مانا بزرگترین ساختار سیاسی بعد از عیلام و قبل از تشکیل دولت ماد و هخامنشی، درون مرزهای جغرافیایی ایران است که چند سده (حداقل از اوایل هزاره اول تا پایان قرن ۷ پ م) بر گستره وسیعی از شمال غرب ایران حاکم بوده، نقش مهمی در تحولات منطقهای و فرامنطقهای داشته و آثار فرهنگی ارزشمندی به یادگار گذاشته است. پژوهشگران اول بار به نام مانا در منابع عبری برخوردند، اما حدود صد سال پیش باقرائت بخش زیادی از کتیبههای آشور، اطلاعات بسیاری از این دولت فراهم شد. کاوشهای حسنلو و کشفیات بسیار مهم حاصل از آن توجه بسیاری را به این دولت معطوف کرد و کاوشهای تپه زیویه و زندان سلیمن بر اهمیت این دولت و دوره افزود. متاسفانه به رغم اهمیت بسیار این دوره و آثار فرهنگی آن توجه، به آن اندک بوده و این دوره تا حد زیادی تحت الشعاع دوره تقریبا همزمان آن، یعنی ماد قرار گرفته و آثار آن به غفلت در زمره آثار مادی بررسی شده است. این در حالی است که حجم دادههای فرهنگی و تاریخی این دوره به اندازهای است که میتوان آن را دورهای مجزا در تاریخ وفرهنگ ایران قلمداد کرد و آغاز دوره تاریخی ایران را چند سده به عقب برد.
ترجمه
پديدآور
کاظم ملازاده
عنوان قراردادی
عنوان قراردادي
مانا و جای گاه آن در باستان شناسی و آموزش آن
نام شخص به منزله سر شناسه - (مسئولیت معنوی درجه اول )