فانتزی دگردیسی یا دگرگونی واقعیت از منظر زیباییشناسی است و ابعاد جدید و نامنتظری از واقعیت را بیان میکند متن فانتزی دارای ویژگیها و ابعادی است که آن را از سایر سبکها متمایز میکند هرچند توجه به فانتزی در ایران سابقه زیادی ندارد؛ اما ظرفیتهای این ژانر در برخی متون کهن ایرانی دیده میشود در این پژوهش با روش کتابخانهای و با تکیه بر شیوه توصیفی - تحلیلی ظرفیتهای فانتاستیک چهار متن متعلق به اواخر دوره ساسانی و اوایل دوره اسلامی؛ یعنی کارنامه اردشیر بابکان، یادگار زریران، ارداویرافنامه و بندهش بررسی شده است با انطباق این متون در سطوح شخصیت، کنش و فضا با ویژگیهای ژانر فانتزی، مشخص شد که این متون در طرح مورد نظر دارای ظرفیتهای فانتاستیک هستند و هر یک از متون با توجه به ساختار روایی، عناصر داستان، ژانر ادبی و هدف نگارش در یکی از سطوح مورد نظر از لحاظ دارا بودن عناصر فانتاستیک قویتر است.