عنوان

تأثیر گونه‌های مختلف قارچ‌های میکوریزای آربسکولار و سطوح فسفر بر رشد، تغذیه مواد معدنی و عملکرد میوه گوجه‌فرنگی

شماره

پ۲۸۴۹۲

زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن

per

عنوان اصلي

تأثیر گونه‌های مختلف قارچ‌های میکوریزای آربسکولار و سطوح فسفر بر رشد، تغذیه مواد معدنی و عملکرد میوه گوجه‌فرنگی

نام نخستين پديدآور

رضا باعزم هراب

نام ناشر، پخش کننده و غيره

کشاورزی

تاریخ نشرو بخش و غیره

۱۴۰۱

نام خاص و کميت اثر

۶۷ص.

مواد همراه اثر

سی دی

جزئيات پايان نامه و نوع درجه آن

کارشناسی ارشد

نظم درجات

باغبانی-گرایش سبزی‌کاری

زمان اعطا مدرک

۱۴۰۱/۱۱/۱۹

متن يادداشت

گوجه‌فرنگی یکی از محصولات مهم گلخانه‌ای با نیاز تغذیه‌ای بالا می‌باشد. فسفر در گیاهان یک عنصر پرنیاز به حساب می‌آید. معمولاً درکشت گوجه‌فرنگی، فسفر به دلیل استفاده از کودهای مرغی و سایر منابع فسفر، به‌اندازه کافی در خاک وجود دارد ولی به دلیل مناسب نبودن pH در اکثر خاک‌ها، قابل‌جذب نیست و تأمین این عنصر، علیرغم وجود در خاک از طریق مصرف بیش‌ازحد کودهای شیمیایی انجام می‌شود. قارچ‌های میکوریزای آربسکولار با داشتن توانایی‌های ویژه مانند افزایش حلالیت عناصر نامحلول مانند فسفر در خاک، افزایش سطح جذب‌کنندگی ریشه به‌ویژه در مواردی که گیاه با محدودیت‌ها و تنش‌های محیطی روبه‌رو باشد، میزان جذب و توانایی دسترسی گیاه به عناصر موردنیاز و درنتیجه، رشد و عملکرد آن را افزایش می‌دهند. این آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی که در آن دو گونه قارچ میکوریز آربسکولار (1- G. etunicatum و 2- P. indica) به‌عنوان فاکتور اول و سه سطح فسفر (1- 10 میلی‌گرم بر لیتر، 2- 20 میلی‌گرم بر لیتر، 3- 40 میلی‌گرم بر لیتر) به‌عنوان فاکتور دوم در سه تکرار بر روی گوجه‌فرنگی رقم 4129 در گلخانه هیدروپونیک گروه باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز صورت گرفت. نتایج نشان داد که خصوصیات رویشی شامل قطر ساقه، ارتفاع بوته، سطح برگ، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، کلروفیل به طور معنی‌داری تحت تاثیر سطوح مختلف فسفر و قارچ‌های میکوریز قرار گرفت. استفاده از قارچ میکوریز، افزایش مقدار فسفر و تاثیر توام آن دو باهم باعث افزایش وزن تر و خشک ریشه و اندام هوایی، سطح برگ و ارتفاع بوته گردید. بوته‌های تلقیح شده با قارچ میکوریز در مقایسه با شاهد در هر سه سطح فسفر موجب افزایش قطر ساقه شدند، اما گیاهان میکوریزی تیمار شده با سطوح فسفر 20 و 40 میلی‌گرم بر لیتر تفاوت معنی‌داری در قطر ساقه نشان ندادند. استفاده از قارچ‌های میکوریز باعث افزایش مقدار کلروفیل a، کلروفیل b و کلروفیل کل در هر سه سطح فسفر شدند. بررسی‌ها نشان داد که قارچ P. indica تاثیر بیشتری بر مقدار کلروفیل داشت؛ همچنین مقایسه عملکرد بوته‌ها نشان داد که اثر دوجانبه قارچ میکوریز و سطوح فسفر بر میزان تولید محصول تاثیر مثبت گذاشته و باعث افزایش عملکرد گردید. غلظت پتاسیم و فسفر اندام هوایی و مقدارجذب فسفر نیز در گیاهان تلقیح شده با قارچ‌های میکوریز در هر سه سطح فسفر به‌طور معنی‌داری افزایش یافت؛ همچنین قارچ‌های میکوریز آربسکولار سبب بهبود کارایی جذب فسفر در گیاهان تلقیح یافته با قارچ میکوریز در مقایسه با گیاهان غیرمیکوریزی شدند؛ بررسی‌ها نشان داد که قارچ های میکوریز کارایی جذب فسفر را در مقادیر کم فسفر به‌طرز چشم‌گیری افزایش داد به‌طوری‌که کارایی جذب فسفر در تیمار سطح فسفر یک (10 میلی‌گرم بر لیتر) و تلقیح شده با قارچ G. etunicatum به 8/7 درصد رسید. کاربرد قارچ‌های میکوریز و سطوح مختلف فسفر بر صفات کیفی مانند درصد ماده خشک میوه، TSS، اسیدیته قابل تیتراسیون و EC اثر معنی‌داری گذاشت. با افزایش مقدار فسفر هم در گیاهان میکوریزی و هم در گیاهان غیرمیکوریزی اثرات افزایشی معنی‌داری در درصد ماده خشک میوه، TSS و EC مشاهده گردید که این اثر افزایشی در گیاهان میکوریزی بیش از گیاهان غیرمیکوریزی بود اما باعث کاهش اسیدیته قابل تیتراسیون شد. اثر ساده سطوح فسفر و قارچ‌های میکوریز بر pH عصاره میوه معنی‌دار بود. استفاده از قارچ‌های میکوریز باعث افزایش فنول کل میوه گوجه‌فرنگی در هر سه سطح فسفر شد. به‌طور کلی تلقیح با قارچ میکوریز به تنهایی یا در ترکیب با سطوح مختلف فسفر باعث بهبود خصوصیات رویشی و کیفی و افزایش عملکرد و کارایی جذب فسفر شد.

متن يادداشت

Abstract: Tomato is one of the important greenhouse crops with high nutritional requirements. Phosphorus is an essential element in plants. Usually, in tomato cultivation, phosphorus is sufficient in the soil due to the use of chicken manure and other sources of phosphorus, but due to the unsuitable pH in most soils, it cannot be absorbed, and the supply of this element, despite its presence in the soil, is done through the excessive use of chemical fertilizers. Arbuscular mycorrhizal fungi with special abilities such as increasing the solubility of insoluble elements such as phosphorus in the soil, increasing the level of root absorption, especially in cases where the plant is faced with environmental restrictions and stresses, increases the amount of absorption and the ability of the plant to access elements It is needed and as a result of its growth and performance. This experiment was factorial in the form of a randomized complete block design in which two species of arbuscular mycorrhizal fungi (1- G. etunicatum and 2- P. indica) as the first factor and three levels of phosphorus (1-10 mg/L, 2-20 mg per liter, 3-40 mg/L) as the second factor in three replications on tomato variety 4129 in the hydroponic greenhouse of the Department of Horticulture, Faculty of Agriculture, Tabriz University. The results showed that vegetative characteristics including stem diameter, plant height, leaf surface, fresh and dry weight of shoots and roots, chlorophyll were significantly affected by different levels of phosphorus and mycorrhizal fungi. The use of mycorrhizal fungi, increasing the amount of phosphorus and the combined effect of both of them caused an increase in the fresh and dry weight of roots and aerial parts, leaf area and plant height. The plants inoculated with

عنوان گونه گون

Effect of different species of arbuscular mycorrhizal fungi and phosphorus levels on growth, mineral notrition and fruit yield of tomato.

عنصر شناسه اي

‏باعزم هراب،

ساير عناصر نام

‏رضا

کد نقش

تهیه کننده

عنصر شناسه اي

‏بلندنظر،

عنصر شناسه اي

‏ پناهنده،

ساير عناصر نام

‏صاحبعلی

ساير عناصر نام

‏ جابر

تاريخ

استاد راهنما

تاريخ

استاد مشاور

عنصر شناسه اي

‏ تبریز