پیوندهای فرهنگی میان ایران بزرگ و مردمان مرزهای شمال شرقی در فراسوی سیحون که در دامنههای شمالی کوههای ترکستان تیانشان و دشتهای وسیع ترکستان شمالی زندگی میکردند بسیار پیشتر از شکل گیری قوم قزاق بوده است سرزمین فرارود در شمال شرقی ایران بزرگ سدهها پیش از اسلام پیوندگاه میان دو قوم شهر نشین فرارودی و ترکان صحراگرد بوده است همزمان با داد و ستد میان مردمان شهرهای فرارود با قبیلههای صحرا گرد دشتهای شمالی همواره ارتباط فرهنگی میان آن دو نیز ادامه داشته است با شکل گیری فرهنگ اسلامی در این سرزمین وجه مشترک نیرومندی میان فرارودیان و ترکان پدیدار شد اسلام به مثابه یک نیروی عظیم معنوی تفاوتهای نژادی، زبانی و قومی این دو گروه شهرنشین و صحراگرد را درنوردید و پیوند عمیق فرهنگی میان شهر و صحرا را رقم زد .از یکسو شهرنشینان جنوبی برای عزا و تبلیغ و ترویج اسلام پا به صحراها گشودند و از دیگر سو صحرانوردان شمالی برای مزدوری و سپاهی گری و حتی تحصیل علوم در مدارس دینی قدم به شهرها نهادند از دسته آخر ترکان نام آشنایی مانند ابونصر فارابی و خواجه احمد یسوی در میدانهای فلسفه و عرفان ترکتازیهای شگرفی در عالم اسلامی نموده اند شهرهای مرزی کنارههای جنوبی دشتهای وسیع شمالی مانند اسپیجاب سیرم کنونی، طراز، اترار، فاراب شاوغر کنونی، یاسی ترکستان کنونی از مهمترین مناطقی هستند که ارتباط اقتصادی و فرهنگی میان فرارودیان و صحراگردان را در دوره اسلامی پیوند زده اند مطالعه نمونههای آثار هنری یافت شده در دورههای مختلف اسلامی و معماری بناهای اسلامی به جای مانده در این شهرها و تپههای باستانی و تاریخی در این سرزمین به وضوح ارتباط فرهنگی مستمر میان فرارودیان شهرنشین و قبایل ترک صحراگرد را نمایان میسازد تاثیر هنر و معماری ایرانی سبک فرارودی در فرهنگ اسلامی ترکان صحراگرد نو مسلمان چنان عمیق بود که تا سدههای دوام یافت و در فرهنگ اسلامی قوم قزاق در این سرزمین تجلی نمود همچنان عناصری از فرهنگهای کهن اقوام ترک صحراگرد در حین داد و ستد اقتصادی و تبادل فرهنگی به جامعه شهری اسلامی فرارود نفوذ نمود که آثار آن به صورت عناصری قوی در هنر و معماری این سرزمین مشهود است بازخوانی آثار هنری و معماری دوره اسلامی در شهرهای جنوبی قزاقستان پیوندهای فرهنگی دو قوم فرارودی و صحراگرد را به نمایش میگذارد بررسی این آثار نشان میدهد که چگونه هنر و معماری فرارودی اساس فرهنگ هنری مشترک این منطقه را تشکیل داده و چگونه سنتی اقوام صحراگرد در این هنر وارد شده و استمرار یافته است
ترجمه
پديدآور
حسن شجاعیمهر
عنوان قراردادی
عنوان قراردادي
هنر و معماری عامل استمرار تاریخی پیوندهای فرهنگی میان ایران و قزاقستان
نام شخص به منزله سر شناسه - (مسئولیت معنوی درجه اول )