عشق الهی بن مایه عرفان یوحنا را شکل می دهد. شعله آتش عشق الهی چنان وجود او را فراگرفته که هیچ آموزه ای را نزد او بدون توجه به عنصر عشق الهی نمی توان یافت. به عقیده یوحنا، با استحاله روح در عشق الهی، روح به همه فضایل، کمالات و ارزش های الهی دست می یابد و سزاوار تجلی خدواند می شود. از سوی دیگر، گذر از مراحل سیروسلوک بی همرهی عشق ممکن نیست. پس عشق الهی هم علت و محرک سیر و سلوک است و هم مقصد و مقصود عارف. او از عشق به منزله عطیه الهی یاد می کند که هم درد و هم درمان است. بهجت، معرفت بخشی، همانندی بین عاشق و معشوق، و حیات بخشی از مهم ترین ویژگی های آموزه عشق یوحنا است. یوحنا به محو و فنا شدن در مسیح به عنوان راهبر واقعی عشق تاکید و اصرار فراوان دارد و کسی را عاشق حقیقی می داند که در اختیار و تملک خداوند باشد.