باب الحادى عشر مع شرحيه النافع يوم الحشر و مفتاح الباب
حسن بن یوسف علامه حلی؛ محقق: مهدي محقق؛ شارحان: مقداد بن عبدالله سيوري، ابوالفتح بن مخدوم جرجاني
تهران
1365 ش
موسسه مطالعات اسلامي دانشگاه مك گيل، دانشگاه تهران
«الباب الحادى عشر مع شرحيه النافع يوم الحشر و مفتاح الباب»، متن كتاب معروف «باب حادى عشر»، تأليف علامه حلى، به همراه دو شرح مهم «النافع يوم الحشر»، نوشته فاضل مقداد و «مفتاح الباب»، تأليف ابوالفتح بن مخدوم حسينى است.علامه حلّى در اين اثر، از اصول دين آنچه را به اجماع علما بر هر مسلمانى واجب است، چنين بر مى شمارد: شناخت خدا و صفات ثبوتيه و سلبيه او و آنچه بر او صحيح و از او ممتنع است، و شناخت نبوت و امامت و معاد. وى اين باب را در هفت فصل قرار داده است: 1- در اثبات واجب الوجود؛ 2- در صفات ثبوتيه او كه عبارت است از قدرت و اختيار، علم، حيات، اراده و كراهت، ادراك، قديم و ازلى و باقى وابدى بودن او، تكلم، صدق؛ 3- در صفات سلبيه او كه عبارت است از مركب نبودن، جسم و عرض و جوهر نبودن، لذت و الم نداشتن، متحد به چيزى نشدن، محل حوادث نبودن، رؤيت بصرى نداشتن، شريك نداشتن، از معانى و احوال به دور بودن؛ 4- در عدل كه اختيار بشر و استحاله قبح بر خداوند و لطف او را به اثبات مى رساند؛ 5- در نبوت كه پس از تعريف واژه «نبى» به اثبات نبوّت پيامبر اسلام (ص) و وجوب عصمت او و اينكه او فاضل ترين مردمان بوده و از دنائت پدران و ناپاكى مادران و رذائل خُلقى و عيوب خَلقى بركنار است، مى پردازد؛ 6- در امامت (رياست عامه در امور دنيا و دين براى يك شخص به عنوان نيابت از پيغمبر) كه آن را عقلاً واجب مى داند و بيان مى كند كه امام بايد معصوم و منصوصٌ عليه و فاضل ترين مردمان باشد. سپس از راه هاى عقلى و نقلى به ذكر امامت بلافصل على بن ابى طالب (ع) پس از پيغمبر (ص) مى پردازد؛ 7- در معاد كه آن را از طريق عقلى ثابت مى كند و سپس آياتى را كه بر آن دلالت دارد شرح مى دهد؛ در اين فصل مسئله ثواب و عقاب و توبه و امر به معروف و نهى از منكر بيان شده است.