A Study on the Perception of Organizational Justice for the Process of Performance Appraisal
[Thesis]
Karahan, Reyhan
Okakın, Neslihan
Marmara Universitesi (Turkey)
2019
178 p.
Master's
Marmara Universitesi (Turkey)
2019
Yoğun bir rekabetin yaşandığı günümüz iş dünyasında performans değerlendirme sistemleri örgüt çalışanlarının verimliliğini ve etkinliğini tespit etmede önemli bir yere sahiptir. İş görenin işindeki başarısı, davranış, tutum ve özellikleri ile örgütün başarısına dair katkılarını değerlendirmede kullanılan performans değerlendirme sistemleri; terfi kararlarının alınmasından, ücret artışlarının belirlenmesine, eğitim ihtiyaçlarının saptanmasına, işten çıkarma kararlarına kadar çalışanlar ile ilgili pek çok önemli kararın alınmasında temel veri kaynağı olarak uygulanmaktadır. Örgütsel kaynakların dağıtımının, bu dağıtım kararlarını belirlemede kullanılan prosedürlerin ve bu prosedürlerin uygulanması sırasında gerçekleşen kişiler arası ilişkilerin algılanan adaleti olarak ifade edilen örgütsel adalet, insan kaynakları uygulamalarının etkin bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlayan en önemli unsurlardan biridir. Performans değerlendirme sonuçlarının çalışanların elde edebileceği kazanımlarla yakından ilişkili olması sebebi ile performans değerlendirme sistemleri, örgütsel adalet kavramını en iyi biçimde analiz edilmesine olanak sağlayan örgütsel uygulama süreci haline getirmektedir. Performans değerlendirme sistemi ile ilgili araştırmalar incelendiğinde, sistemlerinin etkinliğinin değerlendirilmesinde, genellikle çalışanların performanslarının objektif ve doğru ölçülmesinin temel alındığı görülmektedir. Ancak zaman içerisinde performans değerlendirme sistemlerinin etkinliğinde çalışanların görüşlerinin, sistemi benimseyip, kabul etmelerinin de bu sitemi ne ölçüde adil algıladıkları ile doğrudan ilişkili bir unsur olduğu ortaya çıkmıştır. Bu çalışmanın amacı havacılık sektöründe görev yapmakta olan mühendislerin performans değerlendirme sürecine yönelik örgütsel adalet algılarını incelemektir. Araştırma beş bölümden oluşmakta olup, birinci bölümde araştırmanın amacı, ikinci bölümde performans değerlendirme sistemi, üçüncü bölümde örgütsel adalet algısı, dördüncü bölümde hipotezlerin test edilmesi noktasında bir havacılık firmasının Gebze lokasyonunda görev yapmakta olan 205 mühendis çalışanı üzerinden elde edilen veriler SPSS 20 istatistik paket programı aracılı ile analiz ve bulguları; beşinci bölümde tartışma, altıncı bölümde ise sonuç yer almaktadır. Dördüncü bölümde performans değerlendirme sürecine yönelik örgütsel adalet algısının sosyo-demografik değişkenler bakımından farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Bu anlamda çalışanların cinsiyet, medeni durum, öğrenim durumu, kurumdaki çalışma süresi ve toplam çalışma süresi değişkenleri bakımından örgütsel adalet ve örgütsel adalet alt boyutları algılarında anlamlı fark saptanmazken; yaş değişkeni bakımından sistemden kaynaklanan adalet algısı arasında pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu, pozisyon değişkeni bakımından sistemden kaynaklanan adalet algısı ve bilgisel adalet algısında anlamlı bir fark olduğu ve aylık gelir düzeyi değişkeni bakımından sistemden kaynaklanan adalet algısı boyutunda anlamlı fark olduğu tespit edilmiştir.