عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
۱۰-۳۷۷۵
عربی
ارشاد القلوب الی الصواب المنجی من عمل به من الیم العقاب (ج۱)
[ نسخه خطی]
/ از: ابومحمد حسن بن ابوالحسن بن محمد دیلمی
، تاریخ کتابت: سده‌ی ۱۳ق.
۴۲ (۱۱۲الف - ۱۵۳الف) برگ، ۱۲ سطر.
این اثر چاپ‌‌های متعددی دارد: سال‌های ۱۳۱۰، ۱۳۱۸، ۱۳۳۳ و ۱۳۷۵ق در تهران، سال‌های ۱۲۹۶، ۱۳۰۱، ۱۳۰۲ و ۱۳۲۲ق در بمبئي به صورت سنگی و در سال ۱۳۶۴ق در تهران، بدون تاریخ در بیروت، سال‌های ۱۳۴۳، ۱۳۷۰ و ۱۳۷۲ق در نجف اشرف به صورت حروفی (سربی) به چاپ رسیده است.
1
2
آغاز افتاده: «... یعبر کثیره بها و یتفکر فیها من اسعدالله تعالی ... یقول العبد الفقیر ... انما بدات بالموعظه من کتاب الله ... (۱۱۳الف) و رتبت هذا الکتاب علی خمسه و خمسون بابا؛ الباب الاول فی ثواب الموعظه و النصیحه ...».
«... (۱۴۷الف) البابا الحادیعشر فی التوبه نصوحا یعنی بالنصوح لا رجوع فیها الی ذنب ... (۱۵۳الف) قال آخر و لقد رایت صغیره فسرت شیئا بالخمار قالت ... هذا الذی نقل الملوک ...» ناتمام.
کاتب و محل کتابت نامعلوم است.
نوع خط:
تزئینات متن:
نوع کاغذ:
نسخ.
عنوان‌ها و نشانی‌ها مشکی؛ اندازه متن: ۱۶*۵/۹سم.
فرنگی سفید (روسی).
2
1
این نسخه در حاشیه تصحیح گردیده است.
در انجام، برگ (۱۵۳ب) یک تعویذ و نفرین در حق غاصبین حقوق امیرالمومنین و حضرت فاطمه زهرا علیهما السلام دیده می‌شود.
ماخذ فهرست: جلد ۲/۴۰، صفحه ۲۵۲ - ۲۵۳.
کتابی در دو بخش مشتمل بر اندرزهای قرآنی و مواعظ اخلاقی (ج۱) و فضائل و مناقب امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب علیه السلام و اهل بیت علیهم السلام و بیان شمه‌ای از تاریخ زندگانی آن امام همام علیه السلام و نیز برخی احتجاجات آن حضرت (ج۲) است که در سال‌های میانی سده‌ی ۸ق تالیف گردیده است، باید دانست که این اثر ارزشمند شیعی، مورد عنایت برخی بزرگان امامیه قرار گرفته و تقاریظی نیز بر آن نوشته‌اند که از آن جمله تقریظ صدرالدین سید علی خان مدنی (د. ۱۱۲۰ق) به دو رباعی است: ۱. اذا ضلت قلوب عن هداها فلم تدر العقاب من الثواب، فارشدها جزاک الله خیرا بارشاد القلوب الی الصواب ۲. هذا کتاب فی معانیه حسن للدیلمی ابی محمدالحسن، اشهی الی المضنی العلیل من الشفا و الذ للعینین من غمض الوسن. این کتاب دارای یک تلخیص از شرف‌الدین یحیی بن عزالدین حسین بن عشیره بحرانی (نزیل یزد) از دانشمندان سده‌ی ۱۰ق است که مرحوم آقا بزرگ تهرانی به نقل از میرزا عبدالله تبریزی اصفهانی صاحب ریاض العلماء اشاره کرده است و همچنین ارشاد القلوب دارای یک ترجمه‌ی فارسی از محمدباقر بن محمدمهدی هرندی قهپایی (د. ۱۱۶۲ق) است که نسخه‌ای از آن در کتابخانه‌ی مسجد اعظم قم نگهداری می‌گردد. باید توجه داشت که جلد نخست این کتاب دارای ۵۵ باب می‌باشد که عنوان برخی ابواب آن چنین است: ۱. فی ثواب الموعظه، ۲. فی الزهد، ۳. فی ذم الدنیا، ۴. فی ترک الدنیا، ۵. فی التخویف و الترهیب، ...، ۱۵. من کلام المصنف فی المواعظ، ...، ۲۵. فی مدح الخمول الاعتزال، ...، ۳۵. فی التوکل علی الله، ...، ۴۵. فی ولایه الله، ...، ۵۰. فی التوحید، ...، ۵۵. فی ما سال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم لیله المعراج؛ لیکن نسخه‌ی حاضر از ۵۵ باب مذکور، تنها مشتمل بر ۱۱ باب نخست جلد اول کتاب الارشاد می‌باشد و باقی آن ناتمام مانده است! ناگفته نماند که از این کتاب نسخه‌های متعددی در کتابخانه‌ی مجلس موجود است که از آن جمله می‌توان به نسخه‌ی جدید آن به شماره‌ی «۶۸۶ط» اشاره نمود. گفتنی است که در سرچشمه‌ها از این اثر در کتابخانه‌های ایران و نیز برخی کتابخانه‌های خارج از کشور تاکنون بیش از ۴۰ نسخه گزارش گردیده است.
/ جمال‌الدین ابوعبدالله مقداد بن عبدالله سیوری حلی اسدی مشهور به «فاضل مقداد»
النافع لیوم (= نافع یوم) الحشر فی شرح باب الحادی عشر
۷۳۸۲۰۱
مواعظ
۴۷۰
/
۶
ک
ایران
کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
MF
130960
1
Y (بله)
