بررسي اثر مصرف مزمن (5 روزه) مورفين بر آستانه ی تشنج القا شده با پنتيلن تترازول در موش هاي كوچک آزمايشگاهي-بروز تحمل و وابستگی:- نقش مسیر نیتریک اکساید
[پایان نامه]
گلناز زمانیان
دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده پزشکی
۱۳۹۶
۸۲ص.
کارشناسی ارشد
سم شناسی
۱۳۹۶/۱۱/۲۸
مقدمه: یکی از مشکلات شایع حدود شصت میلیون از افراد جامعه بشری بیماری تشنج می باشد که متاسفانه در درمان های انجام شده تا کنون، پاسخ ضعیفی نسبت به داروهای معمول ضد تشنج ثبت شده است. در طی بروز این بیماری، آزادسازی ناگهانی و فراوان انتقال دهنده ها در مغز رخ داده که علایمی مانند سفتی ماهیچه، اسپاسم ماهیچه و از دست دادن هوشیاری را ایجاد می کند. در سیستم اعصابی مرکزی پستانداران،گلوتامات و گابا به ترتیب انتقال دهنده های مهم تحریکی و مهاری هستند و نقش مهمی در بروز تشنج دارند. این گیرنده نقش زیادی در رشد مغزی، فعالیت های تحریکی و شکل گیری حافظه دارد. مورفین به عنوان آگونیست گیرنده های اپیوئیدی، دارویی با اثر ضد درد قوی است که در کلینیک برای انواع دردها خصوصا مزمن، مانند دردهای نوروپاتیک و دردهای ناشی از بدخیمی ها به کار میرود، ایجاد وابستگی به مورفین و بروز تحمل به اثرات ضد دردی، کاربرد بالینی این آنالجزیک موثر را در درمان درد حاد و مزمن با محدودیت همراه کرده است. بر اساس مطالعات، مصرف حاد آگونيست گيرنده اپيوييدي، مورفين حساسيت به تشنج را بصورتbiphasic و وابسته به دوز تحت تاثیر قرار می دهد. همچنین نیتریک اکساید به عنوان تعدیل کننده انتقال دهنده ها ی مغز میتواند نقش مهمی در بروز و یا انتشار تشنج داشته باشد. هدف از این مطالعه، بررسی اثر تحمل و وابستگی به مورفین در آستانه ی تشنج به مورفین می باشد. هدف مطالعه: بررسي اثر مصرف مزمن(5 روزه( مورفين بر آستانه تشنج القا شده با پنتيلن تترازول در موش هاي كوچک آزمايشگاهي-بروز تحمل و وابستگي- : نقش مسير نيتريک اكسايد. روش کار: در اين مطالعه از موش هاي كوچک آزمايشگاهي نر نژاد NMRI به وزن 25-30 گرم استفاه شد، براي ايجاد وابستگي و تحمل دوزهاي متفاوتي از مورفين (0.01،0.5 ،0.1 ،1 ،5 ،10 ،30ميلي گرم بر كيلو گرم( براي هر دوز به مدت 4 روز در فواصل زمانی 3و 5 ساعت تزریق می گردد( حلال: نرمال سالین) و در روز پنجم فقط یک دوز دریافت می کنند. برای بررسی نقش مسیر نیتریک اکساید مهار کننده های اختصاصی و نیز مهار کننده های اختصاصی و غیر اختصاصی آنزیم های نیتریک اکساید سنتاز L-NAME، 7-nitroindazole، Aminoguanidine، mk-801 را به تنهایی یا قبل از دوز موثر مورفین استفاده می کنیم. آستانه ی تشنج با مدل القایی پنتیلن تترازول در تعدادی از حیوانات در روز پنجم نیم ساعت بعد از تزریق مورفین بدست می آید. تعداد دیگری از آنها در روز پنجم پس از دریافت مورفین برای بررسی سندرم قطع نالوکسان در ظرف های شیشه ای به صورت جداگانه ( 40 سانتی متر طول، 25 سانتی متر عرض، 45 سانتی متر ارتفاع) قرار داده می شوند و به مدت 45 دقیقه علائم سندرم قطع شامل weight loss، jumping، rearing، grooming، climbing، ثبت می شود. در گروه سوم اثرات ضد دردی هر روز 60 دقیقه بعد از تزریق دوم مورفین با استفاده از دستگاه Tail-flick بررسی می شود. در نهایت مقدار نیتریت با استفاده از روش گریس در هیپوکامپ بررسی می شوند. نتیجهگیری: در رفتار های تشنجی کلونیکی ناشی از تزریق مزمن مورفین و همچنین در بیان القاء تولرانس به مورفین، مسیر نیتررژیک و گیرنده ی NMDA نقش دارند و با کاهش فعالیت رسپتورهای NMDA و کاهش تولید نیتریک اکساید با به کار بردن مهارکننده ها، باعث کاهش فعالیت های تشنجی می شود و مانع ایجاد تحمل به مورفین در درمان تشنج می شوند.