؛ استاد راهنما: حامد شریعتی نیاسر؛ استاد مشاور: محمد حسین صیادی
: دانشگاه قرآن و حدیث (پردیس تهران)
، ۱۳۹۵
۱۳۶ ص.
کتابنامه: ص.۱۳۱ -۱۳۶؛ همچنین به صورت زیرنویس
کارشناسی ارشد
علوم و معارف نهج البلاغه
۱۳۹۵/۰۶/۳۱
۲۰
دنیای معاصر به دنبال تحولات همه جانبه در زمینههای علمی و فناوری،شاهد پیشرفتهای تکنولوژ ی و علوم وفنون نوین است که انسان را به سطح باور نکردنی از پیشرفت رسانده و در جنبههای مختلف زندگی به او کمک کرده است. از سوی دیگر، این علو م وفنون، خطرهای جبران نا پذیری را به همراه داشته و سبب تخریب و نابودی محیط زیست و منابع طبیعی شده است. در دین اسلام حفاظت از محیط زیست که نسل امروز و نسلهای بعدی باید در آن حیات اجتماعی روبه رشدی داشته باشند، یک وظیفۀ دینی تلقی میشود. هدف اصلی از این تحقیق بررسی شیوههای حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی در آموزههای علوی میباشد. در این مطالعه از روش نظری توأم با روشهای توصیفی و تحلیل محتوایی بر پایه گردآوری اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانهای انجام شده و اطلاعاتی نیز از منابع الکترونیکی شامل سایتها و نرم افزارهای علمی معتبر و غیر الکترونیکی مانند مقالات مجلات علمی و همایشهای داخلی و خارجی معتبر، پایان نامهها و کتابها جمع آوری شده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان دهندۀ اصل معاد است که انسان در قبال عملکرد و رفتار خود در جهان آخرت باید پاسخگو باشد و نیزاصل نهی اعتداء و نهی افساد که اشاره به ممنوعیت تعدی و تجاوز دارد؛که دو اصل اساسی مهم در پیشگیری از تخریب محیط زیست است. که تخریب و آلودگی محیط زیست مصداقی از این ممنوعیت است و امام علی × میفرماید: «پیامبر اکرم ’ ریختن سم در سرزمین کفار را نهی فرمود»، و نیز اصل مسئولیت پذیری که امام علی× میفرماید: «تقوای الهی داشته باشید و شما در قبال بندگان، سرزمینها و حیوانات مسئول هستید. جهت حفظ و نگهداری از محیط زیست در آموزههای حضرت علی × مورد تأکید قرار گرفته است همچنین اعتدال و میانه روی در بهره بردای بهینه از منابع طبیعی اصل مهم دیگری در حفظ محیط زیست است. همچنین در رابطه با استفاده نادرست و بیش از حد از منابع طبیعی و محیط زیست که سبب آسیب به آنها میشود امام علی × میفرماید: «اسراف و زیاده روی، باعث نابودی سرمایه و تباهی آن است.» در بعضی موارد از طریق نهی کردن سبب میشود که هرگز محیط زیست را آلوده و تخریب نکنیم و بر اساس امر به معروف و نهی از منکر هم به دیگران اجازه چنین کاری ندهیم. در واقع اگر این اصل مهم امر به معروف و نهی از منکر را در جامعه اجرایی و نهادینه شود و جزئی جدا نشدنی از فرهنگ آن جامعه گردد، بسیاری از مشکلات محیط زیست امروزه کمتر به وجود میآید. اگر حفاظت از محیط زیست که نسل حال و نسلهای آینده باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند یک وظیفه انسانی و دینی تلقی شود تضمینی برای حفاظت و پیشگیری از تخریب محیط زیست و طبیعت میباشد.واژگان کلیدی: آلودگی، امام علی ×، تخریب، حفاظت از محیط زیست، طبیعت.