بررسی تطبیقی مساله شر از دیدگاه حکمت متعالیه و فلسفه دین معاصر( هیوم - مکی)
نام نخستين پديدآور
محمد جوادطالبی چاری
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده
متن يادداشت
یکی از مسائلی که فیلسوفان اسلامی به کاوش آن پرداخته اند مساله شر است. هدف آن بوده که با نگاهی عقلی و مستدل شرورو و رنجهای مطرح شده در هستی برای بشر تبیین حقیقت و ماهیت آنها به نحوی کلی روشن گردد. پس از جمع بندی موارد مطرح شده مهمترین نظریه در فلسفه اسلامی آن است که شرور ماهیتی عدمی داشته و فاقد هر گونه هستی مستقل مجعول و مقضی بالذات هستند.. با تفکیک وجوه مختلف قابل شناسایی در شرور تلاش شده حیثیت شر بودن به امر عدمی ارجاع یافته و هر آن چه وجهه وجودی دارد به عنوان خیر و مطلوب مدلل گردد. از طرف دیگر به لحاظ آن که خداوند واجب الوجود از تمام جهات از جمله کمالات و افعال است لازمه این ویژگی آن است که هستی در تمام مراتبش از جمله در مرتبه جسمانی و مادی نیز کاملترین و احسن بوده باشد. بر این اساس شرور نمی توانند در نظام احسن جایگاهی داشته باشند. با این نگرش تحلیل برخی فیلسوفان مثل هیوم و مکی از مساله شر غیر معقول جلوه می نماید بدان جهت که وجوه و حیثیات را از یکدیگر تفکیک نکرده و ابعاد مختلف پدیده ای را که شر جلوه می کند در ویژگی شر بودن آن منحصر نموده اند. در حالی که یکی از ارکان تحلیل فلسفی بازشناسی و در نیامیختن حیثیات با یکدیگر است.