عنوان

بررسی ویژگی‌صهای هیدروژئوشیمیایی منابع آب زیرزمینی آبخوان دشت هرزندات

شماره

‭۱۳۰۳۲پ‬

زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن

per

عنوان اصلي

بررسی ویژگی‌صهای هیدروژئوشیمیایی منابع آب زیرزمینی آبخوان دشت هرزندات

نام نخستين پديدآور

/جمیل روزرخ

نام ناشر، پخش کننده و غيره

: علوم طبیعی

متن يادداشت

چاپی

جزئيات پايان نامه و نوع درجه آن

کارشناسی ارشد

نظم درجات

زمین شناسی

زمان اعطا مدرک

‮‭۱۳۹۳/۰۶/۳۱‬

کسي که مدرک را اعطا کرده

تبریز

متن يادداشت

دشت هرزندات یکی از دشت‌صهای استان آذربایجان شرقی به شمار می‌صآید که در حد فاصل بین شهرستانهای مرند و جلفا واقع شده است .این منطقه جزء مناظق نیمه خشک محسوب شده و بارندگی سالانه آن در سال ‮‭۱۳۹۱‬ معادل ‮‭۲۴۷‬ میلی متر می‌صباشد .هدف از این پژوهش بررسی ویژگی‌صهای هیدروژئوشیمیایی منابع آب زیرزمینی دشت هرزندات و تعیین آنومالی‌صها در مناطق مختلف دشت می‌صباشد .سفره تحت فشار به صورت موضعی در بخش شمالی دشت و سفره آزاد در همه نقاط دشت تشکیل شده‌صاند، جهت جریان آب زیرزمینی با توجه به خطوط هم پتانسیل از جنوب شرقی به سمت شمال دشت می‌صباشد .به منظور بررسی کیفیت آب زیرزمینی دشت هرزندات، علاوه بر جمع آوری اطلاعات صورت گرفته، ‮‭۱۶‬ نمونه از منابع آب مختلف موجود در دشت هرزندات نمونه‌صبرداری شد .پارامترهای هدایت الکتریکی، درجه حرارت و ‮‭pH‬ در محل نمونه‌صبرداری و در آزمایشگاه اندازه‌صگیری شدند و نیز با یون‌صهای اصلی) کلسیم، منیزیم، سدیم، پتاسیم، کلر، سولفات، کربنات و بیکربنات (و یون‌صهای فرعی) نیترات و فلوراید (در آزمایشگاه آبشناسی بخش علوم زمین دانشگاه تبریز مورد آنالیز قرار گرفتند .ترکیب آب زیرزمینی در منطقه بیشتر از تیپ سولفاته تشکیل یافته است .نتایج حاصل از بررسی هدایت الکتریکی در منطقه نشان می-دهد که به طور کلی هدایت الکتریکی از جنوب و جنوب شرقی به سمت شمال افزایش می‌صیابد که منطبق بر جهت جریان آب زیرزمینی می‌صباشد .در قسمت‌صهای شمال و شمال‌صغربی) انتهای دشت (به دلیل قرار گرفتن در منطقه تخلیه، تبخیر از سطح آب زیرزمینی، تأثیر سازندهای تبخیری، پمپاژ آب،ریزدانه بودن آبرفت و نفوذپذیری کم میزان هدایت الکتریکی آبخوان افزایش نشان می‌صدهد .با توجه به نتایج آنالیز هیدروشیمیایی مقادیر یون سدیم، کلر، نیترات و فلوراید در بعضی مناطق دارای غلظت بالاتر از حد استاندارد سازمان بهداشت جهانی ‮‭(WHO)‬ می‌صباشد .در کل می‌صتوان عامل اصلی این آنومالی‌صها را سازندهای زمین شناسی دانست .با توجه به آنالیز خوشه‌صای، نمونه‌صهای آنالیز شده در پنج خوشه قرار گرفته‌صاند که خوشه اول شامل اکثر نمونه‌صها بوده و هدایت الکتریکی کم دارند، خوشه دوم هدایت الکتریکی متوسط، خوشه سوم هدایت الکتریکی متوسط تا زیاد، خوشه چهارم هدایت الکتریکی زیاد و خوشه پنجم که شامل فقط یک نمونه می‌صباشد هدایت الکتریکی خیلی زیاد را نشان می‌صدهند .هر کدام از خوشه‌صها با توجه به محتوی نیترات و دیگر پارامترها نیز به زیرگروه‌صهای دیگری تقسیم شده‌صاند .بر اساس روش آنالیز فاکتوری، چهار عامل اصلی مؤثر بر هیدروشیمی منطقه مورد شناسایی قرار گرفت .عامل‌صهای اول، دوم و سوم تأثیر سازندهای زمین شناسی و روند تکاملی جریان آب زیرزمینی را نشان می‌صدهند و عامل چهارم متأثر از فعالیت‌صهای انسانی می‌صباشد .در عامل نخست کلر، سولفات، منیزیم، کلسیم و هدایت الکتریکی و در عامل دوم سدیم، درصد سدیم و نسبت جذب سدیم و در مؤلفه سوم بیکربنات و پتاسیم مؤثر می‌صباشند، در حالی که در مؤلفه چهارم کربنات با نیترات و اسیدیته مرتبط بودند .درواقع عامل‌صهای اول، دوم و سوم منشأ زمین زاد و عامل چهارم منشأ انسان زاد دارد

متن يادداشت

arzandat plain is one of East Azarbaijan province Plains which lies between Marand and Jolfa cities. This study area has a semiarid climate with about 247 mm precipitation in water year 1391.im of this research is consideration of hydrogeochemical charactristics of Harzandat Plain aquifer groundwater resources and determination of anomalies in the different places of the area.Confined aquifer are recognized in north of the plain locally but unconfined aquifer is extended in the all over the plain.Iso potential contour show that ground water flow direction is from southeast to north west of the plain. In order to investigate quality of groundwater resources in the Harzandat plain, beside the former hydrochemical data, 16 water samples were collected from different groundwater sources. Parameters electrical conductivity, temperature and pH were measured during sampling on site and also major ions (Calcium, Magnesium, Sodium, Potassium, Chloride, Sulfate, Carbonate and bicarbonate), and some minor ions (nitrate and fluoride) were analyzed in the hydrology laboratory of Department of Earth Sciences of Tabriz University. Composition of groundwater in the area is composed mostly of sulfate type. EC investigation in area shows that electrical conductivity increase from south and southeast to the north which coincoid with direction of groundwater flow. The EC values in the north and northwest (out let of groundwater) are more than the other parts of the plain, due to being the discharge area, evaporation of groundwater, evaporate sediments effect, pumping water from the wells, fine-grained and low permeability alluvium. Based on the hydrochemical studies, the concentrations of sodium, chloride, nitrate and fluoride in the groundwater of this area exceed World Health Organization (WHO) drinking water standards. The main factor of these anomalies can be related to the geological formations. According to cluster analysis, samples were analyzed divided into five clusters which the first cluster contains the majority of the samples have a low electrical conductivity, the second cluster has a average electrical conductivity value, the third cluster has a moderate to high electrical conductivity, the fourth cluster has a high electrical conductivity value and the fifth cluster containing only one sample which shows very high electrical conductivity. Each of the clusters according to the nitrate content and other parameters are divided into different subgroups. Based on the factor analysis method, four main effective factors were found on the hydrochemistry of the study area. First, second and third factors show the effect of geological formation and general groundwater trend on hydrochemistry of the area. The fourth factor seems to be related the influence of human activities. In the first factor, chloride, sulfate, magnesium, calcium and electrical conductivity, and in the second factor percentage of sodium and sodium absorption ratio, and in the third factor potassium and bicarbonate is effective, while, in the fourth factor carbonate were related to nitrate and acidity. In fact, the first, second and third factors are geogenic, and the fourth one is anthropogenic

مستند نام اشخاص تاييد نشده

روزرخ، جمیل

مستند نام اشخاص تاييد نشده

اصغری مقدم، اصغر، استاد راهنما

مستند نام اشخاص تاييد نشده

ندیری، عطالله، استاد راهنما

يادداشت عمومي

سیاه و سفید

وضعیت فهرست نویسی

نمایه‌سازی قبلی