عنوان

بررسی فقهی ماهیت تادیب کودک توسط والدین

۲۸۰۹پ

فارسی

بررسی فقهی ماهیت تادیب کودک توسط والدین

[پایان نامه]

/ سمیه فیاضی

؛ استاد راهنما: حسام الدین ربانی

: دانشگاه قرآن و حدیث (پردیس تهران)

، ۱۳۹۵

۱۳۲ ص.

کتابنامه: ص.۱۲۶ - ۱۳۲؛ همچنین به صورت زیرنویس

کارشناسی ارشد

فقه و مبانی حقوق اسلامی

۱۳۹۵/۰۴/۱۴

۱۹/۵

در اسلام کیفر و مجازات بر دو عنصر اساسی, یعنی علم و اختیار استوار است, به همین دلیل احکام کیفری نسبت به کودکان و نوجوانان متناسب با تغییر مراحلی که کودک از هنگام تولد تا زمان بلوغ پشت سر می‌گذارد, متفاوت است. انسان از روز ولادت تا زمانی که به سن رشد و بلوغ می‌رسد, سه مرحله را طی می‌کند:الف) مرحله فقدان ادراک: طفل در این مرحله غیر ممیز نامیده می‌شود و از تولد آغاز می‌شود و اغلب کودکان با رسیدن به سن هفت سالگی این مرحله را به پایان می‌رسانند. ب) مرحله ادراک ضعیف و ناقص: کودک را دراین مرحله صبی ممیز می‌نامند؛ یعنی اجمالاً قدرت دارد سود و زیان را تشخیص دهد و به طور معمول از هفت سالگی آغاز می‌شود و تا رسیدن به سن بلوغ ادامه می‌یابد. ج) مرحله ادراک تام: انسان در این مرحله بالغ و رشید نامیده می‌شود و به نظر مشهور فقها سن بلوغ از پانزده سالگی و در دختران از نه سالگی شروع می‌شود. بی‌شک کودک در مرحله اول مسئولیت کیفری ندارد و هیچ یک از انواع مجازات اعم از حدود, قصاص, تعزیرات و تأدیب بر وی اجرا نمی‌شود, زیرا در این مرحله قادر به تشخیص امور نیست و به اهدافی که در اجرای مجازات‌ها مدنظر است, توجه ندارد. در مرحله سوم هر کس در برابر جرایمی که مرتکب می‌شود مسئول است. از یک سو, به اتفاق فقها بلوغ, عقل و علم از شرایط جواز اجرای حدود و قصاص است و این دو کیفر بر غیر بالغ و مجنون قطعاً اجرا نمی‌گردد, از سوی دیگر در ادله فقهی و عبارات فقها در ارتباط با مجازات صبی ممیز و مجنون و بازداشتن آنها از ارتکاب فحشاء و وادار نمودن به راه صواب از واژه تأدیب استفاده شده است که در این گونه موارد به معنای عقوبت است.از نظر فقهاء اولیای صبی و مجنون اعم از پدر, جد پدری, وصبی و وکیل این دو و نیز حاکم و امین وی می‌تواند در ارتکاب معاصی و تخلف از اموری که در جهت مصالح آنها است, آنان را تأدیب نمایند. در مورد میزان تأدیب اقوال مختلف است که مشهورترین قول این است که تأدیب به مقدار صلاحدید مجری تأدیب است. اگر متولیان امر تأدیب در اجرای آن تعدی و تفریط ننمایند و با این وجود, تلف, و یا ضرری صورت پذیرفت, مشهور فقهاء قائل به ضمان مؤدِّب هستند. اما در صورتی که اجرای آن تعدی و تفریط نمایند, چنانچه مؤدِّب تلف گردد یا دچار نقص عضو گردد و یا ضرر فاحش بر وی وارد شود, مؤدِّب ضامن است و حسب مورد به مجازات قصاص نفس, قصاص عضو, دیه, تعزیرات و ... محکوم می‌گردد. واژگان کلیدی: تأدیب, کودک، تعزیر، صبی، ممیز، والدین، عقوبت

فیاضی

، سمیه

ربانی

، حسام الدین

، استاد راهنما

ایران

موسسه علمی وفرهنگی دارالحدیث قم

20171126

p ۲۸۰۹

p

TF

92029

1

a

Y