An Analysis and Evaluation of Encyclopedias of the Qur'an in Terms of the Content of the Qur'an
[Thesis]
Karaca, Abdullah
Çelik, Ömer
Marmara Universitesi (Turkey)
2019
259
Master's
Marmara Universitesi (Turkey)
2019
Yirminci yüzyılın son çeyreğinden itibaren ortaya çıkan "Kur'ân ansiklopedisi" başlıklı eserlerin sayısı her geçen gün artmaktadır. Bu çalışmada, on tane Kur'ân ansiklopedisi Kur'ân muhtevası açısından incelenmiş ve ansiklopedik bir bakışla nasıl bir Kur'ân muhtevası sergilendiği tespit edilmeye çalışılmıştır. Tez; giriş, üç bölüm, sonuç ve eklerden oluşmaktadır. Girişte konunun çerçevesi netleştirilmiş, birinci bölümde Kur'ân muhtevasına yönelik çalışmalar hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde, ele alınan Kur'ân ansiklopedileri tanıtılıp değerlendirilmiş, değerlendirmeye esas teşkil etmeyen diğer ansiklopediler isimleri ile zikredilmiştir. Üçüncü bölümde Kur'ân ansiklopedileri, Kur'ân muhtevası açısından değerlendirilmiştir. Ayrıca klasik dönemin ansiklopedik eserleri ile günümüz Kur'ân ansiklopedileri kıyaslanmıştır. Ekler kısmında, ele alınan ansiklopedilerin Kur'ân muhtevası ile ilgili maddeleri listelenmiştir. Kur'ân ansiklopedileri hem Kur'ân'da geçen kelime, terkip, şahıs, varlık ve konuları hem de Kur'ân'ın ilişkilendirildiği alanları ele alarak birçok madde içermektedir. Bu eserlerdeki maddelerin seçiminde; tefsir faaliyetleri, şer'î ilimler, bilimsel ve sanatsal konular, zanaatlar ve meslekler, sosyal kurumlar, çağdaş akımlar ve düşünceler, güncel sorunlar, Kur'ân etrafındaki tartışmalı meseleler ve diğer kutsal kitaplar ile kıyaslamaların etkisini görmek mümkündür. Hacimli tefsirler ile kapsamlı Kur'ân ilimleri çalışmaları, klasik dönemdeki ansiklopedik eserler olarak değerlendirilebilirler. Günümüz Kur'ân ansiklopedileri ile klasik dönem ansiklopedik eserleri, Kur'ân muhtevasına yönelik ilgi açısından nicel ve nitel farklılıklara sahiptir.