بررسی زمینه های اجتماعی نزول آیه های قرآن در خصوص ارتداد
نام نخستين پديدآور
جنان امیدوار
وضعیت نشر و پخش و غیره
محل نشرو پخش و غیره
پایگاه اطلاع رسانی حوزه
تاریخ نشرو بخش و غیره
1388
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده
متن يادداشت
امروزه مسألة آزادی عقیده، تبدیل به شعار بسیاری از محافل سیاسی و به خصوص ابرقدرت های جهان شده است. مبحث ارتداد در اسلام در یکنگاه با این آزادی متعارض به نظر می رسد. اگر چه این مبحث اختصاصی به دین اسلام نداشته و در ادیان بزرگ جهان نیز جایگاهی برای خود دارد؛ با وجود این، فرصتی را برای بهانه جوئی های دشمنان دین فراهم آورده است. برای حل این مشکل ابتدا به جمع آوری و سپس تحلیل اطلاعات به روش کتابخانه ای پرداخته ایم. منابع اطلاعاتی در این خصوص دو دسته اند: یکی کتب علمای دین، و دیگری کتب تاریخی و تفسیری مرتبط با شرایط و مقتضیات زمان نزول آیات ارتداد، مبحث ارتداد میان علمای دین و زمان های مختلف شکل متفاوتی به خود گرفته است. متقدمین در تعریف و تعیین محدودة ارتداد بیانات مختلفی دارند؛ اما در مجموع، مرتد را مسلمانی می دانند که از اسلام روگردان شود. چنین کسی مستحق شدیدترین عقوبت دنیوی و اخروی است. اما متأخرین در این امر قائل به تساهل شده، طرح شبهات علمی و نیز عقاید شخصی بدون اقدام عملی بر ضد دین را از این مبحث جدا می دانند. همچنین در اجرای مجازات ارتداد، رعایت مصالح و مقتضیات زمان را لازم دانسته اند. اما بررسی شرایط و مقتضیات نزول آیات ارتداد، هم چنین، سیرة عملی پیامبر(ص) این حقیقت را به ما نشان می دهد که در موطن اصلی صدور احکام اسلامی و زمان نزول آیات مربوط به آن، اغلب به کسانی عنوان مرتد بار می شد که درصدد جاسوسی، خیانت، قتل و امثال آن بر می آمدند. اینان برای فرار از مجازات، از دین خارج شده و به مشرکان می پیوستند؛ اما جایی که فرد بدون انگیزة دشمنی و الحاد تغییر دین داده و علیه اسلام دست به اقدام عملی نمی زد، دستور مجازاتی برای وی صادر نمی شد. این مسأله موید نظریة علمای متأخر است. بنابراین، با شناخت جایگاه واقعی ارتداد در اسلام، بر چهرة خشن و نامعقولی که افراد بی اطلاع یا مغرض از دین ساخته اند، خط بطلانی کشیده خواهد شد./