شاکریم پسر خدای بردی (۱۹۳۱-۱۸۵۸)، یکی از شخصیتهای محوری در تاریخ اندیشهورزی قزاقستان است که میتواند بهعنوان پل ارتباطی میان دو کشور ایران و قزاقستان کارآمد باشد این کارکرد را به دو شکل میتوان در افکار او پیجویی کرد بخشی در برگرفتههای او از آثار اندیشمندان ایران و بخشی در نظریات عمومی او در خصوص فرهنگ و همزیستی انسانها در میان زبانهایی که شاکریم میدانست، فارسی جایگاهی ویژه داشت و همین امر، زمینۃ سودبری از میراث اندیشهورزی ایرانی مانند آثار مولانا و حافظ را برای او فراهم آورده بود و تاثیر عمیق این افکار را در آثار برجای مانده از شاکریم میتوان بازجست در حیطۃ نظریات عمومی نیز باید توجه داشت که وی به دنبال یافتن رابطهای برای اعتدال میان تعلقات قومی و تعلقات انسانی و جهانی بود و در این راستا، الگوهایی را ارائه میکرد که از سویی میتواند به نوعی همزیستی دوستانه میان انسانها منجر شود و از سوی دیگر میتواند نوعی تکیه بر پیوستار امت اسلامی در حیطه تبادلات فرهنگی باشد.
احمد پاکتچی
اندیشه شاکریم خدابردیف، پلی میان فرهنگ ایران و قزاقستان