ترسیم نمایی از فرهنگ عصر نزول قرآن با استفاده از قرآن، روایات و تاریخ است. نویسنده ابتدا گذری بر وضعیت سیاسی، اجتماعی، اخلاقی و نیز فرهنگ های رایج در زمان نزول قرآن داشته و سپس به منطق و روش قرآن در برخورد با فرهنگ جاهلیت پرداخته است. وی در ادامه به تحول آفرینی قرآن در زمینه های اعتقادی، اخلاقی، فقهی، آداب و رسوم، تأثیر قرآن در پیدایش علوم مختلف، ادبیات و هنر بر حسب تاریخ و آراء مستشرقان توجه نموده است و به نمونه هایی عینی از فرهنگ آفرینی قرآن و تحول به وجود آمده در بین مردم عصر نزول قرآن اشاره کرده است. نویسنده در خاتمه چنین نتیجه گرفته که قرآن کتاب وحیانی است که بیش از هر کتاب دیگر در جهان، کانون توجه پیروان و مخالفانش قرار گرفته است و بیشترین تأثیر را بر فرهنگ فردی و اجتماعی جوامع بشری داشته است.