مطالعه اثرات دگرآسیبی چند گونه علف هرز به صورت مجزا و ترکیبی بر شاخصهای رشد و فیزیولوژیک .Triticum aestivum L و .Cucumis sativus L
نام نخستين پديدآور
/محمد پوراسمعیل
وضعیت نشر و پخش و غیره
نام ناشر، پخش کننده و غيره
: علوم طبیعی
تاریخ نشرو بخش و غیره
، ۱۳۹۵
یادداشتهای مربوط به نشر، بخش و غیره
متن يادداشت
چاپی
یادداشتهای مربوط به پایان نامه ها
جزئيات پايان نامه و نوع درجه آن
کارشناسی ارشد
نظم درجات
زیستصشناسی گیاهی گرایش فیزیولوژی گیاهی
زمان اعطا مدرک
۱۳۹۵/۰۶/۲۰
کسي که مدرک را اعطا کرده
تبریز
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده
متن يادداشت
دگرآسیبی به صورت اندرکنشصهای بین گیاهان بوسیله تولید مواد شیمیایی که آللوکمیکال نامیده میصشوند، تعریف میصشود .آللوکمیکالصها اکثرا از متابولیتصهای ثانویه گیاهان مانند فنلصها، آلکالوئیدها و غیره هستند .در سیستمصهای کشاورزی و بیولوژیک، دگرآسیبی اهمیت ویژهصای دارد .در این سیستمصها گیاهان علاوه بر رقابت از طریق دگرآسیبی با همدیگر تعامل دارند .علفصهای هرز متعددی شناسایی شدهصاند که دارای پتانسیل دگرآسیبی میصباشند .گیاهان تاجصخروس وحشی(Amaranthus retroflexus) ، بیدگیاه(Elymus repens) ، پیچک صحرایی (Convolvulus arvensis)و پنیرک (Malva neglecta)از جمله علفصهای هرزی هستند که در مزارع به وفور یافت می-شوند .اثرات دگرآسیبی برخی از این علفصهای هرز بر روی برخی گیاهان زراعی مطالعه شده ولی در زمینه اثرات دگرآسیبی به صورت ترکیبی مطالعات کمی صورت گرفته است .در پژوهش حاضر اثرات دگرآسیبی چند گونه علف هرز به صورت مجزا و ترکیبی بر شاخصصهای رشد و فیزیولوژیک گیاهان زراعی گندم و خیار مورد بررسی قرار گرفت .علفصهای هرز پس از جمعصآوری از مزارع، هوا خشک شده و برای تهیه آبشویه مورد استفاده قرار گرفتند .برای بررسی اثرات دگرآسیبی، آزمایشصها به صورت طرح بلوکصهای کاملا تصادفی و با سه تکرار به صورت چهار زیست آزمون انجام گرفت .در زیست آزمون اول آبشویه هرکدام از علفصهای هرز در غلظتصهای صفر، ۵/۲ ، ۵ ، ۵/۷ و ۱۰ تهیه شد و به پتریصهای حاوی دو لایه کاغذ صافی و ۱۰ عدد بذر پنج میلیصلیتر آبشویه اضافه گردید .در این مرحله براساس نتایج مربوط به شاخصصهای رشدی از جمله طول اندام هوایی و ریشهصچه، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشهصچه و سرعت و درصد جوانه-زنی، غلظت ۵ به عنوان مناسبصترین غلظت برای بررسی شاخصصهای فیزیولوژیک انتخاب شد و مقدار پروتئین محلول کل، مقدار رنگیزهصهای فتوسنتزی، فعالیت آنزیمصهای آنتی اکسیدان و مقدار مالون دیصآلدهید سنجش شدند .در سه زیست آزمون بعدی گیاهان گندم و خیار با آبشویه ۵ هر کدام از علفصهای هرز به صورت ترکیبصهای دوتایی، سهصتایی و چهارتایی تیمار شده و شاخصصهای رشد و فیزیولوژیک اندازهصگیری شدند .نتایج آزمایشصهای مربوط به شاخصصهای رشدی نشان دادند که آبشویه علف-های هرز در غلظتصهای پایین ( (۵/۲ اثر تحریک کنندگی و در غلظتصهای ۵ و بالاتر ممانعت کننده رشد بودند .گیاه گندم نسبت به اثرات دگرآسیبی علفصهای هرز حساسیت کمتری از خود نشان داد به طوری که بذرهای گندم حتی در غلظتصهای بالاتر (۵/۷ و ( ۱۰ جوانهصزده و رشد کردند ولی بذرهای خیار در این غلظتصها پس از جوانهصزنی از بین میصرفتند .علفصهای هرز تاج خروس وحشی، پیچک صحرایی و پنیرک نسبت به بیدگیاه اثرات دگرآسیبی شدیدتری از خود نشان دادند .درحالتصهای ترکیبی بسته به وجود یکی از سه علف هرز مذکور اثرات دگرآسیبی متفاوت بود .در حالت کلی اثرات دگرآسیبی علفصهای هرز در حالتصهای ترکیبی کمتر از حالتصهای مجزا بود .به صورت کلی سه علف هرز تاج خروس وحشی، پیچک صحرایی و پنیرک موجب کاهش مقدار رنگیزهصهای فتوسنتزی گندم و خیار شدند .مقدار این رنگیزهصها در تیمار بیدگیاه متفاوت از بقیه بود به طوری که در برخی مواقع موجب افزایش مقدار کلروفیلصها گردید .فعالیت آنزیمصهای آنتی اکسیدان در تیمار آبشویه سه علف هرز مذکور مهار شده و موجب القای پراکسیداسیون لیپیدها گردید .به نظر میصرسد فعالیت این آنزیمصها در تیمارهای ترکیبی نسبت به حالت مجزا بهتر بود .همچنین مقدار پروتئین محلول کل گندم و خیار تحت تیمارهای آبشویه علفصهای هرز در همه زیست آزمونصها تحت تأثیر قرار گرفت .در پژوهش حاضر مشخص گردید که سه علف هرز تاج خروس، پیچک صحرایی و پنیرک نسبت به بیدگیاه پتانسیل دگرآسیبی بیشتری دارند .همچنین مشخص گردید که حساسیت گیاهان گندم و خیار به اثرات دگرآسیبی علفصهای هرز در حالتصهای مجزا و ترکیبی متفاوت است و هر یک از گیاهان مکانیسمصهای خاصی را جهت مقابله با تنش دگرآسیبی فعال میصکنند
متن يادداشت
Allelopathy is defined as interaction between plants by releasing chemical compounds that called allelochemicals. Allelochemicals mostly are secondary metabolites of plants. Allelopathy is important in agricultural and biological systems, because the crops and weeds have interactions in these systems. It was appeared several weeds contain allelopathic potential. Amaranth (Amaranthus retroflexus), quack grass (Elymus repens), bindweed (Convolvulus arvensis) and cheesweed (Malva neglecta) are common weeds in farms which it was studied some allelopathic effects of them but not as mixed form with each other. In this work, allelopathic effects of mentioned weeds on growth and physiological parameters of wheat and cucumber studied. The weeds, after collecting from farms was air dried and prepared leachates. The experiments, was conducted as completely randomized design in three replications and four independent experiments. In the first bioassay, leachates of weeds, was prepared in different concentrations (0 , 2.5 , 5 , 7.5 and 10 ) and 5ml of leachates added to petri dishes containing 10 seeds and two layers filter paper. According to first bioassay results of shoot, root and seedling length, shoot and root fresh weight, shoot and root dry weight, germination percentage and rate, 5 concentration of leachates of weeds was selected to study of physiological parameters. In the next bioassays growth and physiological parameters of wheat and cucumber was determined in combination of leachates as duals, triplexes and quad. The results of experiments showed that low concentration of leachates have stimulatory effect on growth of wheat and cucumber but the inhibitory effects was observed upper than 5 of leachates. Cucumber was sensitive than wheat to allelopahic effects because the seeds of wheat was germinated and grew in upper concentrations of leachates but cucumber seedlings were inhibited in upper concentrations. Amaranth, Bindweed and Cheesweed have most effects on growth of plants and quack grass has different effects. It was shown that plants growth in combination levels were better than its growth in individually form. Except quack grass other three weeds showed decrease in contents of photosynthetic pigments. Antioxidant enzymes activity were decreased dramatically in exert of Amaranth, bindweed and cheesweed leachates and it was induced peroxidation of lipids. It seems, in combination levels, activity of antioxidant enzymes shown better results. Total solution proteins of wheat and cucumber, was affected in all of treatments. In conclusion the sensitivity of wheat and cucumber to allelopathic effects of weeds in separately and combination forms was different and quack grass have less allelopathic effects than other three weeds. Probably, the plants have different mechanisms to reduce effects of stress of allelopathy
نام شخص به منزله سر شناسه - (مسئولیت معنوی درجه اول )