«مقالات الاسلاميين و اختلاف المصلين» كتابى است به زبان عربى نوشته ابى الحسن على بن اسماعيل أشعرى (متوفاى 324 ق) در موضوع فرقه هاى اسلامى و آراء مختلف كلامى.اين كتاب از منابع كهن ملل و نحل است و از آن جهت كه نويسنده آن پيشواى مذهب اشعرى است، بسيار قابل توجّه است. اشعرى بحث را با اختلاف در امامت آغاز كرده است كه از اولين بحث هاى مفصل وى درباره فرق شيعه است. او شيعه را به سه گروه غلاة و رافضه و زيديّه تقسيم كرده و با ياد كرد فرقه هاى آنان در مورد مسائل اختلافى، از عقايد آن سخن گفته است. او غلاة را از رافضه جدا مى داند؛ اما برخى از فرق غلاة؛ مانند بيانيّه و حربيّه را در ذيل رافضه نيز ياد مى كند. مؤلف با اينكه اتهام معروف و بى بنياد تجسيم را به هشام نسبت داده است؛ تصريح مى كند كه رافضه معتقد به تجسيم نبوده اند. اشعرى در تبيين عقايد فرق، بسيار متعادل تر از بغدادى و امثال اوست. بحث از خوارج و مرجئه در صفحات بعدى آمده است و آنگاه به معتزله اشاره كرده است. مؤلّف پس از تبيين عقايد مختلف به تفصيل از عقايد خود -كه سازنده و پردازنده مذهب اشعرى است- سخن گفته است.از بخش هاى مهم اين اثر، بابى است كه به آراء متكلمان در مباحث جهان شناسانه، نظير جوهر، جسم، حركت و ادراك اختصاص يافته است كه از آن مباحث به «دقيق الكلام» تعبير مى شود. از ويژگى هاى اين كتاب كه بحث هايى را درباره چگونگى تدوين آن برانگيخته است، نداشتن شيوه اى واحد، و تشكيل آن از بخش هاى ناهمگون است، چنانكه باب دقيق الكلام در اواسط كتاب آمده است. آراء و عقايد نيز در برخى موارد بر حسب فرقه ها و در موارد ديگر بر پايه تقسيم موضوعى طرح شده اند.
علم کلام;فرق اسلامی;فرق کلامی;
فرقه های شیعه;معتزله;عقاید اشاعره;عقیده تجسیم;شیعه شناسی;رافضه ((مغیریه )، شیعه);آراء کلامی;اشاعره;اصول عقیده غلات;تشیع(اعم از امامی و زیدی و اسماعیلی);زیدیه;اصول اشاعره;غلات شیعه;عقاید شیعه امامیه;غلات(اعم);مرجئه;خوارج;