طراحی، اجرا و بررسی اثربخشی مدل آموزشی توانمندی های همکاری بین-حرفه ای منطبق بر آموزش علوم پزشکی مبتنی بر جامعه (CBME) بر نگرش و عملکرد کارورزان پزشکی و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران
[پایان نامه]
مریم کرباسی مطلق
دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده پزشکی
۱۳۹۸
۱۳۴ص.
جدول،نمودار
سی دی
دکتری تخصصی PHD
آموزش پزشکی
۲۰
مقدمه و هدف: دستیابی به همکاری بین حرفه ای از دستاوردهای مهم آموزش بین حرفه ای است و زمانی تحقق می یابد که دانشجویان با رشته های مختلف در محیط همکارانه و به صورت بین حرفه ای آموزش دیده باشند. جامعه، محیط مناسبی جهت آموزش همکاری بین حرفه ای است زیرا فرصتی برای دانشجویان جهت فراگیری مسئولیت و نقش حرفه¬ای را ایجاد می کند. دانشجویان حرفه های مختلف سلامت در جامعه می توانند توانمندی هایی همچون مهارت رهبری، کار در تیم و نیز تعامل با جامعه و حرفه های سلامت را کسب کنند. برنامه های آموزشی موفق مبتنی بر مدل های آموزشی در کوریکولوم های دانشجویان حرفه های سلامت جهت ایجاد همکاری بین حرفه ای بسیار محدود است. از طرفی داشتن ارزیاب خارجی و ابزار روا و پایای استانداردشده که بتواند پیامدهای مربوط به همکاری بین حرفه ای را بسنجد، ضروری است. لذا در این مطالعه سعی شد به طراحی، اجرا و بررسی اثربخشی مدل آموزشی توانمندی های همکاری بین حرفه ای منطبق بر آموزش علوم پزشکی مبتنی بر جامعه بر نگرش و عملکرد کارورزان پزشکی و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران پرداخته شود.روش کار: این پژوهش، مطالعه ای ترکیبی بهصورت متوالی اکتشافی است که در سه فاز انجام شد. فاز اول طراحی اولیه مدل آموزشی انطباقی با توجه به مفاهیم آموزش همکاری بین حرفه ای منطبق بر تئوری اکولوژیکال در آموزش مبتنی بر جامعه صورت گرفت. سپس مدل اولیه طی سه راند دلفی به صورت کیفی نهایی شد. در فاز دوم ابزار مناسب جهت سنجش نگرش از ابزار روا و پایای TTAQ و سنجش عملکرد از ابزار 18 گویه ای مستخرج از چارچوب توانمندی-هایCANMEDS که روایی و پایایی آن توسط 24 نفر از صاحبنظران با دلفی کمی، کیفی و آزمون و بازآزمون سنجیده شد، انتخاب گردید. در این فاز برنامه درسی نیز براساس مدل طراحی شده، جهت اجرای مداخله آموزشی طراحی شد. در فاز سوم، مداخله منطبق بر برنامه درسی، در کارورزی های بهداشت بر روی 51 کارورز پزشکی و مامایی بهداشت جامعه در دانشگاه علوم پزشکی تهران با استفاده از متد شبه تجربی از نوع پیش و پس آزمون صورت گرفت و تأثیر مداخله مبتنی بر مدل بر نگرش و عملکرد کارورزان نسبت به همکاری بین¬حرفهای تعیین گردید. یافته ها: مدل آموزشی توانمندی های همکاری بین حرفه ای در سه سطح فردی، بین فردی و سازمانی طراحی و برنامه درسی براساس آن طراحی و اجرا گردید. روایی صوری و محتوایی ابزار سنجش عملکرد از طریق دلفی بررسی و نیز شاخص¬های روایی محتوا و ضریب نسبی روایی محتوا به ترتیب 61/0 و 86/0 محاسبه شد. جهت سنجش اعتبار ساختاری، تحلیل عاملی تائیدی ابزار با سنجش میزان آماره KMO برابر 615/0 سنجیده شد و پایایی آن نیز با محاسبه ضریب آلفای پرسشنامه 953/0 و آزمون- بازآزمون 918/0 تائید کردند. میزان تغییر نگرش کارورزان در پیش و پس آزمون با سطح معناداری 00/0 برابر با 69/0 و تغییر عملکرد آنان 711/0 گزارش شده است. ضریب تأثیر آموزشی کوهن در مطالعه حاضر987/0 بدست آمد که نشانه تأثیر بالای مداخله آموزشی بر عملکرد همکاری بین حرفه ای کارورزان بود.نتیجه گیری: نتایج نشان داد مدل آموزشی طراحی شده در محیط بهداشت جامعه قابل اجرا بوده است. مداخله مبتنی بر مدل به روش شبه تجربی، با بهره گیری از ابزار و ارزیاب روا و پایا به لحاظ آماری و آموزشی برنگرش و عملکرد کارورزان پزشکی و مامایی تأثیر معنی داری داشته است.