بخش دوم: از استحاله تا انشعاب.- فصل اول: تغییر رویکردها در اوایل دهه هفتاد.- فصل دوم: حوادثی تلخ در مسیر جدایی.- فصل سوم: در مسیر انشعاب
انجمنهای اسلامی دانشجویان برای نخستین بار در سال ۱۳۲۱ در دانشکده پزشکی دانشگاه تهران تاسیس شد. اینها تشکلهایی بودند که در مقابل دو جریان راستگرای لیبرال و چپگرای سوسیالیسم ایجاد شدند.بعد از پیروزی انقلاب، با رهنمود امام،دفتر تحکیم وحدت را احیا کردند. دفتر تحکیم برای مقابله با فتنه جوییهای آمریکا و کاستن از نقش تخریبی او در ایران، اقدام به تسخیر لانه جاسوسی کرد. پس از آن در حرکتی بسیار سریع و انقلابی، انقلاب فرهنگی را در دانشگاهها پایهریزی نمود تا از رشد قارچ گونه گروههای مارکسیستی در محیط دانشجویی ممانعت به عمل آورد. با گذر زمان به تبع اختلافی که در جمهوری اسلامی بین جناح چپ و راست در حزب جمهوری اسلامی، سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی و جامعه روحانیت مبارز به وجود آمد؛ اختلافاتی بر مبنای عمل سیاسی در دفتر تحکیم بروز کرد. اما پس از دوم خرداد ۱۳۷۶ و تشکیل جبهه اصلاحطلبان، دفتر تحکیم وحدت به تدریج معادله جنبش دانشجویی را بر هم زد و بر خلاف معادلات سیاسی کشور حرکت کرد. طیف مدرن برخاسته از دانشگاه امیرکبیر به رهبری علی افشاری با شعار عبور از خاتمی و انسداد سیاسی در ایران، علاوه بر مخالفت با نظام، چالشهایی را در برابر اصلاح طلبان طرفدار خاتمی نیز پدید آورد. طیف مدرن، طرحهایی نظیر رفراندوم قانون اساسی، تحریم انتخابات، دیده بانی جامعه مدنی، نافرمانی مدنی را ارائه داد که محصولی جز اغتشاشات و درگیریهای شدید اجتماعی و دانشجویی نداشت. دفتر تحکیم با چنین اقداماتی عملا از اعتبار ساقط شد و به سمت انشعاب پیش رفت. اما طیف سنتی و ارزشی دفتر تحکیم که وفاداری به خاتمی و ارزشهای دوم خرداد را سرلوحه کار خود قرار اده بود، میکوشید تا از دایره نظام اسلامی خروج نکند. این طیف در مدار قانون و قانونمندی، ضمن حفظ رویکرد انتقادی، طیف مقابل را به هنجارشکنی متهم میکرد. طیف مدرن در دانشگاه علامه طباطبایی دور هم نشستند و با تعیین شش عضو اصلی و سه عضو علی البدل، طیف علامه را علم کردند