سرچشمه های فرهنگ هندی: نگاهی به تمدن پیشاآریایی و آریایی نخستین
عدلی محمدرضا
با توجه به شواهد باستان شناختی و زبان شناختی می توان دو سرچشمه عمده برای تمدن هند باستان در نظر گرفت: نخست هاراپایی- دراویدی و دوم هندوآریایی. از دوران اوج تمدن هاراپا (2600-1900 ق. م) آثار باستان شناختی متعددی برجای مانده است که بر وجود فرهنگ و تمدنی غنی دلالت دارد. اما از آنجا که خط هاراپایی هنوز رمزگشایی نشده است برای توصیف اندیشه های این قوم باید به حدس و گمان متکی شد. اصطلاح دراویدی بر مجموعه ای از زبان های هندی و نیز مردمی که بدان تکلم می کرده اند اطلاق می شود. با توجه به شواهد موجود، این زبان ها پیش از ورود آریایی ها رایج بوده اند. اقوام هندوآریایی از حدود سال 1700 ق. م به شمال هند وارد شدند و به تدریج توانستند فرهنگ خود را در این نواحی رواج دهند. پس از ورود این اقوام به هند و آمیخته شدن فرهنگ آنان با فرهنگ هاراپایی- دراویدی دوره ای در تاریخ هند شکل گرفت که به دوره ودایی موسوم است.