عنوان

بررسی تطبیقی وجود شناختی و معرفت شناختی عقل فعال از دیدگاه ابن¬سبنا و ملاصدرا

شماره

پ۲۴۹۸۲

زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن

per

عنوان اصلي

بررسی تطبیقی وجود شناختی و معرفت شناختی عقل فعال از دیدگاه ابن¬سبنا و ملاصدرا

نام نخستين پديدآور

/ سمیه ذاکری

نام ناشر، پخش کننده و غيره

: الهیات وعلوم اسلامی

تاریخ نشرو بخش و غیره

، ۱۳۹۹

نام خاص و کميت اثر

۱۲۲ص

مواد همراه اثر

+سی دی

جزئيات پايان نامه و نوع درجه آن

کارشناسی ارشد

نظم درجات

فلسفه و کلام اسلامی

زمان اعطا مدرک

۱۳۹۹/۰۷/۳۰

متن يادداشت

عقل فعال بعد از ارسطو به بحث محوری فلسفه تبدیل شد و تفاسیر گوناگونی در عالم اندیشه - چه سنت غربی و چه در سنت اسلامی- به خود گرفت. عقل فعال در میان فلاسفه اسلامی از اهمیت بالایی برخوردار است و تقریبا نقش آن در تمام پیکرۀ اندیشۀ فلسفی ظاهر و آشکار است. زیرا فلاسفه از آن هم در معرفت شناسی بحث می¬کنند و هم در وجود شناسی به آن می¬پردازند. مهم¬ترین تفسیری که در این¬باره در عالم اسلام همه¬گیر شد، رهیافت افلوطینی به این مسأله است به طور مثال عقل فعال در اندیشه ابن‌سینا و ملاصدرا، جایگاهی مشابه عقل در دیدگاه افلوطین دارد؛ به این ترتیب که در حوزۀ وجودشناسی، حلقۀ ارتباط بین عقول مفارق (ده‌گانه) و امور محسوس و مبدأ صدور کثرت جهان مادی است و در حوزۀ معرفت‌شناسی، افاضۀ صوَر کلی و معقولات بر نفس ناطقه‌ و خروج آن از قوه به فعلیت از کارکردهای آن است . نگارنده کوشیده است تا عقل فعال را از منظر دو فیلسوف بزرگ عالم اسلامی – ابن¬سینا و ملاصدرا- بررسی کند و اشتراکات و اختلافات این دو متفکر را در این زمینه مورد بازبینی قرار دهد. به طور مثال ابن¬سینا و ملاصدرا هر دو بر این عقیده¬اند که عقل فعال صور نوعیه عالم عنصری را ایجاد می¬کند و همه صور بسط و مرکب را با خلاقیت¬اش به وجود می¬آورد. همچنین در ساحت معرفت¬شناسی عقل فعال را افاضه کننده صور علمیه به نفس ناطقه تصور می¬کنند و خواب و رویا و وحی را به آن نسبت می¬دهند. اما با این حال اندیشه آن دو در این باب دارای اختلافات بنیادی نیز هست که از جمله آنها می¬توان به اینکه ابن¬سینا اتحاد نفس ناطقه با عقل فعال را اتصالی و صدرا اتحادی می¬داند، ابن¬سینا به عقول عرضیه باور ندارد در مقابل صدرا بر این عقیده است که عقول عرضیه نیز در این باب موثر هستند. ابن¬سینا عقال فعال را جدای از نفس معرفی می¬نماید در مقابل صدرا پاره¬ای موارد عقل فعال را درونی برمی¬شمارد. این پایان¬نامه به روش توصیفی-تحلیلی نوشته شده است.

متن يادداشت

After Aristotle, active reason became the central discussion of philosophy and took on various interpretations in the world of thought - both in the Western tradition and in the Islamic tradition. Active intellect is of great importance among Islamic philosophers and its role is evident in almost the whole body of philosophical thought. Because philosophers discuss it both in epistemology and in ontology. The most important interpretation that has spread in the Islamic world is the Platonic approach to this issue. For example, the active intellect in the thought of Ibn Sina and Mulla Sadra has a similar position to the intellect in the view of Plotinus; Thus, in the field of ontology, the link between the different (ten) intellects and the perceptible affairs is the source of the multiplicity of material worlds, and in the field of epistemology, the imposition of the general image and intellects on the rational soul and its departure from power to actuality is one of its functions. .The author intends to examine the active intellect from the perspective of the two great philosophers of the Islamic world - Ibn Sina and Mulla Sadra - and to review the commonalities and differences between these two thinkers in this regard.

عنوان گونه گون

A Comparative Study of the Ontological and Epistemological Activities of the Active Reason from the Perspective of Ibn Sabna and Mulla Sadra

عنصر شناسه اي

‏ذاکری،

ساير عناصر نام

‏ سمیه

کد نقش

، تهيه کننده

عنصر شناسه اي

‏کریم زاده قراملکی،

عنصر شناسه اي

‏علیزاده،

ساير عناصر نام

‏ ‏ قربانعلی

ساير عناصر نام

‏ سعید

تاريخ

، استاد راهنما

تاريخ

، استاد مشاور

عنصر شناسه اي

‏ تبریز