تحلیل رفتار حفاظت آب کشاورزان استان خراسان رضوی( مورد مطالعه :دشت نیشابور)
عنوان اصلي به زبان ديگر
Analysis of farmers' water conservation behavior in Khorasan Razavi Province (the case of Neyshabur Plain)
نام نخستين پديدآور
/مریم تاجری مقدم
وضعیت نشر و پخش و غیره
نام ناشر، پخش کننده و غيره
: کشاورزی
تاریخ نشرو بخش و غیره
، ۱۳۹۷
نام توليد کننده
، میرزائی
مشخصات ظاهری
نام خاص و کميت اثر
۱۵۳ص
یادداشتهای مربوط به نشر، بخش و غیره
متن يادداشت
چاپی - الکترونیکی
یادداشتهای مربوط به پایان نامه ها
جزئيات پايان نامه و نوع درجه آن
دکتری
نظم درجات
مهندسی کشاورزی گرایش توسعهی کشاورزی
زمان اعطا مدرک
۱۳۹۷/۱۰/۰۳
کسي که مدرک را اعطا کرده
تبریز
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده
متن يادداشت
امروزه کمبود آب برای تولید مواد غذایی نگرانیصهای گستردهصای را در سراسر جهان و به ویژه ایران ایجاد کرده است .باتوجه به این-که بخش کشاورزی بزرگترین مصرفصکننده آب در کشور است و کشاورزان به عنوان مهمصترین مصرفصکنندگان از آب موجود و در دسترس به خوبی استفاده نمیصکنند، درک صحیح رفتار کشاورزان در حفاظت از آب میصتواند به سیاستگذاران و برنامهصریزان در تدوین سیاستصها و شیوهصهای گسترده حفاظت از آب کمک کند .از این رو پژوهش حاضر با هدف تحلیل رفتار حفاظت آب کشاورزان دشت نیشابور انجام شده است .این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از منظر پارادایم تحقیق جزء پژوهشهای آمیخته) کمی- کیفی (تشریحی است .برای دستیابی به این هدف، رساله در سه بخش سازماندهی شده است .در بخش اول، وضعیت فعلی رفتار حفاظت آب کشاورزان و عوامل مؤثر بر رفتار آنصها با روش پیمایشی و با استفاده از سه تئوری رفتار برنامهصریزی شده، تئوری فرهنگی و تئوری اعتقادات سلامت سنجیده شد .جامعه آماری این بخش از پژوهش، کشاورزان گندمصکار دشت نیشابور به تعداد ۱۳۰۰ نفر بودند که بر اساس فرمول کوکران نمونهص ۲۳۵ نفری از آنصها تعیین شد .نمونهصها به روش نمونهصگیری چندمرحلهصای تصادفی انتخاب شدند .برای تجزیه و تحلیل دادهصها در این بخش از نرمصافزار SPSS۱۹ و AMOS۲۴ استفاده شد .نتایج نشان داد اکثریت کشاورزان مورد مطالعه، رفتار حفاظت آب ضعیف تا متوسطی داشتند .هر سه تئوری رفتار برنامهصریزی شده، فرهنگی و اعتقادات سلامت پتانسیل پیشصبینی رفتار حفاظت از آب را دارند اما قدرت پیشصبینی سازهصهای تئوری رفتار برنامهصریزی شده بالاتر از تئوری فرهنگی و اعتقادات سلامت میصباشد .همچنین در تئوری رفتار برنامهصریزی شده، متغیرهای نیت، هنجارهای اخلاقی، نگرش، دانش و درک ریسک براساس تئوری فرهنگی، متغیرهای مساواتصطلبی، سلسلهصمراتبی، تقدیرگرایی، درک ریسک، هنجارهای ذهنی، نگرش، مسئولیتصپذیری و نیت و براساس مدل اعتقادات سلامت، متغیرهای منافع درکصشده، حساسیت درک-شده و تشویق به عمل، تغییرات رفتار کشاورزان نسبت به حفاظت از آب را تبیین میصکنند .در بخش دوم، ذهنیت و نوعصشناسی ادراکات کشاورزان گندمصکار نسبت به حفاظت از آب کشاورزی و یا به عبارتی گوناگونی دیدگاه کشاورزان مورد مطالعه با استفاده از روش کیو سنجیده شد .در این بخش براساس بررسی ادبیات موضوع و مصاحبه با کشاورزان و کارشناسان، فضای گفتمان با ۱۲۰ گویه ساخته شد .سپس براساس رتبهصبندیصهای انجام شده توسط کارشناسان، ۴۲ نمونه کیو انتخاب شد .پس از آن ۳۴ کشاورز که از طریق نمونهصگیری هدفمند به عنوان مجموعه شرکتصکنندگان انتخاب شده بودند به تکمیل روش مرتبصسازی کیو پرداختند .تجزیه و تحلیل دادهصها در این بخش، با استفاده از نرم افزار PQMethod انجام شد .نتایج این بخش نشان داد چهار نوع دیدگاه حمایتصطلبان، عدالتصخواهان، تقدیرگرایان منفعل و فردگرایان خوشصبین در میان کشاورزان وجود دارد .در بخش سوم، برای بررسی اینکه چرا برخی از کشاورزان رفتار حفاظت آب را انجام نمیصدهند و ارائه مدل از تئوری داده بنیاد استفاده شد .در این بخش، نمونهصی موردمطالعه با بهرهصگیری از روش نمونهصگیری هدفمند و با در نظر گرفتن شاخص اشباع نظری انتخاب شد .ابزار گردآوری دادهصها مصاحبه عمیق انفرادی نیمه ساختار یافته بود .نتایج به دست آمده از دادهصهای تحقیق در فرآیند کدگذاری در قالب مفاهیم و مقولات استخراج و طبقهصبندی گردید و بر اساس آن مدل پارادیمی عدم رفتار حفاظت آب کشاورزی طراحی شد
متن يادداشت
Todays water scarcity for food production has created widespread concerns around the world, especially in Iran. Considering that Agricultural sector is the largest consumer of water in Iran and farmers are the main target of all the policy effort to conserve water but they do not use the available water well. Thus, understanding farmers' behavior in water conservation can help policymakers to formulate comprehensive water protection policies and practices. Therefore, the present study was conducted to analyze the water conservation behavior of farmers in Neishabour plain. This study regarding the goal is applied, from the perspective of the research paradigm is explanatory mixed method research (quantitative- qualitative). To reaching this goal, this dissertation has been organized into three section. In the first section, present situation of farmers' water conservation behavior and the factors affecting their behavior was examined using survey method and three theories of planned behavior, cultural theory and health belief model. The statistical population of this study was the farmers of Neyshabur Plain (N=1300), that 235 farmers based on Cochran formula, were selected through a random multi-stage sampling design. Data in this section were analyzed using SPSS19 and AMOS24 software. The results showed that the majority of studied farmers had poor to moderate water conservation behavior. All three theories of planned behavior, culture, and health beliefs have the potential to predict the behavior of water conservation but the predictive power of the constructs of the theory of planned behavior is higher than the cultural theory and health belief model. Also, in the theory of planned behavior, the variables of intention, moral norms, attitude, knowledge and risk perception; based on cultural theory, variables such as egalitarianism, hierarchy, fatalism, risk perception, subjective norms, attitude, responsibility and intention; and based on the health belief model, variables of perceived benefits, perceived susceptibility and cue to action, explain the changes in farmers' behavior toward water conservation. In the second section, the mentality and typology of perceptions of wheat farmers were measured about the conservation of agricultural water or, in other words, the diversity of the views of the farmers studied using the Q methodology. In this section, based on literature reviews and interviews with farmers and experts, the concourse was created with 120 items. Then statements were prioritized by experts to reached a final set of 42 statements as the Q sample. This Q-sample was sorted by 34 farmers, selected through purposive sampling. To analyze the data, we used PQMethod 2014. The factor analysis of Q sorts revealed four discourses; support seekers, justice, fatalism passive-adherents, and optimistic individualists. In the third section, to examine why some farmers do not apply water conservation behavior and provide a model was use from grounded theory. In this section, the sample was selected using purposeful sampling method and taking into account theoretical saturation index. The data collection tool was in-depth semi-structured interview. The results of research data in the coding process were extracted and categorized in the form of concepts and categories and was designed based on that, the paradigm model of non-behavioral agricultural water conservation
عنوان اصلی به زبان دیگر
عنوان اصلي به زبان ديگر
Analysis of farmers' water conservation behavior in Khorasan Razavi Province (the case of Neyshabur Plain)
نام شخص به منزله سر شناسه - (مسئولیت معنوی درجه اول )