آسیبشناسی فهم نهجالبلاغه با تأکید بر تقطیع و اختصار
زهرا ایمانی خوشخو
حدیث نت
حدیث، مساوی با علم دین است. حدیث تنها گزارشگر سنت، پس از قرآن کریم است که مهمترین منبع معارف اسلامی است. در این میان هر دین شناس و حدیث پژوهی نسبت به فهم صحیح روایات، دو مرحله را باید پشت سر گذارد، روش شناسی فهم احادیث، آسیب شناسی فهم آن، که در این رساله مرحله دوم (آسیب شناسی) مورد نظر است. آسیب شناسی فهم حدیث و آسیب زدایی از آنها، بزرگترین خدمت به ساحت مقدس سخنان معصومان علیهم السلام است. مراد از این آسیبها، آن مواردی است که وجود آنها سبب عدم فهم میگردد. تقطیع به معنای جدا کردن بخشی از یک حدیث طولانی، متناسب با موضوعی خاص است. گاه تقطیعها، تصحیفها و نیز غفلتهای مؤلفان کتابهای موضوعی حدیث، موجب شده که حدیث ، در باب نامناسبی جای گیرد و این جاگیری نامناسب، معنای نادرستی را به خوانندگان القا مینماید.بنابر این برای بررسی یک حدیث، ضروری است با مراجعه به منابع اولیه حدیثی (منبع اصلی) و دیدن متن کامل حدیث، در بسیاری از موارد این مانع را میزداید، زیرا متن یا سند روایات در طول تاریخ و گذر قرنها خواسته یا ناخواسته به علت نسیان و عدم توجه، دچار تغییر و تحریف میشود.این نوشتار با رویکردی توصیفی – تحلیلی نتیجه میگیرد که احتمال تقطیع نادرست در جوامع حدیثی معتبر، مانع تمسک ظهور بدوی آنها نیست.تحقیق حاضر به منظور بررسی پدیده تقطیع، انواع و پیامدهای آن سامان یافته و به آسیب شناسی فهم حدیث پرداخته است.نهجالبلاغه معیار، در این تحقیق، تصحیح دکتر صبحی صالح است که بسیاری از ترجمههای موجود با شمارههای آن مطابق است.