عنوان

شرح هیاکل النور

۱۰-۲۲۲۷۷

عربی

شرح هیاکل النور

[نسخه خطی]

/ از: جلال‌الدین محمد بن اسعد دوانی

: سید حسین حسینی ساوجی

، ۱۲۶۲ق.

؛ نیم خشتی. ۵/ ۱۲*۵/ ۱۹ سم.(به جز برگ‌های اضافی): ۱۷۳ص. ۱۵س.

2

...اقول و انا الفقیر الی عفوربه الغنی محمد بن احمد، الدوانی هذاما تیسر لی...و ملازمه بیت الاحزان و کابه یحاکی شیخ کنعان من فرقه اصحاب کانوا...بمنزله السواد لناظری...فاصابنا الدهر بعین و نعق فینا غراب البین. و فرق بیننا نوائب الایام شعر. سقی الله ایام التواصل بیننا/ و رد الی الاوطان کل غریب، فلا خیر فی الدنیا بغیر تواصل/ و لا عیش فی العقبی بغیر حبیب. هذا مع ان الاعسار بعد الیسار...الزمنی الخمول و عاقنی...اجاله قدح النظر فی حل المعضلات فمن وجد فیه هفوه...و قله ذات یدی...و ما ظنک بمطالب یجار فیها انظار الکبارو یختلف فیها اقوال اولی الایدی و الابصار و ان اخر الله فی الاجل و ساعد المقدور الامل و انتظم الحال...انتصب بشرح للاشراق یتنور به الاحداق و یتعطر بنشر ازهار انوار الاوراق و الله ولی الطول و الافضال...و الصلوه...علی سیدنا الکل فی الکل...من تتمیم تحریره عن مولفه بعد العشاء الآخره من لیله الخمیس الحادی عشر من شهر شوال فی سنه اثنین و سبعین و ثمانماه الهجریه بدارالموحدین تبریز فی الزوایه المبارکه المظفریه جهان شاه و کانت نهضته الی جانب دیار بکر فی اوائل هذه السنه و وقع هجوم الاعداء علیه واغتیاله فی الثالث عشر ربیع الاول السنه المذکوره و الله تعالی المسئول ان یشیع الامن...تمت الرساله المسماه به شرح الهیاکل للعلامه الدوانی و متنه للحبر العلامه الفاضل...السهروردی، علی ید اضعف العباد الراجی سید حسین الحسینی الساوجی. ۱۲۶۲.

نوع خط:

تزئینات متن:

تزئینات متن:

تزئینات جلد:

نستعلیق زیبا.

عبارات متن (هیاکل) به شنگرف است.

عنوان‌ها (هیکل‌ها) با قلم ثلث در پشت به شنگرف در کنار صفحات ثبت شده.

تیماجی سبز رنگ.

1

2

1

1

1

دیباچه آن مانند ش ۱۸۸۴ به نام خواجه جهان است اما به جای السلطان بن السلطان بن...چنین آمده: « جمال الاسلام و المسلمین غیاث المله و الدوله و المعال و الدنیا و الدین محمود...».

دارای حاشیه‌هایی است از مصنف با نشان «منه» و از مولی عبدالغفور (که همه جا به دنبال نام او «سلمه الله» آمده)، مولی بدیع، قاضی میر حسین، صلاح‌الدین، مولا مسیح، مولانا منصور (گویا غیاث‌الدین منصور) کتاب مواقف، شرح حکمه العین.

تفسیر لغات مبهم کتاب نیز از کتب لغت مانند صحاح نقل شده این نسخه چندی نیز در ملک میرزا ابوالفضل ساوجی بوده و یادداشتی از تاریخ ۱۲۷۹ق بر پشت نخستین برگ دیده می‌شود.

در اول نسخه 11 برگ اضافی است که بیشتر آنها سفیدند و روی برخی، نوشته‌هایی هست و از آن جمله شرح زندگی سهروردی است به نقل از تاریخ یافعی در آخر نسخه نیز 17 برگ سفید اضافی است.

در ذیل آخرین صفحه نسخه (ص ۱۷۳) این یادداشت از میرزا ابوالفضل ساوجی به خط زیبای شکسته دیده می‌شود: «این کتاب از خطوط مرحوم میرزا سید حسین ساوجی است در هنگامی که عمرشان از هفتاد گذشته بود نوشته‌اند. خط‌های ایام جوانی بخصوص شکسته مرحوم در کمال امتیاز است، و در ایام خاقان مبرور فتحعلی شاه قاجار در سلک منشیان خاص اختصاص داشت و این کتاب را بخواهش مرحوم محمد علی بیک ناظر خاقان خلد آشیان محمد شاه قاجار نوشته بودند. در سال هزار و دویست و شصت و هشت به رحمت ایزدی واصل گردید در شهر ساوه. حرره ابوالفضل بن فضل الله ساوجی فی سنه ۱۲۸۰».

1

این نسخه را مرحوم تنکابنی از شمس العلماء گرکانی در 1343ق خریداری کرده بود.

ماخذ فهرست: مجلد سوم، صفحه ۲۵۸۲- ۲۵۸۳.

شرح بر هیاکل النور سهروردی.

نوشته دوانی در پایان این شرح مفصل و مبسوط است.

ایران

کتابخانه٬ موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی

20120914

MF

87856

a

Y