یکی از عقاید شیعه که از دیرباز معرکه آراء بوده است، بحث از ابداء است. برخی بی آنکه مراد شیعیان را از این بحث دریابند و آثار نیکوی مترتب بر آن را بشناسند این عقیده را معارض با علم کامل الهی دانستهاند و خط بطلان بر آن کشیدهاند. در مقابل علمای شیعه کوشیدهاند که کتاب و سنت و عقل را به مدد بگیرند و علاوه بر تبیین موضع خود، به پاسخگویی شبهات این حوزه بپردازند. شیخ طوسی، یکی علمای بزرگ جهان تشیع از زمره کسانی است که در آثار مختلف خود به این بحث اعتنای خاص نموده است. و بر این نکته تاکید می کند که بداء با علم کامل الهی هیچ منافاتی ندارد و هیچ تغییر و حدوثی را در علم جناب او موجب نمی شود، زیرا بداء علم تازهای را برای خدا اثبات نمیکند بلکه عبارت است آشکار شدن چیزی که بر بندگان مخفی بوده و ظهورش برای آنان تازگی دارد در این مقاله ضمن بحث از زمینه طرح بداء در میان شیعیان به مواضع شیخ طوسی در این باب چه در حوزه تکوین و چه در حوزه تشریع (نسخ) می پردازیم.