عنوان

ارزیابی ساختار جوامع میکروبی متأثر از شوری و پوشش گیاهی با استفاده از بیومارکرهای لیپیدی در خاک های زراعی و شورزارهای دشت تبریز

شماره

‭۱۱۳۵۸پ‬

زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن

per

عنوان اصلي

ارزیابی ساختار جوامع میکروبی متأثر از شوری و پوشش گیاهی با استفاده از بیومارکرهای لیپیدی در خاک های زراعی و شورزارهای دشت تبریز

نام نخستين پديدآور

/محسن برین

نام ناشر، پخش کننده و غيره

: دانشکده کشاورزی

نام خاص و کميت اثر

‮‭۱۳۷‬ص‬

متن يادداشت

چاپی

جزئيات پايان نامه و نوع درجه آن

دکتری تخصصی (.‮‭Ph.D‬)

نظم درجات

رشته علوم خاک گرایش بیولوژی و بیوتکنولوژی خاک

زمان اعطا مدرک

‮‭۱۳۹۲/۰۶/۲۵‬

کسي که مدرک را اعطا کرده

دانشگاه تبریز

متن يادداشت

تاکنون مطالعات مختلفی در مورد پیامدهای افزایش شوری در اکوسیستم سطح زمین در حوضه دریاچه ارومیه صورت گرفته‌صاست، اما به‌صندرت مطالعه‌صای در مورد اثر شوری بر اکوسیستم زیر سطح زمین در این حوزه انجام شده‌صاست تا تصویر واقعی از اکوسیستم متأثر از تنش شوری و یا اثرات طولانی مدت فرایندهایی که باعث تغییر در جامعه میکروبی شده‌صاند، بدست آید .با توجه به نقش حیاتی و محوری جوامع میکروبی خاک، تعادل اکولوژیک جوامع میکروبی به عنوان شاخص سلامت اکوسیستم خاک، از اهمیت بالایی برخوردار است .به این منظور تحقیقی جهت بررسی ترکیب جوامع میکروبی خاک در دشت تبریز انجام شد .همچنین همزیستی قارچ‌صریشه‌صای، در شرایط شوری بررسی شد .در این تحقیق سه نوع گیاه با تحمل متفاوت به شوری شامل :تحمل کم تا متوسط) پیاز(، تحمل متوسط تا زیاد) یونجه (و گیاه شور پسند) سالیکورنیا(، از مزارع و نیز شورصزارهای دشت تبریز با شوری‌صهای مختلف انتخاب شد .قبل از نمونه برداری اصلی، از محل‌صهای مختلف در منطقه مورد نظر نمونه برداری خاک انجام و با ‮‭EC‬ سنج دستی میزان شوری آنها تعیین شد .بعد از پیدا کردن محدوده نسبتا وسیعی از ‮‭EC‬ خاک در هر گیاه، موقعیت محل با ‮‭GPS‬ تعیین و در دفعات بعدی اقدام به نمونه‌صبرداری اصلی شد .بعد از حذف نمونه‌صهای تقریبا مشابه در نهایت ‮‭۳۹‬ نمونه مرکب خاک و ریشه از مزارع پیاز و ‮‭۲۹‬ نمونه مرکب از مزارع یونجه و همچنین ‮‭۲۶‬ نمونه مرکب خاک و ریشه سالیکورنیا از شورصزارهای دشت تبریز از عمق حدود ‮‭۳۰‬ سانتیمتر سطح خاک برداشت شد و سپس برای تجزیه فیزیکی و شیمیایی، اسید چرب فسفولیپید‮‭(PLFA)‬ ، اسید چرب خنثی ‮‭(NLFA)‬ و تعیین فراوانی اندام‌صهای قارچ‌صریشه به آزمایشگاه منتقل شد .نتایج نشان داد که با افزایش‮‭EC‬ ، در گیاهان قارچ-ریشه‌صای) یونجه و پیاز (درصد وزیکول افزایش ولی درصد هیف کاهش یافت .همچنین با بررسی میکروسکوپی و آنالیز اسید چرب مشخص شد که سالیکورنیا همزیستی قارچ‌صریشه‌صای برقرار نمی‌صکند .از طرف دیگر ملاحظه شد که به علت وابستگی بالای) ‮‭(۱۶:۱۵) PLFA‬ نشانگر قارچ-ریشه (به مواد آلی، این معیار خوبی برای ارزیابی قارچ‌صریشه در خاک نیست در صورتی‌صکه نسبت ‮‭NLFA (۱۶:۱۵)/PLFA (۱۶:۱۵)‬ در خاک و نیز ‮‭NLFA (۱۶:۱۵)‬ در ریشه، می تواند به عنوان یک شاخص بهتر برای ارزیابی قارچ‌صریشه در نظر گرفت .بررسی ترکیب جوامع میکروبی خاک‌صهای مورد مطالعه نشان داد که در نمونه‌صصهای خاک‌ص‍ لجن دریاچه با شوری بسیار بالا، بیشترین مقدار ‮‭PLFA‬ کل وجود دارد که حتی بیشتر از نمونه‌صهای خاک اطراف ریشه یونجه بود .کمترین میانگین ‮‭PLFA‬ در خاک اطراف ریشه گیاه پیاز به دست آمد .جمعیت کل میکروبی خاک ‮‭(PLFA)‬ با افزایش ‮‭EC‬ همبستگی خوبی نشان نداد زیرا این جمعیت شدیدا وابسته به کربن آلی خاک بوده و کربن آلی نمونه‌صهای خاک نیز متفاوت بود .همچنین نتایج نشان داد که ترکیب جمعیت میکروبی در نمونه‌صهای خاک‌ص‍ اطراف ریشه گیاهان مختلف به‌صصورت زیر است :اکتینومیست‌صها > قارچ‌صهای ساپروفیت > باکتری‌صهای گرم مثبت > باکتری‌صهای گرم منفی بررسی میانگین‌ص‍ شاخص‌صهای تنشی، نشان داد که مقدار این صفات در نمونه‌صهای خاک اطراف ریشه سالیکورنیا به‌صطور معنی دار بیشتر از دو گیاه دیگر است .نتایج حاصل از تجزیه خوشه‌صای و تجزیه به عامل-ها حاکی از آن بود که کل نمونه‌صهای خاک با توجه به متغیرهای فیزیکی- شیمیایی و بیوشیمیایی اندازه‌صگیری شده، در دو گروه قرار گرفتند .یک گروه شامل نمونه‌صهای پیاز و یونجه و گروه دیگر شامل نمونه‌صهای سالیکورنیا بود .همچنین براساس تجزیه به عامل‌صها متغیرهای اندازه‌صگیری شده در مورد ساختار جوامع میکروبی خاک نشان داد که متغیرهای شوری و نسبت‌صهای گرم منفی به گرم مثبت، قارچ ساپروفیت به گرم مثبت، اسیدهای چرب اشباع به اسید چرب با یک پیوند دوگانه و اسید چرب سیکلو به اسید چرب‌صهای پیش ماده در یک گروه قرار داشته و کربن آلی و گروه‌صهای میکروبی ‮‭(PLFA‬ کل، ‮‭PLFA‬ قارچ ساپروفیت، ‮‭PLFA‬ باکتری‌صها، ‮‭PLFA‬ اکتینومیست، ‮‭PLFA‬ باکتری‌صهای گرم منفی و ‮‭PLFA‬ باکتری‌صهای گرم مثبت (در گروه دیگر قرار گرفتند .سهم اسیدهای چرب اشباع شاخه-ای در خاک اطراف ریشه سالیکورنیا، نسبت به اشباع و غیر اشباع و همچنین نسبت به دو گیاه دیگر، کمتر بود .همچنین در بین اسیدهای چرب مختلف، پایین‌صترین مقدار اسیدهای چرب‮‭۱۰Me۱۶:۰‬ ، ‮‭۱۰Me۱۷:۰‬ و) ‮‭۱۰Me۱۸:۰‬به‌صعنوان نشانگرهای اسید چرب اکتینومیست (و اسید چرب) ‮‭۱۶:۱۵‬ به‌صعنوان نشانگر قارچ‌صریشه آربوسکولار (در خاک اطراف ریشه سالیکورنیا از پایین‌صترین مقدار برخوردار بودند

متن يادداشت

PLFA) in another groups. Proportion of saturated branched fatty acids in the soil around roots of S. europaea showed a decrease compared to saturated straight, unsaturated and cyclopropane fatty acids and also comparatively to the other two species. Further more, the proportion of unsaturated fatty acids was relatively higher in the soil around root of S. europaea. The lowest amount of fatty acids 10Me16:0, 10Me17:0 and 10Me18:0 (as biomarkers of actinomycetes) and 16:15 (as the indicator of AM fungi) were found in the soil around roots of S. europaea - PLFA and G+), (Saturate/Monosaturate) and (cy/pre) PLFA in one group and OC and microbial groups (total PLFA, Fungal PLFA, Bacteria PLFA, Actino PLFA, G+), (F/G+/G-) > Saprophytic fungi (F) > Actinomycetes (Actino) The amount of stress indicator cyclopropane/precursor (cy/pre) in soil around the roots of S. europaea was significantly higher than other two species. Results of cluster and factor analysis showed that physical, chemical and biochemical variables measured for total soil samples are separated in two groups. A group consisted of M. sativa and A. cepa and another group consisted of S. europaea. Factor analysis on MCS variables included salinity variables and (G+) > Gram positive bacteria (G-term effects of processes that led to changes on microbial community (MC) can be illustrated. Due to the pivotal and vital roles of MC, the ecological balance of MC is very important as index of soil ecosystem health. For this purpose, an investigation was carried out to evaluate the soil microbial community structure (MCS) in Tabriz plain. Also arbuscular mycorrhizal (AM) symbiosis was studied under the salinity condition. We selected three plant species with different tolerance to salinity, including: low to medium tolerance (Allium cepa L.), medium to high tolerance (Medicago sativa L.) and a halophyte (Salicornia europaea L.) from fields and salt marshes with different salinity in Tabriz plain. Before main sampling, primary sampling was carried out from different places with wide range of EC and the EC was determined by portable EC meter on the site. Then samples location were determined by GPS and after that main sampling was carried out. After deleting nearly similar samples, we took 39 and 29 soil and root composite samples from A. cepa and M. sativa fields (respectively) and 26 soil and root composite samples of S. europaea from salt marshes from the upper 30 cm. Then the samples were transported to the laboratory for PLFA, NLFA, physical and chemical analyses and determining the frequency of AM fungi in roots. The results showed that with increase EC, in mycorrhizal species (M. sativa and A. cepa) vesicles percentage increased but hyphae percentage decreased. Also microscopic observations and lipid analyses showed that S. europaea is not a mycorrhizal species. On the other hand, due to the high correlation of PLFA (16:15) (arbuncular mycorrhiza indicator) with the organic carbon (OC) in the soil, it can not be a good indicator for evaluation of the mycorrhiza in soil, while the NLFA16:15/PLFA16:15 ratio in soil and also NLFA (16:15) in root can be regarded as a better indicator of mycorrhizal fungi. Study of soil MCS showed that the largest amount of total PLFA exist in soil samples of lake sludge with high salinity even more than soil samples around root of M. sativa. The lowest mean PLFA has been obtained in soil samples around roots of A. cepa. Total soil MC (total PLFAs) did not show good correlation with the increasing levels of EC, because this population was highly dependent on soil OC and soil samples had different OC content. Also the results showed that MCS in soil samples around root in different plant species are as follows: Gram negative bacteria (G-ground ecosystem on this site have been rarely studied, therefore the real picture of ecosystem, affected by salinity stress, or the long-ground ecosystem the around Lake Urmia, whereas effect of salinity on below-Several research studies have been performed on the increase of salinity in the above

مستند نام اشخاص تاييد نشده

برین، محسن

مستند نام اشخاص تاييد نشده

علی‌اصغرزاد، ناصر، استا راهنما

مستند نام اشخاص تاييد نشده

مقدم واحد، محمد، استاد مشاور

مستند نام اشخاص تاييد نشده

رسولی صدقیانی، میرحسن، استاد مشاور

يادداشت عمومي

سیاه و سفید

وضعیت فهرست نویسی

نمایه‌سازی قبلی