عنوان

نقش <خودکانونی> و <خداکانونی> در شکل گیری اخلاق اجتماعی

IR

پ۶۰۲

فارسی

IR

نقش <خودکانونی> و <خداکانونی> در شکل گیری اخلاق اجتماعی

[پایان‌نامه]

/حسین پسندیده

؛استاد مشاور: احمد غلامعلی

دانشکده علوم حدیث(قم)

، ۱۳۹۰

۱۷۸ص

کلید

کلیدواژه: مبانی اخلاق، اخلاق اجتماعی، خودکانونی، خداکانونی، عبور از خود، امام علی(ع)، نهج البلاغه

چاپی

کتابنامه: ص.۱۷۲ - ۱۷۱ ؛ همچنین بصورت زیرنویس

کارشناسی ارشد

، علوم حدیث(گرایش نهج البلاغه)

1390/12/25

، دانشکده علوم حدیث(قم)

۱۸/۵

پرسش از معیار ارزش‌گذاری رفتارهای بشری، پرسشی کهن و مهم در همه مکاتب اخلاقی از قدیم تاکنون بوده است. هدف این پژوهش، یافتن منشا اخلاقی شمرده شدن رفتارهای بشر، از منظر خدای متعال است. از آن جا که طیف وسیعی از مفاهیم اخلاقی را مفاهیم اخلاق اجتماعی تشکیل می‌دهند، شناسایی ملاک اخلاقی شمرده شدن رفتارهای اجتماعی بشر، هدف اصلی و مهم این پژوهش به شمار می‌رود. روش و سیر انجام شده این پژوهش، عبارت است از: بررسی مبنای اخلاق از نگاه علوی، با جمع آوری و تحلیل متون اسلامی مربوط به خودکانونی و خداکانونی، سپس جمع آوری و تحلیل متون خاص مربوط به ارزش‌هاو ضدارزش‌های اجتماعی برای شناسایی نقاط کانونی آن‌ها. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد در حوزه مبنای اخلاق، از منظر علوی دو نقطه کلیدی ومهم دارد: نقطه کانونی <<خود>> و نقطه کانونی <<خدا>>. و برای رسیدن به این نقطه کانونی چاره‌ای جز<<عبور از خود>> به عنوان اولین گام لازم، نخواهد بود. در حوزه تحلیل ۱۹ عنوان اخلاقی بحث شده در این پژوهش، یافته‌ها عبارت است از: الف)اخلاق اجتماعی به دو گونه اصلی قابل تقسیم است‌؛ یکی حوزه مناسبات فرد با دیگران و دیگری واکنش فرد به مناسبات دیگران با یکدیگر. ب) حوزه مناسبات فرد با دیگران، با توجه به انواع مسائلی که در روابط اجتماعی وجود دارد، به گونه‌های متعددی قابل تقسیم است. ج)عناوین ۱۹ گانه در قالب پنج گونه مساله یا موقعیت کلی شکل می‌گیرند.۱ . هنگامه مقایسه‌؛ که چهار عنوان(تکبر، تواضع، خودرایی، مشاوره) در این گروه قرار می‌گیرند.۲ . هنگامه رعایت حقوق دیگران‌؛ که دو عنوان (عدالت و ظلم) را شامل می‌شود.۳ . هنگامه برخورداری از نعمت‌؛ که گاه حالت صاحب نعمت مدنظر قرار می‌گیرد و جایگاه بروز دو عنوان(بخل و جود) است، و گاه حالت دیگران در برابر صاحب نعمت لحاظ می‌شود که عناوینی ون(حسد، غبطه، نصح و همچنین امانت داری و خیانت در امانت) امکان بروز می‌یابند.۴ . هنگامه بروز خطا و اشتباه‌؛ که نسبت به شخص خطاکار عناوینی چون(عذرخواهی و جبران خطا)را پدید می آورد و نسبت به واکنش دیگران به خطای رخ داده، عناوینی چون(غضب، حلم و بردباری، پذیرش عذر دیگران، رد عذر دیگران) امکان بروز و ظهور پیدا می‌کنند.۵ . هنگامه گزارش واقعیت‌؛ که اگر صرف مطابقت گزارش با واقع لحاظ شود عنوان(صدق و کذب) شکل می‌گیرد و اگر قصد گزارش کننده لحاظ شود عناوینی چون(غیبت و عیب پوشی) به منصه ظهور می‌رسند.

پسندیده، حسین

پسندیده، عباس، ۱۳۴۸-، استاد راهنما

غلامعلی، احمد، ۱۳۴۸-، استاد مشاور

ایران

کتابخانه دانشگاه علوم و قرآن حدیث

20130716

P،/۶۰۲،پایان‌نامه

نمایه‌سازی قبلی

p

TF

92029

1

a

Y

Y