بعد از حمد و ثنا و سپاس یگانه بیهمتا و درور بینهایت بر روان پاک انبیا و اولیا بر صاحبان عقول صافیه و ادراکات عالیه مخفی و مستور نماند که چون در زمان... ناصرالدین شاه... جماعت اسلامیان که در ولایت حاجی طرخان سکنی دارند رساله را که مرتد منفر دربندی در تقویت طریقه نصاری نوشته است بسمت ولایت گیلان ارسال نموده که جوابی نوشته... .
... و سابقا مذکور شد که در تورات مذکور است که از بنیاسرائیل پیغمبری مثل موسی نخواهد آمد و ایضا عیسی فرموده است که رئیس جهان خواهد آمد و مانند آنها از آنچه مذکور شد سابقا و ایضا در کتابهای انبیای سلف مذکور است که آن پیغمبر موعود دوازده امیر از او حاصل شود و از عیسی فرزندی حاصل نشد که امیر یا غیر امیر.
مولف گوید دربندی رسالهای درباره تقویت کیش نصرانیان نوشته و به گیلان فرستاده بود که دانشمندان گیلانی اگر بتوانند آن را پاسخ گویند ولی دانشمندان آن دیار به جهت کمال وضوح بطلان آن کیش درصدد پاسخگویی بر نیامدند و مردم مسلمانان ولایت حاجی طرخان خواستار پاسخ رساله شدند لذا این بنده به نوشتن پاسخ آن پرداختم و برادر ایمانی من آمیرزا مهدی مقدس نوری مرا در این کار تشویق و ترغیب نمودند. وی نیز گوید کتابی که من در پاسخ دربندی تهیه نمودم مفصل بود ولی به راهنمایی همین نوری مذکور آن را مختصر نمود که به نظر ناصرالدین شاه برسانند و سپس به چاپ آن اقدام نمایند وی در مقدمه از میرزا آقا خان صدراعظم یاد میکند. سبک نگارش این رساله با رسالههای دیگری که در این مجموعه آمده و گویا از همین مولف باشد یکی است.
نوع خط:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
نستعلیق.
فرنگی.
تیماج عنابی یکلا.
1
به خط دو کاتب است در صفحه ۳۵۷ و ۴۴۲ یادداشتهایی از حدیث و شعر نوشته شده. در میان نسخه و پایان آن صفحههای ۱۸۹ و ۲۹۴-۳۰۹ و ۳۴۲-۳۵۶ و ۴۳۸-۴۴۰ و ۴۴۳ و ۴۷۷-۴۹۴ سفید. این رساله از پایان ناقص است.
3
در گوشه و کنار برخی از برگها مهر «عباسقلی خان سپهر» دیده میشود.