/ از: نجمالدین ابوالحسن عمر بن علی کاتبی قزوینی مشهور به «دبیران»
، تاریخ کتابت: سده ۱۲ق.
۲ (۳ب - ۵الف) برگ، ۲۸ سطر.
این اثر در سال ۱۸۱۵م در کلکته و نیز در سال ۱۸۹۴م به صورت چاپ سنگی در تاشکند چاپ شده است. ناگفته نماند که این نسخه تنها مشتمل بر مقاله دوم تا بخشی از بحث اول از فصل سوم آن میباشد.
1
2
«بسمله، المقاله الثانیه فی القضایا و احکامها و فیها مقدمه و ثلثه فصول اما المقدمه ففی تعریف القضیه و اقسامها الاولیه القضیه قول یصح ان یقابل ... الفصل الاول فی الحملیه و فیه اربعه مباحث ...».
«... الفصل الثالث فی احکام القضایا و فیها اربع مباحث البحث الاول فی التناقض حدوه بانه ... و ان نقیض المطلقه العامه هو الدائمه تحققت ان نقیضها اما الدائمه المخالف و الدائم الموافق و ان کانت جزئیه ...» ناتمام.
کاتب و محل کتابت نامعلوم است.
نوع خط:
تزئینات متن:
نوع کاغذ:
نسخ مایل به ثلث (عناوین نستعلیق).
عنوانها و نشانیها مشکی درشت؛ اندازه متن: ۵/۱۷*۵/۱۲سم.
فرنگی نخودی نازک.
1
2
پس از انجام در برگ (۶الف) دو بیت شعر عربی دیده میشود.
دارای اندکی حاشیهنویسی با نشان «عصام» است.
3
در برگهای (۷الف) و (۸الف)، یک مهر گرد «... اوغللرندن مصطفی ناظم کتبخانهسی ... ۱۲۳۹ ... حوضه» آمده است.
ماخذ فهرست: جلد ۲/۴۰، صفحه ۲۱۶ - ۲۱۷.
رسالهای موجز و مشهور در علم منطق است که از سوی کاتبی قزوینی، از شاگردان مبرز علامه خواجه نصیرالدین طوسی (د. ۶۷۲ق) در یک مقدمه و سه مقاله و یک خاتمه به نام خواجه شمسالدین محمد نوشته شده است. این رساله به جهت دقت و ایجاز مورد عنایت و توجه دانشمندان و دانشجویان علوم اسلامی قرار گرفته و سالها در مدارس اسلامی به عنوان کتاب درسی تدریس میشده است و در این دوران، بر آن شروح و تعلیقات متعددی نوشته شده که مهمترین آنها تحریر القواعد نوشته شده که مهمترین آنها تحریر القواعد المنطقیه تالیف قطبالدین محمد بن محمد رازی تحتانی بویهی (د. ۷۶۶ق) است. مشهورترین حاشیهی آن نیز تعلیقهی میر سید شریف جرجانی (د. ۸۱۶ق) است که از سوی دانشمندان علم منطق، بر آن حواشی و تعلیقات متعددی نوشتهاند که حاجی خلیفه گزارشی از آنها ارائه داده است. از این اثر نسخههای دستنویس متعددی در این کتابخانه موجود است که از آن جمله میتوان به نسخههای جدید به شمارههای «۶/۸۸۷۵»، «۵۹/۱۴۵۹۰» و «۱۸۷۹۵» اشاره نمود.
/ تقیالدین محمد بن پیرعلی بالکسیری برگوی مشهور به «برگلی» و «بیرکلی»
الاعتقادات و الفاظ الکفر (رساله فی ...) = رساله فی قول: «اگر بندن کفر صادر اولدیسه» = رساله فیمن صدر عنه الکفر ثم تاب هل یصح ذلک ام لا؟