The Relationship of Perceived Autonomy Support in Physical Education Lessons with Motivation Level and Optimal Performance Emotional State
[Thesis]
Burucu, Selin
Aşçı, F Hülya
Marmara Universitesi (Turkey)
2019
116
M.Ed.
Marmara Universitesi (Turkey)
2019
Bu çalışmanın amacı beden eğitimi ve spor öğretmeninden kaynaklanan algılanan özerklik desteği ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışmasını gerçekleştirmek ve ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersinde öğretmenden algıladıkları özerklik desteğinin güdülenme düzeyi ve optimal performans duygu durumunu yordayıp yordamadığını incelemektir. Ayrıca cinsiyete ve sınıf düzeyine göre algılanan özerklik desteği, güdülenme ve optimal performans duygu durumundaki farklar da araştırmada test edilmiştir. Geçerlik ve güvenirlik çalışmasının örneklemini Çanakkale ilinden olasılıksız örneklem yöntemlerinden uygun örnekleme yöntemi ile seçilmiş 5, 6, 7 ve 8. sınıf düzeyinde öğrenim gören 11-14 yaş aralığında, 163 kız ( Xyaş= 12.78; Ss=1.10 ) ve 139 erkek ( Xyaş= 12.75; Ss=1.04), toplam 302 (Xyaş= 12.77; Ss=1.07) öğrenci oluşturmuştur. Katılımcılara Kişisel Bilgi Formu ve Beden Eğitimi ve Spor Öğretmeni Kaynaklı Algılanan Özerklik Desteği Ölçeği uygulanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliği Temel Bileşenler Faktör Analizi ile sınanmıştır. Temel Bileşenler Faktör Analizi Varimaks Dönüştürme sonuçları ölçeğin tek boyutlu yapısını desteklemekte ve maddeler toplam varyansın %51.10'unu açıklamaktadır. Ölçekte yer alan maddelerin faktör yük değerleri 0.66-0.77 arasında değişmektedir. Ölçeğin güvenirliğinin sınanması ölçeğin ise Cronbach Alpha iç tutarlılık α katsayısı hesaplanmıştır. Çalışmanın güvenirlik analizi bulgularına bakıldığında Cronbach Alpha katsayısının 0.91 olduğu bulunmuştur. Algılanan özerklik desteğinin optimal performans duygu durum ve güdülenmeyi belirlemede rolünü test etmek için yapılan ikinci çalışmanın örneklemini Çanakkale ilinden olasılıksız örneklem yöntemlerinden uygun örnekleme yöntemi ile seçilmiş ortaokul 5, 6, 7 ve 8. sınıfta öğrenim gören 296 kız (Xyaş=12.41;Ss=1.10) ve 269 erkek (Xyaş=12.37; Ss=1.08) toplam 566 kişi (Xyaş= 12.39; Ss= 1.12) oluşturmaktadır. Kişisel Bilgi Formu, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmeni Kaynaklı Algılanan Özerklik Desteği Ölçeği, Beden Eğitimi Dersi Durumsal Güdülenme Ölçeği ve Beden Eğitimi Dersi Optimal Performans Duygu Durumu Ölçeği-2 ölçekleri uygulanmıştır. Katılımcıların cinsiyet ve sınıf düzeyine göre algılanan özerklik desteği, güdülenme ve optimal performans duygu durumlarında fark olup olmadığını belirlemek amacıyla bağımsız gruplarda t testi uygulanmıştır. Algılanan özerklik desteğinin güdülenme ve optimal performans duygu durumu deneyiminin yaşanmasındaki rolünü test etmek amacıyla ise Hiyerarşik Regresyon Analizi uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda cinsiyete göre algılanan özerklik desteği ve güdülenmenin dışsal güdülenme ve güdülenmeme alt boyutlarında da anlamlı fark bulunmuştur (p < 0.05). Hür İrade İndeksi analiz sonuçlarında da cinsiyete göre anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0<05).AncakÖte yandan, optimal performans duygu durumunda da cinsiyete göre anlamlı fark yoktur (p>0>05).. Sınıf değişkenine göre yapılan analiz sonuçları, algılanan özerklik desteği, güdülenme, hür irade indeksi ve optimal performans duygu durumunda anlamlı fark olduğunu ortaya koymuştur. Hiyerarşik regresyon analizi sonuçları algılanan özerklik desteğinin güdülenmenin tüm alt boyutlarının, hür irade indeksinin ve optimal performans duygu durumunun yordayıcısı olduğunu göstermektedir. Ayrıca algılanan özerklik desteği ile güdülenmenin tüm alt boyutları, hür irade indeksi ve optimal performans duygu durumu arasında pozitif ilişki bulunmuştur. Araştırmanın sonucunda; Beden Eğitimi ve Spor Öğretmeni Kaynaklı Algılanan Özerklik Desteği Ölçeği'nin 11-14 yaş aralığında geçerli ve güvenilir bir araç olduğu elde edilmiştir. Ayrıca beden eğitimi ve spor öğretmeni kaynaklı algılanan özerklik desteğinin beden eğitimi ve spor derslerindeki güdülenmeyi ve optimal performans duygu durumunu da pozitif yönde etkileyerek derse yönelik katılımın, ilginin ve pozitif duygu durumlarının oluşturulmasına katkıda bulunduğu görülmektedir.