The Role of Health Communication Campaigns in Creating Social Behavior Changes: An Assessment on the Smart Antibiotic Campaigns Use
[Thesis]
Sever, Yasin
Cinman, Nesime Melda
Marmara Universitesi (Turkey)
2019
88 p.
Master's
Marmara Universitesi (Turkey)
2019
Sağlık iletişimi kampanyaları; hedef kitleyi oluşturan toplumun büyük bir kısmını belirli bir zaman dilimi içerisinde ikna ve iletişim ile etkileyerek sağlık etkileri oluşturmak ve buna bağlı olarak hedeflenen belirli sonuçlar ortaya çıkarmak amacıyla düzenlenmiş bir dizi iletişim aktiviteleridir. Ayrıca sağlık iletişimi kampanyaları, topluma oldukça etkin bir biçimde ulaşabilen ve toplumsal farkındalık oluşturma ve davranışa dönüştürmede güçlü bir yeri olan birer sosyal pazarlama stratejisidir. Dolayısıyla sağlık iletişimi kampanyalarından dünyanın farklı yerlerinde 1970'li yıllardan bu yana faydalanılmaktadır. Türkiye'de de son yıllarda sağlık iletişimi kampanyalarına büyük önem verilmekte ve çeşitli kampanyalar düzenlenmektedir. Akılcı Antibiyotik Kullanımı Kampanyası (AAKK) bu kampanyalar arasında yer almaktadır. Bu araştırmada, akılcı antibiyotik kullanımı üzerinde bir değerlendirme yaparak toplumsal davranış değişikliği oluşturmada sağlık iletişimi kampanyalarının rolünün tespiti amaçlanmıştır. Ayrıca, AAKK'nin toplumda hangi oranda farkındalık oluşturduğu, farkındalığı olanların davranışa dönüştürme düzeyleri, bunların cinsiyet, yaş ve eğitim düzeyinden etkilenip etkilenmediği araştırılmıştır. İlişkisel tarama modelinde yürütülmüş olan araştırmaya İstanbul ili Bahçelievler, Bakırköy ve Küçükçekmece ilçelerinde yaşayan, 18 yaş üstünde bulunan toplam 555 kişi katılmıştır. Araştırmanın verileri, iki bölümden oluşan anket formu ile toplanmıştır. Toplanan verilerin analiz ve değerlendirilmesinde SPSS 25.0 uygulanarak nicel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda toplumun %93'ünün AAKK ile ilgili olarak daha önceden farkındalık sahibi olduğu ve AAKK'ye yönelik olumlu yaklaşımlarının ve bunları davranışa dönüştürmelerinin iyi düzeylerde olduğu tespit edilmiştir. Sağlık iletişimi kampanyalarına yaklaşım, cinsiyet ve yaşa göre anlamlı bir farklılık göstermemekte ancak eğitim düzeyine göre anlamlı farklılık göstermektedir. Katılımcıların sahip oldukları yaklaşımı davranışa dönüştürmeleri ise yaşa, cinsiyete ve eğitim düzeyine göre anlamlı bir farklılık göstermemiştir. Ayrıca, sağlık iletişimi kampanyalarına yaklaşım ve davranışa dönüştürme ilişkisi karşılaştırmasında anlamlı ve güçlü pozitif bir ilişki olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak, sağlık iletişimi kampanyalarının, topluma oldukça etkin bir biçimde ulaşabilen ve toplumsal farkındalık oluşturma ve davranışa dönüştürmede güçlü bir yeri olan birer sosyal pazarlama stratejisi oldukları anlaşılmıştır. Sağlık iletişimi kampanyaları, toplumun tüm kesimlerinde toplumsal davranış değişikliği oluşturmada güçlü bir rol oynamaktadır.