بررسی اثرات ضد توموری مهار گر EGFR بر رده های سلولی سرطان پستان MCF7 و BT474
[پایان نامه]
زهرا صدر
دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده پزشکی
1398
90 ص.
جدول، نمودار
سی دی
کارشناسی ارشد
ژنتیک انسانی
18
بررسی اثرات ضد توموری مهارگر EGFR بر رده های سلولی سرطان پستان MCF7 و BT474سرطان پستان رایج ترین سرطان در میان زنان که به انواع متعددی چون LCIS، DCIS و کارسینوم مهاجم تقسیم می شود. درارتباط با مسیرهای انتقال پیام در سرطان پستان، EGFR ها بیشتر از همه مورد توجه قرار گرفته اند. با توجه به اهمیت مسیر EGFR و افزایش بیان این مسیر در بیماران سرطان پستان، مهار این مسیر می تواند نقش برجسته ای را در کاهش دادن خواص تومورزایی ایفا کند لذا بر اساس مطالعات صورت گرفته به منظور مهار رشد غیرقابل کنترل سلول های سرطانی به دنبال بیان بالای EGFR و یا فعالیت بالای آن، دو استراتژی وجود دارد. اولین استفاده از آنتی بادی های مونوکلونال و دومین مهارکننده های تیروزین کینازی می باشد.مهارکننده های تیروزین کینازی، مولکول های کوچکی هستند که با دومین تیروزین کینازی گیرنده بر سر استفاده از ATP به عنوان سوبسترا رقابت می کنند و در نتیجه با جلوگیری از فسفریلاسیون خود بخودی، فعالیت EGFR را متوقف می کنند. به نظر می رسد مهار این مسیر توسط مهارکننده های اختصاصی مانند ارلوتینیب نه تنها می تواند مسیر پیام رسانی EGFR را مختل کند بلکه می تواند راه کار موثری در حساس کردن رده های سلولی سرطان پستان به دارو های شیمی درمانی مانند آرسنیک تری اکساید باشد. با توجه به اینکه آرسنیک در مسیر های متفاوت سلولی ایفای نقش می کند به نظر می رسد در یکی از مسیر های چرخه سلولی با ارلوتینیب اشتراکاتی داشته باشد. از آنجایی که مسیر EGFR یکی از مهمترین مسیر های رشد و تکثیر سلول های سرطان پستان است تصور می شود استفاده هم زمان دو داروی آرسنیک و ارلوتینیب نقش مهمی را در مرگ سلول های تومور سرطان پستان بازی کند.رده های سلولی سرطان پستان از بانک سلولی ایران و انستیتو پاستور تهیه شد و در محیط DMEM و RPMI با ١٠% سرم گاوی کشت داده شد. میزان کشندگی داروی Erlotinib و آرسنیک به وسیله تست MTT مورد بررسی قرار گرفت و از تست Colony formation assay in vitro برای بررسی توانایی تشکلیل کلونی هر تک سلول های سرطانی BT474 و MCF7 بعد از ٤٨ ساعت مجاورت با Erlotinib و آرسنیک استفاده شد. بیان ژن های آپپتوتیک APAF1، PUMA و BAX و ژن آنتی آپپتوتیک Bcl2 در این مطالعه بوسیله روش Real Time-PCR مورد بررسی قرار گرفته شد.یافته ها نشان داد که Erlotinib به تنهایی اثر ضعیفی بر رده های سلولی دارد و در دوز ٨٠ میکرومولار از آن تقریبا نیمی از سلول ها دارای فعالیت متابولیکی می باشند. ولی در ترکیب با آرسنیک اثر هم تقویتی ( سینرژیسم ) در مهار تکثیر سلولی از خود نشان می دهند و در دوز ٢ میکرومولار داروی Erlotinib و دوز ١ میکرومولار داروی آرسنیک اثر سلول کشی قابل توجهی دارند. ترکیب داروی Erlotinib و آرسنیک بیان ژن های آپپتوتیک APAF1، PUMA و BAX و ژن آنتی آپپتوتیک Bcl2 را بصورت معنی داری نسبت به درمان با تک دارو ها به ترتیب افزایش و کاهش می دهد.نتایج این بررسی نشان داد که ارلوتینیب فعالیت متابولیکی و توانایی تشکیل کلونی در رده های سلولی سرطان پستان، MCF7 و BT474 را در دوزهای بالایی کاهش می دهد و به علاوه بیان ژن های آپپتوتیک و آنتی آپپتوتیک را هم در دوز های بالا به ترتیب افزایش و کاهش می دهد به همین خاطر از آرسنیک به عنوان داروی کمک کننده استفاده شد و مرگ و میر سلولی پس از تیمار با ترکیب ارلوتینیب و آرسنیک با دوز های پایینی از هرکدام به شکل بسیار واضحی افزایش یافت و به نظر می رسد که ترکیب دو داروی آرسنیک و ارلوتینب می تواند به عنوان یک راه کار امیدوار کننده جهت افزایش حساسیت سلول های توموری جامد مانند سرطان پستان مطرح شود.