باور، اخلاق و زیست اجتماعی جزو مهم‌ترین کتاب‌های دوره ابتدایی هستند. در این پایاننامه، شش کتاب فارسی شش سال دوره ابتدایی را از نظر زبان و محتوا بررسی کرده‌ایم. در محتوا به تفکر، عاطفه، اخلاق، علم، باور و دیگر مسائل زیست اجتماعی توجه کرده‌ایم. روش کار چنین است که متن هر یک از این کتاب‌ها را جداگانه بررسی و هر یک از حوزه‌های محتوایی را تعیین و فصل‏بندی کرده‌ایم. بدین ترتیب، نتیجه بررسی جنبۀ ادبی نشان می‌دهد اشعار کتاب‌ها در انواع قالب‌های شعری سروده‌ شده‌اند و انواع صنایع بدیعی و بیانی نظیر استعاره، مجاز، کنایه و تشخیص در آن‌ها به کار رفته است. با بررسی جنبۀ زبانی، نیز مشخص شد از مجموع جملات 30 درس که به آن‌ها پرداخته شد، حدود 65% جملات، ساده و در حدود 35% جملات، مرکب بودند. در تعداد قابل توجهی از جملات بر اساس زبان معیار عمل نشده بود. ‌همچنین، نتیجه بررسی محتوای کتاب‌ها بیانگر این است که در مجموع، در حدود 34 درس به تربیت اجتماعی و اخلاقی توجه شده و در مرتبه بعد، در 24 درس به تربیت سیاسی و مولفه‌های آن پرداخته شده و سپس در 8 درس محیط زیست و حفاظت از آن و در 3 درس مسائل دینی و مذهبی مورد توجه قرار گرفته است. در کل، نتیجه نشان می‏دهد که در متون این کتب به زبان معیار (با گرایش به سادگی و روانی متمایل به زبان عامیانه)، بیش از وجه ادبی (انواع صنایع بیانی و بدیعی) توجه شده است و از بابت محتوا و مفاهیم، به علم و دین و اخلاق و بهداشت و محیط زیست در حد توان و اقتضای سن و روان توجه شده اما توجه به اخلاق بیش از دیگر موارد است تا حدی که توجه بررسی کننده را جلب می‌کند.

فاقد چکیده لاتین

فاقد عنوان به زبان لاتین

‏پارسایی،

‏‏نسیم

تهیه کننده

‏رنجبر،

‏ رسمی،

‏‏ابراهیم

‏سکینه

استاد راهنما

استاد مشاور

تبریز