بررسی میزان استفاده پزشکان اورژانس بیمارستان امام خمینی از کرایتریای NEXUS برای درخواست تصویربرداری های گردنی در بیماران ترومایی سطح ٢ و ٣ در اورژانس بیمارستان امام خمینی در سال ۱۴۰۱
[پایان نامه]
فرناز شریفی اردانی
دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده پزشکی
۱۴۰۱
۵۷ص
دکتری پزشکی عمومی
۱۴۰۱/۰۶/۱۵
هدف: مولتیپل تروما با احتمال آسیب مهره های گردنی یکی از دلایل شایع مراجعه به اورژانس های پزشکی است. یکی از اساسی ترین مسایل مورد بحث در سالهای اخیر، معیارهای مورد نیاز جهت تعیین بیماران نیازمند به انجام رادیوگرافی بوده است. کرایتریای بالینی NEXUS یکی از گایدلاین هاییست که نخستین بار در سال ۱۹۹۲ جهت تعیین بیماران ترومایی کم خطر (low risk) و بی نیاز به انجام گرافی های گردنی معرفی شد. در کشور ما با توجه به روند رو به رشد تعداد بیماران و هزینه های بیمارستانی و افزایش تقاضاهای القایی به دنبال برنامه هایی مانند طرح تحول سلامت، نیاز به تهیه گایدلاین هایی برای استفاده از تست های بالینی کم هزینه مانند کرایتریای NEXUS به شدت احساس میشود. میزان استفاده دستیاران و پزشکان ایرانی در استفاده از این کرایتریا مشخص نبوده و مطالعات مشخصی نیز در این زمینه انجام نشده است. روش اجرا: مطالعه از نوع مقطعی (cross sectional) است. جمعیت مورد مطالعه بیمارانی هستند که از ابتدای تیر سال 1401 تا انتهای تیر 1401 با ترومای بلانت سطح دو یا سه در بخش اورژانس بیمارستان امام خمینی تهران پذیرش شده اند. پرونده تمامی این بیماران از نظر داشتن یا نداشتن کرایتریای NEXUS بررسی شدند. در این مطالعه فراوانی نسبی بیمارانی که برایشان گرافی گردنی درخواست شده است در هر دو گروه به صورت جداگانه تعیین شده است. آنالیز داده های مطالعه با استفاده از نرم افزار IBM SPSS Statistics نسخه 25 و تست آماری Chi Square انجام میشود..نتایج: در این طرح مجموعا 319 بیمار مورد مولتیپل تروما که در تیرماه سال 1401 به اورژانس بیمارستان امام خمینی مراجعه کرده بودند بررسی شدند. 7 نفر(2/2 %) به علت ترومای نافذ از مطالعه کنار گذاشته شدند. 68 نفر (21/3 %) به علت سطح ترومای به جز 2 و 3 از مطالعه کنار رفتند. در نهایت 243 نفر (76/2 %) به عنوان نمونه برای بررسی وارد مطالعه شدند. میانگین سنی بیماران 35.69 ± 15.50 یوده است. 191 نفر(78/6 %) بیماران مرد و 52 نفر(21/4 %) زن بوده اند. سن بیماران تصویربرداری شده (37.96±15.66) به شگل معنی داری از سن بیماران تصویربرداری نشده (34.52±15.29) بیشتر بوده است. اختلاف معنی داری میان توزیع جنسیت در گروه های مطالعه وجود نداشته است. تندرنس مهره گردنی، کاهش سطح هوشیاری و distracting injury بصورت معناداری با افزایش میزان انجام تصویربرداری گردنی همراهی داشته است. میان مسمومیت، نقص فوکال عصبی و مکانیسم تروما با میزان انجام تصویربرداری گردنی، رابطه معنی داری مشاهده نشد. از میان کل بیماران وارد شده به مطالعه (243 نفر) مجموعا 189 نفر (77/77%) تصویربرداری گردنی نشده و 54 نفر (22/22%) تصویربرداری گردنی شده اند. تعداد 219 بیمار ( 90/12 %) تمام معیار های کرایتریای نکسوس را داشته اند که از این بین برای 183 نفر (83/5 %) تصویربرداری گردنی انجام نشده و برای 36 نفر (4/16 %) تصویربرداری گردنی انجام شده است. از کل بیماران 24 نفر (9/9 %) حداقل یکی از موارد کرایتریای نکسوس نداشته است که از این بین برای 6 نفر (25 %) تصویربرداری گردنی انجام نشده و برای 18 نفر (75 %) تصویربرداری گردنی انجام شده است.بحث و نتیجه گیری: از آنجایی که پایبندی به کرایتریاهای بالینی مانند NEXUS در تعیین بیماران نیازمند تصویربرداری اورژانس منجر به کاهش انجام تصویربرداری های غیر ضروری شده و کرایتریای نکسوس از حساسیت قابل قبولی برای پیش بینی صدمات جدی نخاعی برخوردار است، استفاده از این کرایتریا در بخش های اورژانس منطقی به نظر می رسد. با توجه به اینکه پایبندی پزشکان بیمارستان امام خمینی به کرایتریای نکسوس در انجام و عدم انجام تصویربرداری گردنی برای بیماران ترومایی قابل ارتقا و افزایش است، تدوین گایدلاین ها و برنامه های آموزشی مرتبط با استفاده از این کرایتریا می تواند در آینده برای بیمارستان و بیماران سودمند باشد.