موزههای باستانشناسی، از جاذبههای اصلی گردشگری فرهنگی اند، که از بدو شکلگیری، توجه گردشگران فرهنگی را به خود معطوف کردهاند و امروزه از مهمترین اجزای (برنامه سفر) گردشگران فرهنگی در شهرها به حساب می آیند. موزههای باستانشناسی، فرصت آشنایی گردشگران را با تاریخ تمدن ملل فراهم می آورند. و این آگاهی از سابقه تاریخی و فرهنگی مناطق باعث شناخت بیشتر هویت ملی در گردشگران داخلی، و نیز تاثیر چشمگیر از نظر عرضه شناسنامه فرهنگی ملتها به گردشگران خارجی می شود. اکثر موزهها، در داخل شهرها قرار دارندو و از این روباعث برقراری جریان گردشگری فرهنگی میشوند. و در حکم جاذبه فرهنگی انسان ساخت برای گردشگران ایفای نقش میکنند. محدوده و مسیرهای با سیمای شهرها نیز آشنا میشوند، پس لازم است نگاهی هدفمند و نظاممند به این بخش از ساختار فضاهای شهری بیندازیم که در معرض دید گردشگران قرار دارد. در این راستا، پس از بررسی های لازم، دو نمونه پرسشنامهدر راستای اهداف تحقیق و پاسخ به سوالات اساسی پژوهش و آزمون فرضیات با استفاده از مدل مفهومی تحقیق برای دو گروه از گردشگران خارجی و داخلی تهیه و پس از بررسی آزمایشی روی نمونه ۱۰ نفری از هر گروه، اعتبار پرسشنامه ها را تایید و سپس آنها را بین ۱۲۰ گردشگر خارجی و ۳۰۰ گردشگر داخلی بازدیده کننده از موزه باستانشناسی ملی ایران توزیع کردیم. نتایج تحقیق نشان داده که موزه تخصصی باستانشناسی ملی ایران، نقش مهمی در زمینه ارتقاء آگاهی از تاریخ و فرهنگ و ایجاد غروز ملی در گردشگران داخلی دارد و برای گردشگران خارجی نیز زمینه آشنایی کلی را با محوطههای تاریخی و فرهنگی سراسر قلمرو ایران، فراهم کرده است. همچنین نتایج حاصل از تحلیل دادهها، نشان داد که موزه باستانشناسی ملی ایران در توزیع گردشگران در کلیه مقاصد گردشگری فرهنگی کشور نقش موثری دارد.
عبدالرضا فرجی راد [و دیگران]
موزههای باستانشناسی و گردشگران فرهنگی برای موردی موزه ملی ایران