عنوان

دلایل اثبات وجود خداوند در اندیشه های تفسیری زمخشری و فخر رازی

عنوان اصلي

دلایل اثبات وجود خداوند در اندیشه های تفسیری زمخشری و فخر رازی

نام نخستين پديدآور

حسینی زینب السادات, قراملکی احدفرامرز

متن يادداشت

این تحقیق بررسی تطبیقی را پرتوی در فهم اندیشه های دو دانشمند موثر در تاریخ علم کلام و علم تفسیر اخذ می کند. زمخشری در الکاشف و فخر رازی در التفسیر الکبیر، به رغم وابستگی به دو نظام فکری مختلف، معرفت خدا را استدلالی دانسته و علاوه بر آن دلایلی «قرآن بنیان» در اثبات وجود باری ارائه داده اند. هر دو مفسر برهانهای فطرت، حدوث در اجسام و حدوث در صفات را به کار بسته اند، ولی رازی علاوه بر اینها از براهین فلسفی چون وجوب و امکان، امکان ذوات و اعراض و نیز برهانی مرکب از امکان و حدوث ذوات و اعراض بهره می گیرد. البته این اختلاف با توجه به مبانی روش شناختی دو مفسر قابل تبیین است، زیرا زمخشری متکلمی است که نسبت به روش های فلسفی، بی مهری می ورزد و آن را بیهوده می انگارد. از این رو، روی آورد وی صرفا کلامی است اما رازی متکلمی متاثر از فلسفه و متمایل به آن است، در نتیجه افزون بر اقامه براهین کلامی، براهین فلسفی نیز ارایه داده و بدین ترتیب گرایش به تکثر دلایل اثبات وجود خدا، در التفسیر الکبیر ملاحظه می گردد.

عنصر شناسه ای

زمخشری;برهان حدوث;فخر رازی;برهان وجوب و امکان;برهان فطرت;دلایل خداشناسی;

مشخصه منبع قراردادي

نوع ماده

مقاله;