موضوع این مقاله فلسفۀ هابرماس و نظم گفت وگویی است. مفروض است که شناخت این نظم با ارجاع به خاستگاه هاي اجتماعی اخلاقی تشکیل دهندة آن و نیز الزامات حقوقی سیاسی آن، میسر است. این خاستگاه ها و الزامات جايگاه حساسی در فلسفۀ سیاسی هابرماس دارند. بر این اساس، نقطۀ عزیمت فلسفۀ سیاسی هابرماس، نظریه هاي بنیانی اخلاق گفت و گویی و عقلانیت ارتباطی هستند که ماهیتاً اجتماعی اخلاقی اند. از این منظر، در نزد هابرماس هرگونه تولید هنجار اجتماعی در زندگی روزمره، متکی به رویه اي است که در آن کنشگران اجتماعی به دنبال کنش اجتماعی اند که به صورت تفاهمی- توافقی فراهم می شود، و وفاق لازم را براي تبعیت از هنجارهاي تولیدشده ایجاد می کند. بنابراین، اخلاق گفت و گویی، از طریق تمهید شرایط اخلاقی براي رسیدن به وفاق و تولید هنجاري، و عقلانیت ارتباطی، از خلال زمینه سازي اجتماعی براي انجام مذاکره و بحث جمعی تأثیر گذارند. براي هابرماس امر اخلاقی و امر اجتماعی خاستگاه همزمانی و هم حضوري دارد، و نمی توان یکی را بر دیگري اولویت داد. در این مقاله نظریه هاي بنیانی اخلاق گفت و گویی و عقلانیت ارتباطی، به منزلۀ خاستگاه هاي اجتماعی اخلاقی که سازند ة نظم گفت و گویی هابرماسی اند، تبیین شده اند