این پایان نامه در هفت گفتار با این عناوین تدوین شده است: انسان و پرستش، دین و عبادت، بندگی و اطاعت، رمز و راز عبادات، بندگی واقعی حق تعالی، اخلاص و کمال نهایی انسان. نتایج حاصله به این قرار است: در نظام تکوینی هر معلولی عبد علت خود است؛ اما در نظام تشریع به اختیار جن و انس وانهاده شده است. هدف از خلقت جن و انس عبادت است. عبادت عملی محدود است؛ ولی عبادت علمی نامحدود است. هدف نهایی خلقت انسان یقین شهودی است.